Jagdeep Dhankhar: સંસ્કૃતિ અજેય છે, તેથી રાષ્ટ્ર ટકી રહે છે’, જગદીપ ધનખરે કહ્યું – આપણી સંસ્કૃતિનો સૌથી મૂળભૂત ખ્યાલ ધર્મ છે.
Jagdeep Dhankhar ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિ જગદીપ ધનકરે આજે કહ્યું કે ધર્મ એ ભારતીય સંસ્કૃતિનો સૌથી મૂળભૂત ખ્યાલ છે, જે જીવનના તમામ પાસાઓને માર્ગદર્શન આપે છે.
Jagdeep Dhankhar ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિ જગદીપ ધનખરે શનિવારે (26 ઓક્ટોબર, 2024) કહ્યું કે ધર્મ એ ભારતીય સંસ્કૃતિનો સૌથી મૂળભૂત ખ્યાલ છે, જે જીવનના તમામ પાસાઓને માર્ગદર્શન આપે છે. ધર્મ માર્ગ, ગંતવ્ય અને ધ્યેયનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે અને તમામ ક્ષેત્રોમાં લાગુ પડે છે. આ એક વ્યવહારુ આદર્શ છે. આ નૈતિક જીવન માટે મહત્વપૂર્ણ છે. સનાતન એ સહાનુભૂતિ, કરુણા, સહિષ્ણુતા, અહિંસા, ગુણવત્તા, મહાનતા અને સદાચારનું પ્રતીક છે અને આ બધું એક જ શબ્દમાં સમાયેલું છે, તે છે સર્વસમાવેશકતા.
કર્ણાટકના બેંગલુરુમાં શૃંગેરી શ્રી શારદા પીઠમ દ્વારા આયોજિત ‘નમઃ શિવાય’ પારાયણમાં મુખ્ય અતિથિ તરીકે સંબોધતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ “મંત્ર કોસ્મોપોલિસ” ને એક દુર્લભ અને અનોખી ઘટના ગણાવી, જે મન, હૃદય અને આત્માને ઊંડે જોડે છે. તેમણે કહ્યું કે વૈદિક જાપ માનવતાની સૌથી પ્રાચીન અને સતત મૌખિક પરંપરાઓમાંની એક છે. આપણા પૂર્વજોના ઊંડા આધ્યાત્મિક શાણપણની જીવંત કડી. આ પવિત્ર મંત્રોની લય, સ્વર અને તરંગો માનસિક શાંતિ અને પર્યાવરણીય સંવાદિતાનો શક્તિશાળી પડઘો બનાવે છે.
શ્લોકોની રચના વૈજ્ઞાનિક શ્રેષ્ઠતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે
જગદીપ ધનખર અનુસાર, વૈદિક શ્લોકોની રચના અને ઉચ્ચારણ નિયમોની જટિલતા પ્રાચીન વિદ્વાનોની વૈજ્ઞાનિક શ્રેષ્ઠતાને દર્શાવે છે. આ પરંપરા, લેખિત રેકોર્ડ વિના સાચવવામાં આવી છે, તે ભારતીય સંસ્કૃતિની જ્ઞાનને પેઢી દર પેઢી મૌખિક રીતે પ્રસારિત કરવાની અદ્ભુત ક્ષમતાનો પુરાવો છે, જેમાં દરેક નોંધ કુશળતાપૂર્વક ગાણિતિક સુમેળમાં વ્યક્ત કરવામાં આવી છે.
ભારત મુખ્ય ધર્મોનું જન્મસ્થળ રહ્યું છે
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ ભારતીય સંસ્કૃતિમાં સહજ વિવિધતામાં એકતાના ગુણ પર ભાર મૂક્યો હતો, જે સમયાંતરે વિવિધ પરંપરાઓના મિશ્રણ દ્વારા બનાવવામાં આવી છે. આ પ્રગતિએ નમ્રતા અને અહિંસાના મૂલ્યોને સ્થાપિત કર્યા છે. ભારત તેની અખંડિતતામાં અનન્ય છે અને તેની એકતાની ભાવના સાથે સમગ્ર માનવતાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. ભારતીય સંસ્કૃતિનો દૈવી સાર તેની સાર્વત્રિક કરુણામાં રહેલો છે, જે “વસુધૈવ કુટુંબકમ” ના દર્શનમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે. ભારત હિન્દુ ધર્મ, શીખ ધર્મ, જૈન ધર્મ અને બૌદ્ધ ધર્મ જેવા મુખ્ય ધર્મોનું જન્મસ્થળ રહ્યું છે.
સંસ્કૃતિને અધોગતિ કરવાના પ્રયાસો વિશે શું કહ્યું?
ભૂતકાળમાં આપણી સંસ્કૃતિને બદનામ કરવાના પ્રયાસો પર બોલતા ઉપરાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આ રાષ્ટ્ર જીવંત છે કારણ કે આપણી સંસ્કૃતિ અજેય છે. ભારતીય સંસ્કૃતિને એકીકૃત અને મજબૂત કરવામાં આદિ શંકરાચાર્યની ભૂમિકાને મહત્ત્વપૂર્ણ ગણાવતાં તેમણે કહ્યું હતું કે, “આદિ શંકરાચાર્યજી પ્રત્યે અમે કૃતજ્ઞતાના ઋણી છીએ, જેમણે ભારતીય આધ્યાત્મિકતા અને ફિલસૂફીની શાશ્વત પરંપરાઓને પુનર્જીવિત કરી.”
ઉપસ્થિત વ્યક્તિને સંસ્કૃતિના રક્ષક તરીકે વર્ણવવામાં આવી હતી.
‘નમઃ શિવાય’ પારાયણમાં ઉપસ્થિત તમામ લોકો તરફ ઈશારો કરતા ધનખરે કહ્યું, “અહીં હાજર દરેક વ્યક્તિ આપણી સંસ્કૃતિનો રક્ષક, રાજદૂત અને સૈનિક છે.” ઉપરાષ્ટ્રપતિએ એમ પણ કહ્યું હતું કે આ પારાયણ ભારતની સાંસ્કૃતિક અને આધ્યાત્મિક સંપત્તિને પવિત્ર રીતે રજૂ કરતી આપણી સમય-સન્માનિત પરંપરા ભાવિ પેઢીઓને ગર્વપૂર્વક સોંપવાની ઘટના છે.
ધર્મ દ્વારા સંચાલિત સમાજમાં અસમાનતા માટે કોઈ જગ્યા નથી.
ઉપરાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે સંપત્તિની પાછળ બેદરકારી કે સ્વકેન્દ્રી ન હોવી જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે જો ધન સંચય માનવ કલ્યાણ સાથે સંતુલિત હોય તો તે અંતઃકરણને શુદ્ધ કરે છે અને સુખ પ્રદાન કરે છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે વ્યાપાર નીતિશાસ્ત્ર આધ્યાત્મિક સિદ્ધાંતો સાથે સુસંગત હોવું જોઈએ. ધ્યાનમાં રાખીને કે ધર્મ ન્યાયીતા, સમાનતા અને બધા પ્રત્યે સમાન વ્યવહાર સાથે સંકળાયેલો છે. ઉપરાષ્ટ્રપતિએ એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું કે ધર્મ આધારિત સમાજમાં અસમાનતા માટે કોઈ સ્થાન નથી.
