Look back 2024: 2014માં મુખ્યમંત્રીથી લઈને 2024માં પુનરાગમન: દેવેન્દ્ર ફડણવીસની કારકિર્દીની સફર પર એક નજર
Look back 2024: મહારાષ્ટ્રના નાગપુર શહેરમાં રાજકીય બ્રાહ્મણ પરિવારમાં જન્મેલા ફડણવીસે તેમની રાજકીય કારકિર્દી ખૂબ જ નાની ઉંમરે શરૂ કરી હતી.
Look back 2024 દેવેન્દ્ર ફડણવીસે બુધવારે ઐતિહાસિક પુનરાગમન કર્યું હતું કારણ કે તેમની બેઠકમાં તેમને સર્વસંમતિથી મહારાષ્ટ્ર બીજેપી વિધાનસભા પક્ષના નેતા તરીકે ચૂંટવામાં આવ્યા હતા, રાજકીય રીતે નિર્ણાયક રાજ્યના મુખ્ય પ્રધાન તરીકે તેમની નિમણૂકનો માર્ગ મોકળો થયો હતો. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની હાજરીમાં ગુરુવારે મુંબઈમાં શપથ ગ્રહણ સમારોહ યોજાશે.
ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP)ના નેતા સુધીર મુનગંટીવારે કહ્યું કે મહાયુતિ ગઠબંધનના નેતાઓ બુધવારે બપોરે 3.30 વાગ્યે રાજ્યપાલ સીપી રાધાકૃષ્ણનને મળીને સરકાર બનાવવાનો દાવો કરશે.
Look back 2024 20 નવેમ્બરની મહારાષ્ટ્ર ચૂંટણીમાં ભાજપે નોંધપાત્ર સફળતા હાંસલ કરી, રાજ્યની 288 વિધાનસભા બેઠકોમાંથી 132 બેઠકો મેળવી, રાજ્યમાં અત્યાર સુધીનું તેનું શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન દર્શાવીને ફડણવીસ રાજ્યનું સુકાન સંભાળે છે. તેના સાથી પક્ષો – એકનાથ શિંદેની આગેવાની હેઠળની શિવસેના અને અજિત પવારની NCP – સાથે મળીને ભાજપની આગેવાની હેઠળના મહાયુતિ ગઠબંધન પાસે 230 બેઠકોની કમાન્ડિંગ બહુમતી છે.
મહારાષ્ટ્રમાં રાજકીય સ્પેક્ટ્રમના કેટલાક નેતાઓથી વિપરીત, ફડણવીસ ભ્રષ્ટાચારના આરોપોથી અસ્પષ્ટ રહ્યા છે.
ફડણવીસ સરકારની મુખ્ય સિદ્ધિઓ
કથિત સિંચાઈ કૌભાંડ મામલે અગાઉની કોંગ્રેસ-એનસીપી સરકારને એક ખૂણામાં ધકેલી દેવાનો શ્રેય ફડણવીસને જાય છે.
તેમનો કાર્યકાળ વિકાસ તરફી નીતિઓ દ્વારા વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવ્યો હતો, જેમ કે મહત્વાકાંક્ષી મુંબઈ મેટ્રો વિસ્તરણ, જળયુક્ત શિવાર જળ સંરક્ષણ યોજના અને મહારાષ્ટ્રને $1 ટ્રિલિયન અર્થતંત્રમાં પરિવર્તિત કરવાના પ્રયાસો.
મુંબઈ સ્થિત રાજકીય વિશ્લેષક જય મૃગે ફડણવીસને કેટલીક ગ્રામીણ કલ્યાણ યોજનાઓ પર નિર્દેશિત કોર્પોરેટ સોશિયલ રિસ્પોન્સિબિલિટી (CSR) ફંડ મેળવવાનો શ્રેય આપ્યો.
તેમની સરકારે બાંદ્રા કુર્લા કોમ્પ્લેક્સમાં વૈશ્વિક નાણાકીય હબ માટે યોજનાઓ તૈયાર કરીને અને તેની સુવિધા માટે નાણાકીય અને કાયદાકીય માળખામાં ભલામણો સબમિટ કરવા માટે ઉદ્યોગ નિષ્ણાતો સાથેની સમિતિની નિમણૂક કરીને મુંબઈમાં આંતરરાષ્ટ્રીય ફાઇનાન્સ સેન્ટરની કલ્પનાને પુનર્જીવિત કરી.
તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન શિક્ષણ ક્ષેત્રના કેટલાક મહત્ત્વના નિર્ણયોમાં વિદ્યાર્થીઓની સ્કૂલ બેગનું વજન બાળકના વજનના 10% સુધી સીમિત કરવું અને ખાનગી બિન-અનુદાનિત સંસ્થાઓ દ્વારા ઓફર કરવામાં આવતા વ્યાવસાયિક અભ્યાસક્રમોમાં ફી અને એડમિશનનું નિયમન કરવા માટેની પદ્ધતિની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
પરંતુ ફડણવીસનો કાર્યકાળ પડકારોથી ભરપૂર હતો. તેમની સરકારને ખેડૂતોની તકલીફ, બેરોજગારી અને ગંભીર દુષ્કાળ દરમિયાન અપૂરતા રાહત પગલાંના મુદ્દાઓ પર ટીકાઓનો સામનો કરવો પડ્યો હતો.
સીએમથી ડેપ્યુટી સીએમ સુધી
2019 માં, ફડણવીસને ફરીથી મુખ્ય પ્રધાન તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા. જો કે, એનડીએને પૂર્ણ બહુમતી મળી હોવા છતાં, ભાજપના મુખ્ય સાથી શિવસેનાએ અણધારી રીતે મુખ્યમંત્રીની ખુરશીનો દાવો કરવા વિપક્ષ સાથે જોડાણ કર્યા પછી તેમનો કાર્યકાળ અલ્પજીવી રહ્યો હતો.
Look back 2024 પરંતુ શિવસેના સાથે સમાધાન કરવા માટે, ફડણવીસે એનસીપીના અજિત પવાર સાથે જોડાણ કર્યું અને ઉતાવળમાં સરકાર બનાવી. તેઓએ મુખ્યમંત્રી અને નાયબ મુખ્યમંત્રી તરીકે શપથ પણ લીધા હતા. જો કે, તેમની સરકાર માત્ર 80 કલાક ચાલી, કારણ કે શરદ પવાર – મહારાષ્ટ્રના મુખ્ય વ્યૂહરચનાકાર – તેમના ભત્રીજા અજીતને વિરોધ પક્ષમાં પાછા ફરવા સમજાવ્યા. આનાથી ફડણવીસના રાજકીય પ્રભાવને ભારે ફટકો પડ્યો.
2022 માં શિવસેનાના વિભાજન પછી, જ્યારે ભાજપ સરકારે મહારાષ્ટ્રમાં તેની સત્તા પુનઃપ્રાપ્ત કરી, ત્યારે અપેક્ષાઓ વધુ હતી કે ફડણવીસ મુખ્ય પ્રધાન બનશે. પરંતુ ભાજપે ઉદ્ધવ ઠાકરેને પછાડવા માટે મરાઠા નેતા અને નવા શિવસેનાના વડા એકનાથ શિંદેને ટોચના પદ માટે નિયુક્ત કરવાનો નિર્ણય કર્યો.
ફડણવીસને નાયબ મુખ્ય પ્રધાન પદ આપવામાં આવ્યું હતું, જે તેમણે કૃપાથી સ્વીકાર્યું હતું.
કેવી રીતે ફડણવીસે 2024ની મહા ચૂંટણીમાં ભાજપની જીત સુનિશ્ચિત કરી
અહેવાલો સૂચવે છે કે ફડણવીસના ઘણા સમર્થકો નારાજ છે કે તેમના નેતાને તેમની કુશળતા વારંવાર સાબિત કરવા છતાં પાંચ વર્ષ સુધી મુખ્યમંત્રી પદથી દૂર રાખવામાં આવ્યા છે – પછી ભલે તે શિવસેનાને વિભાજિત કરે અથવા અજિત પવારને શરદ પવારના નાકમાંથી દૂર કરે.
ભાજપના સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, ફડણવીસને આ પ્રકારની સ્નબ્સ તેમના સમર્થકો માટે મોટી પ્રેરણા હતી જેમણે તેમના નેતાને મુખ્યમંત્રી તરીકે પાછા ફરવાની ખાતરી કરવા માટે 100-સીટની નજીક પહોંચવા માટે કામ કર્યું હતું.
પાર્ટીના નેતાઓ કહે છે કે ફડણવીસે કેડરને પ્રોત્સાહિત કરવામાં પણ મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી હતી, જેમાંથી ઘણાને 2024ની લોકસભા ચૂંટણી પછી નિરાશ કરવામાં આવ્યા હતા જેમાં ભાજપે 2019ની ચૂંટણીમાં જીતેલી 23 બેઠકોમાંથી માત્ર 9 બેઠકો મેળવી હતી.
ફડણવીસના રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ (RSS) સાથેના ગાઢ સંબંધો, જેનું મુખ્ય મથક નાગપુરમાં છે, તેનું નેતૃત્વ અને ઘણા પદાધિકારીઓ મહારાષ્ટ્રના છે અને મરાઠી છે, ચોક્કસપણે તેમના પુનરાગમન માટે દબાણ કર્યું.
