લોકસભાના સ્પીકરે અસંસદીય શબ્દોની યાદીના વિવાદને લઈને ચિત્ર સાફ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. લોકસભા સ્પીકર ઓમ બિરલાએ મીડિયા સાથે વાત કરતા કહ્યું છે કે દેશમાં કોઈ ભ્રમ ન હોવો જોઈએ. કોઈ શબ્દ પર પ્રતિબંધ નથી. અવગણવામાં આવેલા શબ્દોની યાદીમાં સમાવિષ્ટ શબ્દોનો સંપૂર્ણ શબ્દકોશ છે, જેમાં 1100 પાના છે. વર્ષ 1954 થી અત્યાર સુધી તે સમયાંતરે કાઢવામાં આવે છે. તે 2010 થી દર વર્ષે લેવામાં આવે છે.
ઓમ બિરલાએ કહ્યું કે બિન-સંસદીય શબ્દોની યાદીમાં જે શબ્દોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે તે એ જ શબ્દો છે જે કોઈપણ વિધાનસભામાં કે કોઈપણ ગૃહમાં બોલવામાં આવ્યા છે અને તે દરમિયાનની કાર્યવાહીમાંથી તેને હટાવી દેવામાં આવ્યા છે. પરંતુ તે જ સમયે, લોકસભા અધ્યક્ષે સ્પષ્ટ કર્યું કે તે દરમિયાન તે શબ્દ કયા સંદર્ભમાં કહેવામાં આવે છે, તે મહત્વનું છે. એવું નથી કે લોકસભા કે રાજ્યસભાની કાર્યવાહીમાં આ શબ્દ બોલી શકાતો નથી.
જે સંદર્ભમાં આ શબ્દ ઉચ્ચારવામાં આવી રહ્યો છે તેના આધારે લોકસભા અધ્યક્ષ પોતે અથવા કોઈપણ સભ્યની ફરિયાદ પર નિર્ણય લે છે કે કયો શબ્દ- અસંસદીય બોલાયો છે અને તેને કાર્યવાહીમાંથી હટાવવો જોઈએ કે નહીં. તે જ સમયે, સ્પીકરની તરફથી કહેવામાં આવ્યું હતું કે ગૃહની અંદર સાંસદને કંઇક કહેવા પર ક્યારેય કાર્યવાહી કરી શકાતી નથી. કોઈ ખોટું બોલશે તો દેશ જોશે.
જ્યારે ઝી ન્યૂઝ દ્વારા પ્રશ્ન પૂછવામાં આવ્યો કે મગરના આંસુવાળો શબ્દ બિનસંસદીય શબ્દોના શબ્દકોશમાં પણ રાખવામાં આવ્યો છે, શું તેના પર પ્રતિબંધ છે? આ અંગે લોકસભાના સ્પીકરે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે મગરના આંસુ શબ્દ પર કોઈ પ્રતિબંધ નથી કે અન્ય કોઈ શબ્દો પર પણ નથી. તે ફક્ત તે સંદર્ભ પર આધાર રાખે છે કે જેમાં શબ્દનો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે. ત્યારપછી જ નક્કી થશે કે આ શબ્દ સંસદીય છે કે નહીં અને તેને કાર્યવાહીમાંથી હટાવવો જોઈએ કે નહીં.
લોકસભા સ્પીકર ઓમ બિરલાએ કહ્યું કે 1954થી દર વર્ષે અસંસદીય શબ્દોની યાદી પુસ્તકના રૂપમાં બહાર પાડવામાં આવે છે. 2009 સુધી બનેલા પુસ્તકમાં એવા શબ્દો રાખવામાં આવ્યા છે જે ક્યારેક સંસદીય કાર્યવાહીમાંથી હટાવી દેવામાં આવ્યા હતા. તે પછી લોકસભા સચિવાલય દ્વારા દર વર્ષે અસંસદીય શબ્દોની યાદી બહાર પાડવામાં આવે છે. હવે જે યાદી બહાર પાડવામાં આવી હતી તે કોવિડ-19ને કારણે વિલંબિત થઈ હતી. આ વર્ષ 2021નો રિપોર્ટ છે.
હવે અમે કાગળ બચાવવા માટે આ રિપોર્ટ સીધો સંસદ સભ્યોના પોર્ટલ પર મૂકવાનું શરૂ કર્યું છે અને અસંસદીય શબ્દો સાથેનો આ અહેવાલ લોકસભાની વેબસાઇટ પર પણ ઉપલબ્ધ છે. આમાં કંઈ નવું નથી. કોંગ્રેસ દ્વારા ઉઠાવવામાં આવેલા પ્રશ્નો અંગે સ્પીકરે કહ્યું કે તેઓ રાજકારણમાં આવવા માંગતા નથી. તમામ સભ્યો એ વાતથી વાકેફ છે કે કોઈ પણ શબ્દ પર કોઈ પ્રતિબંધ નથી અને તેઓ કોઈપણ રીતે પોતાનો મત વ્યક્ત કરી શકે છે જે સંસદીય શિષ્ટાચાર માટે અનુકૂળ હોય.
જો કે આ મુદ્દે વિપક્ષ દ્વારા સરકારને ઘેરવામાં આવી હતી કે સરકારે વિપક્ષના અવાજને દબાવવાનો પ્રયાસ કર્યો છે, જેથી ગૃહની અંદર તેની ટીકા ન થઈ શકે. આ અંગે પણ લોકસભા અધ્યક્ષે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે અસંસદીય શબ્દો જારી કરવામાં સરકારની કોઈ ભૂમિકા નથી.
