US: અમેરિકાએ ફરી ઇઝરાયલ માટે ખોલ્યો પોતાનો ખજાનો, હમાસ માટે ટકી રહેવું મુશ્કેલ
US: અમેરિકા દ્વારા ઇઝરાયલ માટે સૈનિક સહાયતા વધારવાનો અને બાઇડેન પ્રશાસન હેઠળ પ્રતિબંધો દૂર કરવાનો કટકમ મધ્ય-પૂર્વની રાજકારણમાં એક મહત્વપૂર્ણ મુળ પરિપ્રેક્ષ્ય દર્શાવે છે. આ પગલાંના પાછળ અમેરિકી વિદેશ નીતિની સ્થિરતા અને ઇઝરાયલની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવાનો હેતુ છે, જે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ખાસ કરીને ગાઝા યુદ્ધના સંદર્ભમાં મહત્વપૂર્ણ મુદ્દો બન્યો છે.
અમેરિકા-ઇઝરાયલ સંબંધોનો ઈતિહાસ
અમેરિકા અને ઇઝરાયલ વચ્ચે સૈનિક અને આર્થિક સહાયતા સંબંધ દાયકાઓ જૂનો છે. ઇઝરાયલને મળતી અમેરિકી મદદ, ખાસ કરીને સૈનિક સહાયતા, બંને દેશો વચ્ચે સામ્રાજ્ય અને રણનીતિક ભાગીદારી મજબૂત કરવા માટેનો એક ભાગ રહી છે. ટ્રમ્પ પ્રશાસન દરમ્યાન, ઇઝરાયલને અर्बો ડોલરથી વધુ સૈનિક સહાયતા મળી હતી, જેમાં 12 બિલિયન ડોલરનું વિદેશી સૈનિક વેચાણ પણ સામેલ હતું, જેના કારણે ઇઝરાયલની સૈનિક શક્તિ વધુ મજબૂત થઈ હતી. આ પગલાંએ ઇઝરાયલને સંઘર્ષોમાં વધુ સક્ષમ બનાવ્યું, ખાસ કરીને ગાઝા વિસ્તારમાં હમાસ સામે.
બાઇડેન પ્રશાસન અને સૈનિક સહાયતા
બાઇડેન પ્રશાસન હેઠળ, કેટલાક નીતિગત બદલાવ થયા છે, પરંતુ ઇઝરાયલને સૈનિક સહાયતા જારી રાખવામાં આવી છે, પરંતુ આ સહાયતા થોડી જુદી રીતે પૂરી પાડવામાં આવી રહી છે. બાઇડેનના કાર્યકાળમાં કેટલીક આંશિક પ્રતિબંધો લાગુ કરવામાં આવ્યા હતા, જેમનો ઉદ્દેશ ઇઝરાયલની કેટલીક સૈનિક પ્રવૃત્તિઓ પર નમ્રતાની નજર રાખવાનું હતું. પરંતુ, તાજેતરમાં, અમેરિકી વિદેશ મંત્રીએ માર્કો રૂબિયો એ આ પ્રતિબંધોને હટાવા અને ઇઝરાયલને 4 બિલિયન ડોલરની વધારાની સૈનિક સહાયતા પૂરી પાડવા માટેની જાહેરાત કરી. આથી, ઇઝરાયલને ગાઝામાં તેના સૈનિક અભિયાનોને ફરીથી તેજ કરવાના અભિપ્રાય મળે શકે છે.
ગાઝા યુદ્ધ વિરામ અને ભવિષ્યની સ્થિતિ
ગાઝામાં સંઘર્ષ દરમ્યાન યુદ્ધ વિરામ એક સંસ્થિત હલ હતો, પરંતુ જેમણે હમાસએ સ્થાયી સોદા માટેની ચર્ચાઓ નિષ્ફળ થવાનો ઘોષણા કરી છે, ત્યાં ફરીથી સંઘર્ષની આશંકા વધાઈ છે. હવે, ઇઝરાયલની સૈનિક શક્તિ અને અમેરિકાથી મળેલી વધારાની સહાયતા સાથે, આ સંભાવના વધારે થઈ ગઈ છે કે ઇઝરાયલ હમાસ સામે નવા સૈનિક હુમલાઓ કરી શકે છે. યુદ્ધના પહેલા તબક્કામાં જ, ઇઝરાયલએ ગાઝામાં અનેક સૈનિક હુમલાઓ કર્યા હતા, જેના કારણે વિસ્તારમાં ભારે નાશ થયો હતો.
અમેરિકા ની રણનીતિ
અમેરિકાનું ઇઝરાયલને સૈનિક સહાયતા આપવું માત્ર સૈનિક દૃષ્ટિએ જ નહિ, પરંતુ એક વ્યાપક રણનીતિક હેતુથી પણ છે. અમેરિકા ઈચ્છે છે કે તે ઇઝરાયલને એવા સમયે મજબૂત બનાવે, જ્યારે ગાઝા અને અન્ય વિસ્તારોમાં હિંસા અને અસ્થિરતા વ્યાપક છે. અમેરિકા ઇઝરાયલને સૈનિક સહાયતા સાથે આ પણ ઈચ્છે છે કે તે હમાસ અને અન્ય આતંકી જૂથોથી પોતાની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવા માટે મજબૂત સ્થિતિમાં રહે.
ટ્રમ્પ પ્રશાસનથી બાઇડેન પ્રશાસન સુધી
ટ્રમ્પ પ્રશાસને ઇઝરાયલ સાથે તેની રણનીતિક ભાગીદારીને વધુ પ્રગાઢ બનાવ્યો હતો. ઇઝરાયલને મળતી સૈનિક મદદમાં વધારો, 2017માં જેરૂસલેમને ઇઝરાયલની રાજધાની તરીકે માન્યતા આપવાના નિર્ણાય એ ચિહ્નો હતા કે ટ્રમ્પ પ્રશાસનએ ઇઝરાયલને તેની સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભાગીદારોમાંથી એક માન્યું. જો કે, બાઇડેન પ્રશાસને કેટલીક નીતિઓમાં બદલાવ કર્યા છે, પરંતુ ઇઝરાયલ માટે અમેરિકી સપોર્ટમાં ખાસ કંઈ કમી નથી આવી.
નિષ્કર્ષ
હવે આ જોવું રસપ્રદ હશે કે ઇઝરાયલ આ નવા સૈનિક સહાયતા પેકેજનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરે છે, અને ગાઝામાં સ્થિતિ કેવી રીતે વિકસિત થાય છે. શું આ મદદ ઇઝરાયલને યુદ્ધ વિરામ માટે વધુ મજબૂત સ્થિતિમાં લાવશે અથવા આ માત્ર સૈનિક સંઘર્ષને વધુ વધારશે, આ ભવિષ્યમાં સ્પષ્ટ થશે. અમેરિકા ની આ રણનીતિ, ઇઝરાયલ સાથે સહયોગ અને મધ્ય-પૂર્વના તણાવયુક્ત પરિસ્થિતિઓમાં અમેરિકા ના પ્રભાવ વધારવાનો એક પ્રયાસ છે.