Operation X: 1971ના યુદ્ધમાં જ્યારે ભારતે ગુપ્ત મિશન માટે કોન્ડોમનો કર્યો ઉપયોગ
Operation X ભારત અને પાકિસ્તાન ચાર વખત યુદ્ધમાં ઉતરી ચૂક્યા છે – ૧૯૪૭, ૧૯૬૫, ૧૯૭૧ અને ૧૯૯૯. આ સંઘર્ષોમાંથી બહાદુરી અને વ્યૂહાત્મક રીતે દુશ્મનને હરાવવાની અસંખ્ય વાર્તાઓ બહાર આવી છે. પરંતુ ૧૯૭૧ના બાંગ્લાદેશ મુક્તિ યુદ્ધ દરમિયાન કંઈક વિચિત્ર બન્યું, જે ભારતીય દળોની કુશળતા અને કુનેહને સાબિત કરે છે. તેમાં કોન્ડોમનો સમાવેશ થતો હતો, જેને કોઈ પણ યુદ્ધ સાથે ક્યારેય સાંકળશે નહીં.
કેપ્ટન એમએનઆર સામંત અને સંદીપ ઉન્નિથન દ્વારા લખાયેલ “ઓપરેશન એક્સ” નામના પુસ્તકમાં ગેરિલા ઓપરેશનની વિગતો આપવામાં આવી છે. તેમાં જણાવાયું છે કે ભારતીય સંરક્ષણ દળોએ વ્યૂહાત્મક હેતુઓ માટે હજારો કોન્ડોમ માંગ્યા હતા. આ વાસ્તવિક યુદ્ધ શરૂ થાય તે પહેલાં જ હતું. ભારતીય નૌકાદળે બંને દેશો વચ્ચે સંપૂર્ણ યુદ્ધ શરૂ થાય તે પહેલાં પાકિસ્તાનની યોજનાઓમાં અવરોધ ઊભો કરવા માટે એક ગુપ્ત કાર્યવાહી હાથ ધરવાનું નક્કી કર્યું.
પાકિસ્તાની જહાજોને નિશાન બનાવીને ઓપરેશન હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું
તેથી અધિકારીઓએ પાકિસ્તાની જહાજોને નિશાન બનાવીને ગુપ્ત કાર્યવાહી કરવાનો નિર્ણય લીધો. પાકિસ્તાની સૈન્યએ બાંગ્લાદેશમાં પહેલેથી જ પોતાનો અડ્ડો સ્થાપી લીધો હતો અને તેમને ખોરાક, શસ્ત્રો અને અન્ય વસ્તુઓ જેવી પુરવઠાની જરૂર હતી. પાકિસ્તાનથી આ વસ્તુઓ તેમના સુધી પહોંચાડવા માટે વેપારી અને અન્ય જહાજોનો ઉપયોગ કરવામાં આવતો હતો.
નૌકાદળે નેટવર્ક તોડવા માટે નૌકાદળની ખાણોનો ઉપયોગ કરીને આ જહાજોને નિશાન બનાવવાનું નક્કી કર્યું. જોકે, આ ખાણોને તળિયે ફસાવવાની જરૂર હતી, અને ફક્ત કુશળ ડાઇવર્સ જ આ કાર્ય કરી શકતા હતા.
ભારતીય દળ પાસે ફક્ત થોડા જ લોકો હતા જે કિલોમીટર સુધી તરીને શીખી શકતા હતા. તે સમયે, પાકિસ્તાન પહેલાથી જ બાંગ્લાદેશમાં અત્યાચારો કરી રહ્યું હતું, જેના કારણે રહેવાસીઓ ભારતમાં ઘૂસી ગયા હતા. ભારતીય નૌકાદળે તેમાંથી કેટલાકને પસંદ કરવાનું અને તેમને લાંબા સમય સુધી તરવાની તાલીમ આપવાનું અને જહાજોને વિસ્ફોટથી ઉડાવી દેવાની તેમની યોજનાને અમલમાં મૂકવામાં મદદ કરવાનું નક્કી કર્યું.
