Heat Wave Alert: સૂર્યની તીવ્રતા સતત વધી રહી છે. એક રિપોર્ટમાં મોટો ખુલાસો થયો છે. હીટ વેવનો ભય પહેલાની સરખામણીમાં ચાર ગણો વધી ગયો છે. એટલું જ નહીં, જ્યાં પહેલા દેશના 17 રાજ્યો હીટવેવની ઝપેટમાં હતા, હવે 23 રાજ્યો તેની ઝપેટમાં છે. એટલું જ નહીં તાપમાન વધવાની અસર પર્વતીય રાજ્યોમાં પણ જોવા મળી રહી છે. અહીં અનેક જિલ્લાઓમાં પારો 40-42ને પાર પહોંચી ગયો છે. હવામાન વિભાગ તેમજ NDMA અને NCDCના સંયુક્ત અહેવાલમાં ચોંકાવનારા ખુલાસા થયા છે.
પાંચમું સૌથી ગરમ વર્ષ
રિપોર્ટ અનુસાર દેશમાં આ પાંચમું વર્ષ છે જેની ગણતરી સૌથી ગરમ વર્ષોમાં થઈ રહી છે. અગાઉ, 2022 માં વહેલી ગરમીના મોજાની સંભાવના 30 ગણી વધી ગઈ હતી. જ્યારે વર્ષ 2023 એટલે કે છેલ્લું વર્ષ અત્યાર સુધીનું સૌથી ગરમ વર્ષ હોવાનું કહેવાય છે. જો આપણે 2015 થી 2024ના સમયગાળાની વાત કરીએ તો દેશમાં ગરમીના મોજાથી પ્રભાવિત રાજ્યોની સંખ્યા પણ 17 થી વધીને 23 થઈ ગઈ છે. જો 16 વર્ષ પહેલાની વાત કરીએ તો દેશના માત્ર 9 રાજ્યો જ હીટ વેવની ઝપેટમાં હતા. એટલે કે દોઢ દાયકામાં તેમની સંખ્યા પણ અઢી ગણી વધી છે.
એકલા રાજસ્થાનમાં 8ના મોત થયા છે
માત્ર રાજસ્થાનની જ વાત કરીએ તો ગરમીના કારણે અત્યાર સુધીમાં 8 લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા છે. અહીંના ફલોદી જિલ્લામાં તાપમાનનો પારો 49 ડિગ્રીને વટાવી ગયો છે અને તે 50 ડિગ્રી સેલ્સિયસને પાર કરે તેવી શક્યતા છે. આ સિવાય દિલ્હી, પંજાબ, ઉત્તર પ્રદેશ અને હરિયાણામાં સૂર્યની ગરમીએ લોકોની મુશ્કેલીમાં વધારો કર્યો છે.
આ રાજ્યોમાં પણ ગરમીએ રેકોર્ડ તોડી નાખ્યા છે
દેશના મેદાની વિસ્તારોથી લઈને પહાડી વિસ્તારો સુધી ગરમીએ રેકોર્ડ તોડી નાખ્યા છે. આમાં અરુણાચલ પ્રદેશ, તમિલનાડુ, કેરળ, પર્વતીય રાજ્ય હિમાચલ પ્રદેશ, જમ્મુ-કાશ્મીર અને ઉત્તરાખંડમાં તાપમાનમાં વધારો થતાં લોકોની મુશ્કેલી વધી છે. અહીં સૂર્યના તાપના કારણે લોકોને ઘરની બહાર ન નીકળવાની ફરજ પડી છે.
શા માટે આટલું ગરમ છે?
રિપોર્ટમાં એ પણ ખુલાસો થયો છે કે આટલી ગરમી કેમ છે. તેની પાછળનું મુખ્ય કારણ જળવાયુ પરિવર્તન છે. 2014 પહેલા તામિલનાડુ અને કેરળ જેવા દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં અથવા હિમાચલ પ્રદેશ અને અરુણાચલ પ્રદેશ જેવા પહાડી વિસ્તારોમાં ગરમીના મોજાની અસર જોવા મળી ન હતી, પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં સૂર્યની ગરમી અહીં પણ સમસ્યાઓ વધારી રહી છે.
ગરમીના મોજાની અસરમાં ચાર ગણો વધારો થયો છે
સેન્ટર ફોર સાયન્સ એન્ડ એન્વાયરમેન્ટ (CSE) અનુસાર, 2023માં 329 દિવસ હીટ વેવ હતા, જે 2022માં 203 દિવસ હતા. એ જ રીતે, 2014 અને 2023 વચ્ચે, રાષ્ટ્રીય સ્તરે ગરમીથી અસરગ્રસ્ત દિવસોની સરેરાશ સંખ્યા 7.4 થી વધીને 32.2 દિવસ થઈ છે.