Shardiya Navratri 2024: કોલકાતાના આ મંદિરનો ઈતિહાસ 15મી સદીથી સંબંધિત છે, મા કાલીની જીભ સોનાની બનેલી છે.
આજે શારદીય નવરાત્રીના અવસર પર અમે તમને 1809માં બનેલા કાલીઘાટ કાલી મંદિર વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ, જે 51 શક્તિપીઠોમાંથી એક છે. તમને જણાવી દઈએ કે, કાલી માનું આ મંદિર ખૂબ જ પ્રખ્યાત છે.
શારદીય નવરાત્રીનો પ્રારંભ થયો છે. હિન્દુ ધર્મમાં નવરાત્રીના તહેવારનું વિશેષ મહત્વ છે. નવરાત્રિમાં દેવી દુર્ગાના નવ અલગ-અલગ સ્વરૂપોની ખાસ કરીને પૂજા કરવામાં આવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે ભારતમાં દેવી માતાના ઘણા પ્રાચીન મંદિરો છે. આજે અમે ભારતના સુંદર શહેર કોલકાતામાં સ્થિત કાલી માતાના કાલીઘાટ મંદિર વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ, જેના દર્શન કરવા માટે ભક્તો દૂર-દૂરથી આવે છે. અહીં દેવી કાલીની મૂર્તિ ચાંદીની બનેલી છે. અહીં દરરોજ ભક્તોની ભારે ભીડ રહે છે. નવરાત્રી દરમિયાન આ સ્થળની સુંદરતા અલગ જ હોય છે. આવો જાણીએ આ મંદિર વિશે.
મંદિરનો ઇતિહાસ કેટલો જૂનો છે?
કાલીઘાટ કાલી મંદિર એ કાલીઘાટ, કોલકાતા, પશ્ચિમ બંગાળ, ભારતમાં સ્થિત એક હિન્દુ મંદિર છે, જે હિન્દુ દેવી કાલીને સમર્પિત છે. તે પૂર્વ ભારતની 51 શક્તિપીઠમાંથી એક છે. મંદિરના ઈતિહાસની વાત કરીએ તો તે લગભગ 200 વર્ષ જૂનું છે, જો કે આ મંદિરનો ઉલ્લેખ 15મી સદીમાં લખાયેલા માનસર ભાસણ અને 17મી સદીમાં કવિ કંકણ ચંડીએ લખ્યો છે. મંદિરનું માળખું 1809 માં પૂર્ણ થયું હતું.
શક્તિપીઠોનું મહત્વ
આ મંદિર 51 શક્તિપીઠોમાંથી એક છે, જેનું હિન્દુઓમાં ઘણું મહત્વ છે. તમને જણાવી દઈએ કે, શક્તિપીઠ એ સ્થાન છે જ્યાં માતા સતીના શરીરના અંગો પડ્યા હતા. આ સ્થાનો બાંગ્લાદેશ અને નેપાળ જેવા પડોશી દેશો સહિત સમગ્ર ભારતમાં સ્થિત છે. એવું માનવામાં આવે છે કે કાલીઘાટ તે સ્થાન છે જ્યાં માતા સતીના જમણા પગના અંગૂઠા પડ્યા હતા. અહીં શક્તિ કાલિકાના રૂપમાં દેવીનો વાસ છે. ત્યારથી આ સ્થાનને શક્તિપીઠ માનવામાં આવે છે.
માતા કાલીની જીભ સોનાની બનેલી છે
આ મંદિર કાલી ભક્તો માટે સૌથી મોટું મંદિર છે. આ મંદિરમાં દેવી કાલીના ઉગ્ર સ્વરૂપની પ્રતિમા સ્થાપિત છે, તમને જણાવી દઈએ કે, આ મંદિર હુગલી નદીના કિનારે આવેલું હતું, પરંતુ ત્યારથી નદીએ પોતાનો માર્ગ બદલી નાખ્યો છે. તે હાલમાં એક સાંકડી નહેર પાસે આવેલું છે. જો તમે અહીં આવો છો તો આ કેનાલ જોવાનું ભૂલશો નહીં. આ સાથે તમને જણાવી દઈએ કે કાલીઘાટ મંદિરમાં સ્થાપિત મા કાલીની મૂર્તિની જીભ સોનાની છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જે કોઈ પણ અહીં માતાના દર્શન કરવા આવે છે. તેની દરેક મનોકામના પૂર્ણ થાય છે. દરેક ભક્તના ખરાબ કાર્યો થઈ જાય છે.
કાલીઘાટ કાલી મંદિરમાં આરતીનો સમય
કાલીઘાટ મંદિરના દ્વાર સવારે 5:00 વાગ્યે ભક્તો માટે ખુલે છે અને દ્વાર બંધ કરવાનો સમય 10:30 વાગ્યાનો છે. મંદિરના દરવાજા શનિવાર અને રવિવારે રાત્રે 11:30 વાગ્યે બંધ થાય છે. આ સાથે જ તહેવારો અને ખાસ દિવસોમાં કાલીઘાટ કાલી મંદિરના દર્શનનો સમય બદલવામાં આવે છે. દુર્ગા અષ્ટમીના દિવસે અહીં મોટા પાયે પૂજાનું આયોજન કરવામાં આવે છે.
દૈનિક પૂજા સવારે 5:30 થી 7:00, ભોગ રાગ બપોરે 2:00 થી 3:00 અને આરતી સાંજે 6:30 થી 7:00 છે.
જો તમે મંદિરની મુલાકાત લેવા જઈ રહ્યા છો, તો આ ડ્રેસ કોડને અનુસરો.
કાલીઘાટ કાલી મંદિરની મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય ઓક્ટોબરથી માર્ચ છે. આ સમયગાળા દરમિયાન આ મંદિરમાં નવરાત્રી અને દુર્ગા પૂજા ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. જો તમે આ મંદિરમાં જવાના છો તો તમારે કેટલાક નિયમોનું પાલન કરવું પડશે. જેમાં સૌથી મહત્વનો હોય છે ડ્રેસ કોડ. મંદિર પ્રશાસન અનુસાર, પુરુષો માટે ડ્રેસ કોડ ધોતી, શર્ટ અને પેન્ટ અથવા પાયજામા છે.
મહિલાઓ અને યુવતીઓએ સાડી, સૂટ, સલવાર કમીઝ, ચૂરીદાર સૂટ, લાંબી કુર્તી પહેરીને આવવાનું રહેશે. તમને જણાવી દઈએ કે, જો મહિલાઓ અને છોકરીઓ શોર્ટ્સ, સ્લીવલેસ ટોપ, મિની-સ્કર્ટ, લો-વેસ્ટ જીન્સ, મિડીઝ અને શોર્ટ લેન્થ ટી-શર્ટ પહેરીને મંદિરમાં આવે છે, તો તેમને મંદિરમાં પ્રવેશવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે નહીં. આ સાથે પુરુષો પણ લૂઝ ફિટિંગ શોર્ટ્સ અથવા વેસ્ટ પહેરીને આવી શકતા નથી.
