S Jaishankar:પાકિસ્તાન સાથેની વાતચીત પર વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે બેફામ કહ્યું, ભારત SCO બેઠકમાં ભાગ નહીં લે?
S Jaishankar:ભારતના વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના ખટાશના સંબંધો પર મોટું નિવેદન આપ્યું છે. વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરનું નિવેદન એવા સમયે આવ્યું છે જ્યારે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર SCO સમિટ માટે પાકિસ્તાનની મુલાકાત લઈ રહ્યા હોવાની અટકળો ચાલી રહી છે. એસ. જયશંકરના આ નિવેદન બાદ હવે આ મામલાને વધુ હવા મળવા લાગી છે કે શું SCO સમિટમાં ભારતનો કોઈ મોટો પ્રતિનિધિ ભાગ નહીં લે.
વાટાઘાટોનો સમય વીતી ગયો છે – એસ જયશંકર
રાજદૂત રાજીવ સિકરીના નવા પુસ્તક “સ્ટ્રેટેજિક કોનડ્રમ્સ: રીશેપિંગ ઇન્ડિયાઝ ફોરેન પોલિસી” ના વિમોચન પ્રસંગે બોલતા, વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે પાકિસ્તાન સાથે વાતચીત શરૂ કરવા પર પ્રતિક્રિયા આપી. એસ જયશંકરે કહ્યું, “મને લાગે છે કે પાકિસ્તાન સાથે અવિરત વાતચીતનો યુગ સમાપ્ત થઈ ગયો છે. દરેક ક્રિયાનું પરિણામ હોય છે. અને જ્યાં સુધી જમ્મુ અને કાશ્મીરનો સવાલ છે, મને લાગે છે કે કલમ 370 ખતમ થઈ ગઈ છે. તો, આજે મુદ્દો એ છે કે આપણે પાકિસ્તાન સાથે કેવા સંબંધની કલ્પના કરી શકીએ? આ પુસ્તક સૂચવે છે કે કદાચ ભારત સંબંધોના વર્તમાન સ્તરને ચાલુ રાખવાથી સંતુષ્ટ છે. કદાચ હા, કદાચ ના… અમે નિષ્ક્રિય નથી અને ઘટનાઓ સકારાત્મક કે નકારાત્મક દિશા લે છે, અમે અમુક રીતે પ્રતિક્રિયા આપીશું.
અફઘાનિસ્તાન સાથે સારા સંબંધો
અફઘાનિસ્તાનનો ઉલ્લેખ કરતા વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે કહ્યું, “જ્યાં સુધી અફઘાનિસ્તાનની વાત છે, ત્યાં લોકો વચ્ચે મજબૂત સંબંધો છે. હકીકતમાં, સામાજિક સ્તરે ભારત માટે ચોક્કસ સદ્ભાવના છે. પરંતુ જ્યારે આપણે અફઘાનિસ્તાનને જોઈએ છીએ, ત્યારે મને લાગે છે કે રાજ્યકળાના મૂળભૂત સિદ્ધાંતોને ભૂલવું જોઈએ નહીં. આંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધો અહીં કાર્યરત છે. તેથી આજે જ્યારે આપણે આપણી અફઘાન નીતિની સમીક્ષા કરીએ છીએ, ત્યારે મને લાગે છે કે આપણે આપણા હિતો વિશે ખૂબ જ સ્પષ્ટ છીએ. આપણી સમક્ષ ‘વારસામાં મળેલી શાણપણ’થી આપણે ગૂંચવાયેલા નથી.”
વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે અમેરિકન દળોની હાજરી ધરાવતું અફઘાનિસ્તાન અમેરિકાની હાજરી વિનાના અફઘાનિસ્તાનથી ઘણું અલગ છે. તેમણે કહ્યું કે ભારતે બાંગ્લાદેશ સાથે પરસ્પર હિતોનો આધાર શોધવો પડશે અને ભારત ‘વર્તમાન સરકાર’ સાથે વ્યવહાર કરશે. બાંગ્લાદેશની આઝાદી બાદથી અમારા સંબંધોમાં ઉતાર-ચઢાવ આવ્યા છે અને તે સ્વાભાવિક છે કે અમે વર્તમાન સરકાર સાથે વ્યવહાર કરીશું. પરંતુ આપણે એ પણ ઓળખવું પડશે કે રાજકીય ફેરફારો થઈ રહ્યા છે અને તે વિક્ષેપકારક હોઈ શકે છે. અને સ્પષ્ટપણે અહીં આપણે હિતોની પરસ્પરતાને ધ્યાનમાં લેવી પડશે.
