RBI એ 17 એપ્રિલે 40,000 કરોડના સરકારી બોન્ડ ખરીદવાની જાહેરાત કરી
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ 17 એપ્રિલે ખુલ્લા બજાર ચલણ (Open Market Operation – OMO) હેઠળ રૂ. 40,000 કરોડના સરકારી બોન્ડ ખરીદવાની જાહેરાત કરી છે. આ પગલાનો મુખ્ય હેતુ નાણાકીય વ્યવસ્થામાં ઊભરતી તરલતાની સ્થિતિનું સંચાલન કરવાનો છે અને બજારમાં પૂરતી નગદની સુવિધા ઉપલબ્ધ રહે તે સુનિશ્ચિત કરવી છે.
આ બોન્ડ ખરીદીનો સમાવેશ ખાસ કરીને તે બોન્ડ્સમાં થાય છે જે 2028થી 2039 વચ્ચે પાકે છે. આ રોકાણ અગાઉ જાહેર કરાયેલા રૂ. 80,000 કરોડના બોન્ડ ખરીદી કાર્યક્રમ સિવાયનું છે. એટલે કે RBI બજારમાં વધુ નાણાં નાંખીને અર્થતંત્રમાં પ્રવાહિતા વધારવાનું કામ કરી રહી છે.
RBI અગાઉ પણ અપ્રીલ મહિનામાં OMO હરાજી યોજી ચૂકી છે. 3 એપ્રિલે યોજાયેલી હરાજીમાં 2029 અને 2039 વચ્ચે પાકતા બોન્ડ્સ માટે રૂ. 80,820 કરોડની ઓફર્સ આવી હતી. ત્યાર બાદ 8 એપ્રિલે યોજાયેલી હરાજીમાં 2032 અને 2039 વચ્ચે પાકતા બોન્ડ માટે રૂ. 70,144 કરોડની ઓફર મળી હતી. આખો આ OMO કાર્યક્રમ ચાર તબક્કામાં – 3, 8, 22 અને 29 એપ્રિલે, દરેક તબક્કે રૂ. 20,000 કરોડના હપ્તામાં યોજાઈ રહ્યો છે.
માર્ચ મહિનામાં પણ RBI એ OMO દ્વારા બે તબક્કામાં કુલ રૂ. 1 લાખ કરોડના સરકારી સિક્યોરિટીઝ ખરીદ્યા હતા. ઉપરાંત, 36 મહિના માટે $10 બિલિયનની ડોલર-રૂપિયા સ્વેપ હરાજી પણ કરી હતી, જેનાથી વિદેશી વિનિમય ભંડારમાં સ્થિરતા જાળવી શકાય.
આ પ્રકારના પગલાં વ્યાજ દરોને અસર કરતી વખતે વ્યાપારિક બેંકો માટે નાણાં મેળવવાનું વધુ સરળ બનાવે છે અને લોન મળવાની ક્ષમતા વધારે છે. આ ઉપરાંત, આવા પગલાં વડે બજારમાં વિશ્વાસ વધી શકે છે અને બજારની ચાલ પર સકારાત્મક અસર થઈ શકે છે
RBIના આ પગલાંઓ અર્થતંત્રને વધુ મજબૂતી અને સ્થિરતા તરફ દોરી જશે તેવી આશા છે, ખાસ કરીને ત્યારે જ્યારે વૈશ્વિક સ્તરે અર્થતંત્ર સંઘર્ષમાં છે.
