US: શું રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધમાં ટ્રમ્પની જીતની અસર પડશે,પશ્ચિમ એશિયા અને ચીન સાથેના સંબંધો કેવા રહેશે?
US:એવું માનવામાં આવે છે કે અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેના યુદ્ધને રોકવાના પોતાના વચનને વળગી રહેશે. તે જ સમયે, ઇઝરાયેલના સંઘર્ષો પર તેમનું વલણ સંપૂર્ણપણે અલગ હોઈ શકે છે.
રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં અમેરિકાની જીતની અસર હવે આ દેશની વિદેશ નીતિ પર જોવા મળે તેવી શક્યતા છે. ખાસ કરીને જાન્યુઆરી 2025થી જ્યારે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ પદના શપથ લેશે. દરમિયાન, રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધને રોકવાનો દાવો કરનારા ટ્રમ્પ રાષ્ટ્રપતિ બન્યા પછી શું કરશે તે અંગે અનેક વર્તુળોમાં ચર્ચા ચાલી રહી છે. આ સિવાય ઈઝરાયેલ-હમાસ અને ઈઝરાયેલ-હિઝબુલ્લાહ સંઘર્ષને રોકવામાં તેમની ભૂમિકા શું હશે. લોકોના મનમાં એવા પ્રશ્નો પણ છે કે ટ્રમ્પનું ચીન પ્રત્યે શું વલણ હશે.
1. રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ પર
એવું માનવામાં આવે છે કે અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેના યુદ્ધને રોકવાના પોતાના વચનને વળગી રહેશે. આ માટે તે બંને દેશોને તે જ સ્થાનો પર રહેવાનો પ્રસ્તાવ આપી શકે છે જ્યાં તેમની સેના હાલમાં હાજર છે. જોકે, ટ્રમ્પના આ પ્રયાસથી રશિયાને યુક્રેનનો વિસ્તાર કબજે કરવામાં મદદ મળશે, કારણ કે ફેબ્રુઆરી 2022માં થયેલા હુમલા બાદ રશિયન સેનાએ યુક્રેનના મોટા ભાગના વિસ્તાર પર કબજો જમાવી લીધો છે. આટલું જ નહીં, ટ્રમ્પ રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનની માંગને પણ સ્વીકારી શકે છે કે યુક્રેનને નાટોનું સભ્યપદ નહીં મળે.
2. પશ્ચિમ એશિયામાં ચાલી રહેલા સંઘર્ષ પર
બીજી તરફ, પશ્ચિમ એશિયામાં ચાલી રહેલા સંઘર્ષને લઈને ટ્રમ્પનું વલણ રશિયા-યુક્રેન સંઘર્ષથી સંપૂર્ણપણે અલગ હોઈ શકે છે. ટ્રમ્પ ઈઝરાયેલ અને સાઉદી અરેબિયાના કટ્ટર સમર્થક રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં ઈરાન પર તેમનું વલણ વધુ કડક બની શકે છે.
આ માટે તે હમાસ અને હિઝબુલ્લાહ વિરુદ્ધ ઈઝરાયેલના યુદ્ધને પણ સમર્થન આપી શકે છે. હકીકતમાં, ઈરાને હમાસ અને હિઝબુલ્લાહ બંનેને પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષ રીતે સમર્થન કરવાનું ચાલુ રાખ્યું છે. આ સિવાય યમનમાં હુથીઓ પણ ઈરાનના સમર્થનથી નોંધપાત્ર રીતે વધ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં ટ્રમ્પ પશ્ચિમ એશિયામાં ઈરાન સમર્થિત સંગઠનો વિરુદ્ધ લડાઈને સમર્થન આપી શકે છે.
એટલું જ નહીં ઈઝરાયેલનું સમર્થન પણ ટ્રમ્પને રશિયા સામે મહત્ત્વની ધાર આપી શકે છે. વાસ્તવમાં યુક્રેન સામેના યુદ્ધમાં રશિયાને મોટાભાગે ઈરાનના હથિયારો પર નિર્ભર રહેવું પડે છે. આવી સ્થિતિમાં ઈઝરાયેલને મજબૂત કરવાથી ઈરાન નબળું પડશે અને તેની અસર રશિયાના શસ્ત્ર સપ્લાય પર પણ પડશે. આવી સ્થિતિમાં ટ્રમ્પ રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધનો ઉપયોગ ઇઝરાયેલના યુદ્ધને રોકવા માટે પણ કરી શકે છે.
યુક્રેન અને પશ્ચિમ એશિયાની સ્થિતિને લઈને અમેરિકન નીતિમાં ફેરફાર થશે, ટ્રમ્પ ચીનના મુદ્દે પોતાની જૂની નીતિ અપનાવી શકે છે. અગાઉ, બિડેન સરકારે પણ ટ્રમ્પના પ્રથમ કાર્યકાળની નીતિઓ દ્વારા ચીનનો મુદ્દો સંભાળ્યો હતો. તેનો અર્થ એ કે ચીન પર અમેરિકાનું વલણ બદલવું મુશ્કેલ છે. એટલું જ નહીં, અમે ચીનના મામલે વધુ કડક બની શકીએ છીએ અને અમેરિકી હિતોના રક્ષણ માટે ચીન પર આયાત ડ્યૂટી વધારી શકીએ છીએ.
આ સિવાય ચીન સાથેના સંઘર્ષ દરમિયાન તે તાઈવાનના મુદ્દે પણ અવાજ ઉઠાવી શકે છે. વાસ્તવમાં, તેમની અમેરિકા ફર્સ્ટ નીતિ હેઠળ, ટ્રમ્પ કોઈપણ દેશની સુરક્ષા માટે આગળ ન આવવાની વાત કરી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં ટ્રમ્પનું વલણ ચીનથી થોડે દૂર સ્થિત તાઈવાન માટે મુશ્કેલી ઊભી કરી શકે છે. તેમની નીતિઓ હેઠળ, ટ્રમ્પ એશિયામાં અમેરિકાના પરંપરાગત સાથી – ફિલિપાઇન્સ, દક્ષિણ કોરિયા અને જાપાન સાથે સંધિઓ કરવાનું વચન આપી શકે છે અને પછી જ તેમને સુરક્ષા ગેરંટી પૂરી પાડે છે.