Jagdeep Dhankhar: જગદીપ ધનખડના વિરુદ્ધ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ પાસ કરવામાં વિરોધ પક્ષના પસીના છૂટશે! રાજ્યસભામાં કોની કેટલી શક્તિ
Jagdeep Dhankhar: વિરોધ પક્ષે રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ જગદીપ ધનખડને હટાવવા માટે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવ્યો છે, જેમાં 60 સભ્યોએ હસ્તાક્ષર કર્યા છે. જોકે, આ પ્રસ્તાવમાં સોનિયા ગાંધી અથવા કોઈ પણ પક્ષના ફ્લોર લીડરએ હસ્તાક્ષર નથી કર્યા. વિરોધી ગઠબંધનએ આ પ્રસ્તાવ રાજ્યસભાના સચિવાલયને સોંપી દીધો છે, અને હવે પ્રશ્ન એ છે કે 60 સભ્યોના હસ્તાક્ષર પછી અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ પાસ કરવાં સરળ છે કે મુશ્કેલ.
રાજ્યસભામાં ભાજપની સ્થિતિ
Jagdeep Dhankhar રાજ્યસભામાં ભાજપના નેતૃત્વ હેઠળના એનડીએ ગઠબંધનએ 12 નવા સભ્યોને પોતાના સાથે જોડ્યા છે, જેના કારણે તેની સંખ્યા હવે 96 થઈ ગઈ છે. એવામાં, એનડીએ પાસે છ નામાંકિત સભ્યો અને બે સ્વતંત્ર સાંસદોનો ટેકો પણ છે, જેથી એનડીએ પાસે કુલ 119 સભ્યોનો ટેકો છે. રાજ્યસભામાં કુલ 237 સભ્યો છે, જેમાં 8 ખાલી બેઠકો છે, જેમાંથી ચાર જમ્મૂ અને કાશ્મીરથી અને ચાર નામાંકિત સભ્યો છે.
કાંગ્રેસની સ્થિતિ
કાંગ્રેસની વાત કરશો તો તે વિરોધી નેતા પદની ઢાંચાથી લગભગ બહાર આવી ચુકી છે. હાલમાં કાંગ્રેસ પાસે માત્ર 26 સભ્યો છે, અને વિરોધી નેતા પદ મેળવવા માટે દરેક પક્ષને ઓછામાં ઓછા 25 સાંસદોની જરૂર હોય છે.
2024ની ચૂંટણી બાદ શું બદલાઈ શકે છે?
રાજ્યસભામાં હાલ કોઈ મોટા બદલાવની શક્યતા નથી. તેમ છતાં, 2024ના લોકસભા ચૂંટણી પછી ઉત્તર પ્રદેશ અને ઉત્તરાખંડમાંથી 11 સભ્યો રિટાયર થશે. તેમાંથી 10 ભાજપના હશે અને 1 સમાજવાદી પાર્ટીનો. આ રાજ્યોની વિધાનસભાની હાલની સ્થિતિને ધ્યાને લઈને કોઈ મોટો ફેરફાર થવાની શક્યતા નથી.
નિયમ શું કહે છે?
ઉપરાષ્ટ્રપતિને હટાવવા માટે એક પ્રક્રિયા છે. સંવિધાનના આર્ટિકલ 67(બી) હેઠળ, ઉપરાષ્ટ્રપતિને ત્યારે જ પદ પરથી હટાવવામાં આવી શકે છે જ્યારે તેમને દેશના ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદ પરથી હટાવવામાં આવે. પ્રસ્તાવ રાજ્યસભામાં રજૂ થાય છે અને તેને રાજ્યસભાના સભ્યોએ બહુમતીથી પાસ કરવું પડે છે. ત્યારબાદ લોકસભામાં તેની પર સહમત થવા માટે સામાન્ય બહુમતીની જરૂર હોય છે.
આર્ટિકલ 67(બી) અનુસાર
- પ્રસ્તાવ માત્ર રાજ્યસભામાં જ રજૂ કરી શકાય છે.
- તેને રજૂ કરવામાં આવતા પહેલા 14 દિવસનો નોટિસ આપવો જરૂરી છે.
- પ્રસ્તાવ રાજ્યસભામાં અસરકારક બહુમતીથી પસાર થવો જોઈએ અને લોકસભામાં તેની માટે સામાન્ય બહુમતીની સહમતી જરૂરી છે.
- જ્યારે પ્રસ્તાવ પર વિચાર કરવામાં આવે ત્યારે અધ્યક્ષે સદનનું નેતૃત્વ કરી શકે નહીં.
વિરોધ પક્ષનો અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ એક પડકારજનક પ્રક્રિયા હોઈ શકે છે, કારણ કે સત્તા પક્ષ પાસે સ્પષ્ટ બહુમતી છે અને વિરોધ પક્ષને તેને પાસ કરાવવું સરળ નહીં હશે.
