DoTએ Google, Facebook, X ને આ સામગ્રી તાત્કાલિક દૂર કરવાનો આદેશ આપ્યો છે, નહીંતર કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
DoT એટલે કે ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગે ફેસબુક, ઇન્સ્ટાગ્રામ, ગૂગલ, એક્સ સહિત તમામ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પરથી કેટલીક ચોક્કસ સામગ્રી દૂર કરવા સૂચનાઓ આપી છે. ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગના આદેશ બાદ, સોશિયલ મીડિયા કંપનીઓએ 28 ફેબ્રુઆરી, 2025 સુધીમાં આ સામગ્રી દૂર કરવી પડશે. આ માટે કંપનીઓને 10 દિવસનો સમય આપવામાં આવ્યો છે. ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગ કહે છે કે આ ચોક્કસ સામગ્રી ટેલિકોમ્યુનિકેશન એક્ટ 2023 મુજબ નથી અને સ્કેમર્સ લોકો સાથે છેતરપિંડી કરવા માટે આનો લાભ લઈ શકે છે.
સામગ્રી દૂર કરવાની સૂચનાઓ
પોતાની સલાહકારમાં, ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગે ફેસબુક, ગૂગલ અને એક્સ જેવા પ્લેટફોર્મને એવી બધી સામગ્રી દૂર કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે જેમાં પ્રભાવકોએ કોલિંગ લાઇન આઇડેન્ટિફિકેશન (CLI) ને બાયપાસ કરવાની રીતો સમજાવી હોય. ઘણા પ્રભાવકોએ તેમના વિડીયો કન્ટેન્ટમાં સમજાવ્યું છે કે કેવી રીતે CLI ને બાયપાસ કરીને કોલ પ્રાપ્તકર્તાને નંબર જાહેર કર્યા વિના એક અલગ નંબર બતાવવો. DoTનું કહેવું છે કે સ્કેમર્સ સોશિયલ મીડિયા પર હાજર આવા વીડિયોની મદદથી લોકોને છેતરપિંડી કરી શકે છે.
CLI સ્પુફિંગ
આને CLI સ્પૂફિંગ કહેવામાં આવે છે. જોકે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ સામાન્ય રીતે IT કાયદા હેઠળ ઇલેક્ટ્રોનિક્સ મંત્રાલય એટલે કે MeitY હેઠળ આવે છે, ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગે આ સામગ્રીઓને દૂર કરવા માટે સૂચનાઓ આપી છે કારણ કે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર હાજર આ સામગ્રી ટેલિકોમ કાયદાનું પાલન કરતી નથી.
ફોજદારી કાર્યવાહી
ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગે ટેલિકોમ એક્ટની કલમ 42(3)(c) હેઠળ તેની સલાહ જારી કરી છે. તેમાં કલમ 42(3)(e) અને 42(7)નો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે, જે ટેલિકોમ ઓળખ સાથે ચેડાં કરવા તેમજ સબ્સ્ક્રાઇબર્સના ઓળખ મોડ્યુલનો ઉપયોગ અને છેતરપિંડી માટે અન્ય બાબતો સાથે વ્યવહાર કરે છે. ટેલિકોમ એક્ટ 2023 મુજબ આવા ગુનાઓને બિનજામીનપાત્ર ગણવામાં આવે છે, તેથી ફોજદારી કેસ પણ દાખલ કરી શકાય છે.
દંડની જોગવાઈ
નિયમનું ઉલ્લંઘન કરવા બદલ 3 વર્ષ સુધીની જેલ અને 50 લાખ રૂપિયા સુધીના દંડની જોગવાઈ છે. કલમ 42(6) હેઠળ, આવા દંડ વીડિયો અપલોડ કરનારાઓ તેમજ સોશિયલ મીડિયા કંપનીઓ બંને પર લાદવામાં આવી શકે છે. ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગે એ પણ સ્પષ્ટતા કરી છે કે CLI, IP સરનામું અથવા IMEI નંબર જેવા ટેલિકોમ ઓળખકર્તાઓ સાથે છેડછાડને ગુનાહિત પ્રવૃત્તિ ગણવામાં આવશે. આવી સ્થિતિમાં, આ સામગ્રી હોસ્ટ કરતી સોશિયલ મીડિયા એપ્લિકેશનોએ તેને દૂર કરવી પડશે.
