Navratri 2023: હિન્દુ ધર્મમાં નવરાત્રીના તહેવારનું વધુ મહત્વ છે. વર્ષમાં બે વાર આવતો આ તહેવાર આપણા બધા માટે ખાસ છે. અશ્વિન મહિનામાં આવતા શારદીય નવરાત્રીનો તહેવાર ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. આ વખતે શારદીય નવરાત્રી 15 ઓક્ટોબર 2023 રવિવારથી શરૂ થઈ રહી છે. 24મી ઓક્ટોબરે વિજયાદશમીનો તહેવાર ઉજવાશે. આ તહેવાર માતા રાણીની પૂજાને સમર્પિત છે. માતા દુર્ગાને સમર્પિત આ ઉત્સવ નવ દિવસ સુધી ચાલશે. આ સમયગાળા દરમિયાન માતા રાણીના નવ સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવે છે. નવરાત્રી ઉત્સવનો ઉત્સાહ મંદિરોથી લઈને પૂજા પંડાલો અને દરેક ઘરમાં જોવા મળે છે. આ દરમિયાન કલશની સ્થાપના પણ કરવામાં આવે છે. કેટલાક લોકો આ દરમિયાન અખંડ જ્યોત પણ પ્રગટાવે છે. નવરાત્રિ દરમિયાન માત્ર સાત્વિક આહારનું સેવન કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. આ સિવાય લસણ અને ડુંગળીથી દૂર રહેવાની માન્યતા છે. જો કે, આવી માન્યતા શા માટે છે? આનો જવાબ બહુ ઓછા લોકો જાણે છે. આવો, આજે અમે તમને આ માન્યતા વિશે વિગતવાર જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ.
તમે લસણ અને ડુંગળી કેમ ખાતા નથી?
હિંદુ ધર્મમાં લસણ અને ડુંગળીનું સેવન માત્ર નવરાત્રિ દરમિયાન જ નહીં પરંતુ કોઈપણ ઉપવાસ દરમિયાન પ્રતિબંધિત માનવામાં આવે છે. શરૂઆતથી જ લસણ અને ડુંગળીને તામસિક પ્રકૃતિના માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તેના સેવનથી અજ્ઞાનતા અને વાસના વધે છે.
તેનું બીજું કારણ એ છે કે લસણ અને ડુંગળી ભૂગર્ભમાં ઉગે છે. તેમની સફાઈ દરમિયાન ઘણા સુક્ષ્મસજીવો પણ મૃત્યુ પામે છે. એટલા માટે ઉપવાસ દરમિયાન તેને ખાવું અશુભ માનવામાં આવે છે. આ અશુદ્ધ શ્રેણીમાં આવે છે.
તેની પાછળ વૈજ્ઞાનિક કારણો પણ છે. ખરેખર, શારદીય નવરાત્રિની ઠંડી ઋતુમાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત કરવા માટે સાત્વિક ખોરાક ખાવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
લસણ અને ડુંગળીને લગતી પૌરાણિક કથા
સામાન્ય દિવસોમાં પણ ભગવાનને લસણ અને ડુંગળી વગરનો પ્રસાદ ચઢાવવામાં આવે છે. આની પાછળ એક પૌરાણિક કથા છે, જે મુજબ સમુદ્ર મંથન દરમિયાન અમૃતનું પાત્ર બહાર આવ્યું હતું. આ સિદ્ધ કરવા માટે દેવતાઓ અને દાનવો વચ્ચે યુદ્ધ થયું. તે દરમિયાન ભગવાન વિષ્ણુએ અમૃતને રાક્ષસો અને દેવતાઓમાં સમાન રીતે વહેંચવા માટે મોહિનીનું રૂપ ધારણ કર્યું હતું. પણ રાહુ-કેતુએ દેવતાઓની હરોળમાં બેસીને અમૃત પીધું.
જ્યારે ભગવાન વિષ્ણુને આ વાતની જાણ થઈ ત્યારે તેમણે સુદર્શન ચક્રથી રાહુ-કેતુનો શિરચ્છેદ કર્યો. એવું કહેવાય છે કે તેમાંથી નીકળેલા લોહીના ટીપા પૃથ્વી પર પડ્યા અને આ ટીપાંમાંથી લસણ અને ડુંગળીની ઉત્પત્તિ થઈ. તેથી, કોઈપણ પૂજામાં લસણ અને ડુંગળીનું સેવન ટાળવામાં આવે છે.
