ભારત સરકાર 1 એપ્રિલ, 2025 થી 6 ટકા “ગૂગલ ટેક્સ” (ઇક્વલાઇઝેશન લેવી) નાબૂદ કરવા જઈ રહી છે. આ ટેક્સ તે વિદેશી ટેક કંપનીઓ પર લાદવામાં આવ્યો છે જે ભારતમાં ડિજિટલ સેવાઓ પૂરી પાડે છે, પરંતુ અહીં તેમની કોઈ હાજરી નથી. આ પગલાને અમેરિકા સાથે વેપાર તણાવ ઘટાડવાની વ્યૂહરચના તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે.
ગૂગલ ટેક્સ શું હતો અને તેને શા માટે રજૂ કરવામાં આવ્યો?
2016 માં અમલમાં આવેલ ઇક્વલાઇઝેશન લેવી (Google Tax) નો હેતુ વિદેશી ડિજિટલ કંપનીઓ પાસેથી ટેક્સ વસૂલવાનો હતો, જેથી ભારતીય કંપનીઓ અને બહુરાષ્ટ્રીય ટેક કંપનીઓ વચ્ચે સમાન વાતાવરણ ઊભું કરી શકાય. ગૂગલ, ફેસબુક (હવે મેટા) જેવી કંપનીઓ ભારતમાં જાહેરાત સેવાઓમાંથી મોટી આવક મેળવે છે, પરંતુ પરંપરાગત કર માળખામાં તેમને કર ચૂકવવો પડતો ન હતો, તેથી આ કર લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો.
ભારત ગૂગલ ટેક્સ કેમ હટાવી રહ્યું છે?
અમેરિકા લાંબા સમયથી આ ટેક્સ હટાવવાની માંગ કરી રહ્યું હતું, કારણ કે તે અમેરિકન ટેક કંપનીઓ માટે ભેદભાવપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. આ ટેક્સને કારણે ભારતીય કંપનીઓ માટે ડિજિટલ એડવર્ટાઈઝિંગ મોંઘી થઈ ગઈ હતી, જેના કારણે ઘણા નાના બિઝનેસને અસર થઈ રહી હતી. ભારત હવે આંતરરાષ્ટ્રીય ટેક્સેશનના નવા નિયમો અપનાવવા તરફ આગળ વધી રહ્યું છે, જેના કારણે આ ટેક્સ અપ્રસ્તુત બની શકે છે.
ગૂગલ, મેટા અને અન્ય ટેક કંપનીઓને કેવી રીતે ફાયદો થશે?
વિદેશી ડિજિટલ કંપનીઓએ હવે ભારતમાં 6 ટકા વધારાનો ટેક્સ ચૂકવવો પડશે નહીં, જેનાથી તેમના નફાના માર્જિનમાં વધારો થશે. ભારતીય કંપનીઓને સસ્તી ડિજિટલ એડવર્ટાઈઝિંગ સેવાઓ મળશે, જેનાથી તેઓ તેમના માર્કેટિંગ બજેટને વધુ અસરકારક બનાવી શકશે. સ્ટાર્ટઅપ અને નાના ઉદ્યોગોને ફાયદો થશે કારણ કે તેમના માટે ઓનલાઈન જાહેરાતનો ખર્ચ ઘટશે.
શું આ ટેક્સ દૂર કરવાનો નિર્ણય યોગ્ય છે?
નિષ્ણાતો માને છે કે ઇક્વલાઇઝેશન લેવી સરકારને વધુ ટેક્સ વસૂલવામાં મદદ કરી રહી નથી, બલ્કે તે ભારતીય કંપનીઓ માટે ખર્ચમાં વધારો કરી રહી છે. હવે ટેક્સ હટાવવાથી ડિજિટલ એડવર્ટાઇઝિંગ સસ્તી થશે અને ટેક કંપનીઓ સાથે ભારતના બિઝનેસ સંબંધો પણ મજબૂત થશે. જોકે, સરકારને હવે ડિજિટલ કંપનીઓ પાસેથી ટેક્સ વસૂલવા માટે નવા નિયમોની જરૂર પડશે.
