Australiaમાં બાળકો માટે સોશિયલ મીડિયા પર પ્રતિબંધ, યુટ્યુબને કેવી રીતે મળી છૂટ?
Australia: તાજેતરમાં ઓસ્ટ્રેલિયામાં એક રસપ્રદ કિસ્સો પ્રકાશમાં આવ્યો છે, જેમાં એક મહિલા મંત્રીએ યુટ્યુબ માટે ખાસ છૂટ મેળવવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. વાસ્તવમાં, ઓસ્ટ્રેલિયામાં એક નવો કાયદો લાગુ કરવામાં આવ્યો છે, જે હેઠળ 16 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકો પર TikTok, Facebook અને Instagram જેવા સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. પરંતુ યુટ્યુબને આ પ્રતિબંધમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી હતી અને પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે આવું કેમ થયું?
આ કામ ઓસ્ટ્રેલિયાના સંચાર મંત્રી મિશેલ રોલેન્ડ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. બ્લૂમબર્ગના રિપોર્ટ મુજબ, તેમણે પોતે યુટ્યુબના સીઈઓ નીલ મોહનને ગેરંટી આપી હતી, જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે યુટ્યુબ પર આ પ્રતિબંધ લાગુ કરવામાં આવશે નહીં. આ પછી, યુટ્યુબને છૂટ મળી અને તે ઓસ્ટ્રેલિયામાં તેની સેવાઓ ચાલુ રાખી શક્યું.
ઘણી કંપનીઓ નાખુશ છે
હવે આ નિર્ણયથી ઘણી સોશિયલ મીડિયા કંપનીઓ નારાજ થઈ ગઈ છે. ફેસબુક અને ઇન્સ્ટાગ્રામના માલિક મેટાની સાથે, સ્નેપચેટ અને ટિકટોકે પણ આનો વિરોધ કર્યો છે. TikTok એ તો તેને ‘અન્યાયી’ પણ કહ્યું અને દલીલ કરી કે YouTube અને TikTok વચ્ચે કોઈ મોટો તફાવત નથી. બંને પ્લેટફોર્મ ટૂંકા વિડીયો શેરિંગ માટે છે, તો પછી યુટ્યુબને કેમ છૂટ મળી તે સમજની બહાર છે.
ટિકટોકની પેરેન્ટ કંપની બાયટેન્સે આ બાબતને એકતરફી સોદો ગણાવ્યો છે. તેમણે તેને સોફ્ટ ડ્રિંક્સ પર પ્રતિબંધ મૂકવા અને કોકા-કોલાને તેમાંથી મુક્તિ આપવા સમાન ગણાવ્યું. આ નિર્ણયથી સોશિયલ મીડિયાના મોટા દિગ્ગજોમાં ઘણી ચર્ચા શરૂ થઈ છે.
યુટ્યુબને છૂટ મળી
યુટ્યુબને આપવામાં આવેલી ગેરંટી બાદ, મિશેલ રોલેન્ડે 9 ડિસેમ્બર 2024 ના રોજ નીલ મોહનને પત્ર લખીને યુટ્યુબ માટે કાનૂની મુક્તિની પુષ્ટિ કરી. આ પછી, તેમણે યુટ્યુબ અધિકારીઓને મળવાની યોજના બનાવી, જોકે આ મુલાકાત ક્યાં થઈ તે જાહેર કરવામાં આવ્યું ન હતું. આ બાબત ખાસ છે કારણ કે YouTube હવે ઓસ્ટ્રેલિયામાં સૌથી મોટું સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ બની ગયું છે.
બાળકો ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ પર વધુ સમય વિતાવે છે, તેથી મેટા જેવા પ્લેટફોર્મ કરતાં યુટ્યુબનો મોટો ફાયદો છે. તો, પ્રશ્ન એ છે કે, શું એક ક્ષેત્રના પ્લેટફોર્મને ફાયદો પહોંચાડવો અને બીજાને નુકસાન પહોંચાડવું ખરેખર વાજબી છે? આ એક એવો મુદ્દો છે જેના પર ભવિષ્યમાં વધુ ચર્ચા થઈ શકે છે.