સંસ્કૃત એ માત્ર ભારતની જ નહીં પરંતુ વિશ્વની સૌથી જૂની ભાષાઓમાંની એક છે. તે ભારત સહિત ઘણા પ્રદેશોમાં વ્યાપકપણે બોલાતી હતી. જો કે, સમય જતાં તેનો ઉપયોગ ઓછો થયો અને આજે તે બહુ ઓછી જગ્યાએ બોલાય છે. પરંતુ આજે પણ જેઓ સંસ્કૃત બોલે છે, વાંચે છે અને લખે છે તેમની પણ એટલી જ પ્રતિષ્ઠા છે. તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે સંસ્કૃત ભાષામાં માત્ર અભ્યાસ જ નહીં પરંતુ સારા કારકિર્દીના વિકલ્પો પણ ઉપલબ્ધ છે. આજે અમે તમને જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ કે તમે સંસ્કૃતનો અભ્યાસ ક્યાંથી કરી શકો છો અને તે પછી કારકિર્દીના વિકલ્પો શું છે.
કૃપા કરીને કહો કે સંસ્કૃત ભાષામાં ગ્રેજ્યુએશન કરવા માટે તમારે 12મી સુધી સંસ્કૃતિ વિષય તરીકે હોવો જોઈએ. જેમાં ઓછામાં ઓછા 50 ટકા માર્ક્સ હોવા જોઈએ. આ પછી, કોઈપણ કોલેજ અથવા સંસ્થામાં સંસ્કૃત વિષય સાથે ગ્રેજ્યુએશન કરી શકાય છે. સંસ્કૃતમાં બેચલર ઓફ આર્ટસ સહિત અન્ય વિવિધ ડિપ્લોમા અભ્યાસક્રમો પણ ઓફર કરવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત સંસ્કૃતમાં માસ્ટર ઓફ આર્ટસ કોર્સ પણ ઉપલબ્ધ છે. MA પછી, તે જ વિષયમાં સંશોધન માટે પીએચડી પણ કરી શકે છે, જે ડૉક્ટરેટની ડિગ્રી તરફ દોરી જશે.
જ્યાંથી અભ્યાસ કરી શકાય
હાલમાં નીચેની સંસ્થાઓમાંથી સંસ્કૃતનો અભ્યાસ કરી શકાય છે-
- સંસ્કૃત, પાલી અને પ્રાકૃત વિભાગ, ભારતીય અભ્યાસ ફેકલ્ટી, કુરુક્ષેત્ર યુનિવર્સિટી
- સેન્ટ્રલ ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઑફ ઇન્ડિયન લેંગ્વેજ, માનસગંગોત્રી
- સંસ્કૃત વિભાગ, કેરળ યુનિવર્સિટી
- સરકારી સંસ્કૃત કોલેજ, કલકત્તા
- લેડી શ્રી રામ કોલેજ, દિલ્હી
- કારકિર્દીની તકો ક્યાં છે
સંસ્કૃતનો અભ્યાસ કર્યા પછી તમારી પાસે મુખ્ય કારકિર્દી વિકલ્પ શૈક્ષણિક છે. તમે ખાનગી કે સરકારી શાળાઓમાં સંસ્કૃત શિક્ષક બની શકો છો. આ સિવાય પીજી અને પીએચડી કર્યા બાદ યુનિવર્સિટી અને કોલેજમાં પ્રોફેસર પણ બની શકે છે. આ સાથે સંસ્કૃત ભાષામાં સંશોધનના વિકલ્પો પણ ઉપલબ્ધ છે. આ ઉપરાંત ભારતીય સંસ્કૃતિના ઈતિહાસ, અર્થશાસ્ત્ર જેવા પાસાઓનો પણ સંસ્કૃત અભ્યાસક્રમોમાં સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. જેની મદદથી તમે મ્યુઝિયમ, પુરાતત્વ વિજ્ઞાન સંબંધિત ક્ષેત્રોમાં અનુવાદક તરીકે કામ કરી શકો છો. આ સિવાય યુનિવર્સિટીઓમાં પ્રાચીન અને વિદેશી ભાષાના પ્રોફેસર તરીકે પણ નોકરીઓ મળી શકે છે.
