ISRO આજે રચશે ઈતિહાસ, અવકાશમાં મોકલશે બે ઉપગ્રહ, જાણો તેમનો હેતુ
ISRO ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) આજે 30 ડિસેમ્બરે શ્રીહરિકોટાના સ્પેસ સેન્ટરમાંથી બે ઉપગ્રહો લોન્ચ કરવા જઈ રહ્યું છે. આ ઉપગ્રહોને PSLV-C60 રોકેટ દ્વારા અવકાશમાં મોકલવામાં આવશે. આ ઉપગ્રહોનો મુખ્ય ઉદ્દેશ અવકાશમાં ડોકીંગ અને અનડોકીંગ (જોડવું અને અલગ કરવું)ની ટેકનોલોજીનું પરીક્ષણ કરવાનો છે. જો આ મિશન સફળ થશે તો ભારત આ સિદ્ધિ મેળવનારો વિશ્વનો ચોથો દેશ બની જશે.
મિશનનું મહત્વ અને ઉદ્દેશ્ય
ISRO આ મિશનને SpadeX નામ આપવામાં આવ્યું છે, જેનો હેતુ બે નાના ઉપગ્રહો (SDX-01 અને SDX-02) ને એકસાથે જોડાવાની અને પછી અલગ કરવાની ટેક્નોલોજીનું પરીક્ષણ કરવાનો છે. આ પરીક્ષણ 476 કિલોમીટરની ઊંચાઈ પર સ્થિત લોઅર અર્થ ઓર્બિટ (લો-અર્થ ઓર્બિટ)માં કરવામાં આવશે. ઈસરોના અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, જો આ મિશનમાં સફળતા મળશે, તો ભારત સ્પેસ ડોકિંગ ટેક્નોલોજીમાં નિપુણ દેશોની ચુનંદા શ્રેણીમાં સામેલ થઈ જશે. અત્યાર સુધી આ ટેક્નોલોજીમાં માત્ર અમેરિકા, રશિયા અને ચીનને જ સફળતા મળી છે.
મિશનના મુખ્ય ઉદ્દેશ્યો
1. ડોકિંગ અને અનડોકિંગ તકનીકો: આ મિશનનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય બે ઉપગ્રહો વચ્ચે સફળ ડોકિંગ અને અનડોકિંગ તકનીકનું પરીક્ષણ કરવાનો છે.
2. ઇલેક્ટ્રિક પાવર ટ્રાન્સફર: આ મિશનનો બીજો મહત્વનો ઉદ્દેશ ડોક કરેલા સ્પેસક્રાફ્ટ વચ્ચે વિદ્યુત શક્તિને સ્થાનાંતરિત કરવાનો છે, જે ભવિષ્યના સ્પેસ રોબોટિક્સ, એકંદર અવકાશયાન નિયંત્રણ અને પેલોડ કામગીરી માટે મહત્વપૂર્ણ સાબિત થશે.
ઉપગ્રહ વિગતો
– SDX-01: આ ઉપગ્રહ ઉચ્ચ રીઝોલ્યુશન કેમેરા (HRC)થી સજ્જ છે, જે ઉચ્ચ ગુણવત્તાની છબીઓ પ્રદાન કરશે.
– SDX-02: તેમાં બે પેલોડ છે, લઘુચિત્ર મલ્ટિસ્પેકટ્રલ (MMX) પેલોડ અને રેડિયેશન મોનિટર (REDMON), જે કુદરતી સંસાધનોની દેખરેખ, વનસ્પતિ અભ્યાસ અને ઇન-ઓર્બિટ રેડિયેશન પર્યાવરણ માપન પ્રદાન કરશે.
કેન્દ્રીય વિજ્ઞાન અને પ્રૌદ્યોગિક મંત્રી જિતેન્દ્ર સિંહે આ મિશનના મહત્વ પર ભાર મૂકતા કહ્યું કે, તે ચંદ્ર પરથી ખડકો અને માટી લાવવા, ભારતીય સ્પેસ સ્ટેશન સ્થાપવા અને મહત્વાકાંક્ષી સહિત ભારતના ભાવિ અવકાશ સંશોધન પ્રયાસો માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું સાબિત થશે. ધ્યેયોમાં ચંદ્ર પર અવકાશયાત્રીઓ ઉતરાણનો સમાવેશ થાય છે.
ISROનું આ મિશન ભારતના સ્પેસ પ્રોગ્રામમાં એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ સાબિત થઈ શકે છે, જે અવકાશ સંશોધનમાં નવા પરિમાણો ઉમેરવાની દિશામાં એક મહત્વપૂર્ણ પગલું હશે.