GDP Growth:RBI ગવર્નરે GDP ગ્રોથ ઓછો થવાનું કારણ જણાવ્યું
GDP Growth: ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાનો વિકાસ દર ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં ધીમો પડ્યો છે. સત્તાવાર આંકડા દર્શાવે છે કે જૂન 2024ના ત્રિમાસિક ગાળામાં ભારતનો આર્થિક વિકાસ દર ઘટીને 6.7 ટકા પર આવી ગયો છે, જે છેલ્લા 15 મહિનામાં સૌથી નીચો છે. આ આંકડા સામે આવ્યા બાદ ઉદારતા અંગે ચર્ચાઓ તેજ થઈ ગઈ છે. આ દરમિયાન આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે જણાવ્યું છે કે અર્થવ્યવસ્થામાં મંદીનું કારણ શું છે.
ચૂંટણીની અર્થવ્યવસ્થા પર આવી અસર પડી
રિઝર્વ બેન્કના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસનું કહેવું છે કે જૂન ક્વાર્ટરમાં આર્થિક વૃદ્ધિની ગતિ પર ચૂંટણીની અસર પડી છે. તેઓ શનિવારે પત્રકારો સાથે વાત કરી રહ્યા હતા. તેમનું માનવું છે કે લોકસભા ચૂંટણી 2024ના કારણે આચારસંહિતા લાગુ થવાથી પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળા દરમિયાન સરકારી ખર્ચ પર અસર પડી હતી. આચારસંહિતાના કારણે જાહેર ખર્ચમાં ઘટાડો થયો હતો, જેની અસર પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળાના આર્થિક આંકડાઓ પર પડી હતી.
મુખ્ય આર્થિક સલાહકારે પણ આ જ દલીલ આપી છે.
અગાઉ, સરકારના મુખ્ય આર્થિક સલાહકાર (CEA) વી અનંત નાગેશ્વરને પણ નીચા જીડીપી વૃદ્ધિ દર માટે ચૂંટણીઓને જવાબદાર ઠેરવી હતી. તેમણે એમ પણ કહ્યું હતું કે લોકસભા ચૂંટણી 2024 અને સરકારના મૂડી ખર્ચમાં ઘટાડો થવાને કારણે પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં આર્થિક વૃદ્ધિ દરને અસર થઈ હતી. હવે RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે પણ આ જ દલીલ આપી છે.
RBIએ આ અંદાજ આપ્યો હતો
જૂન ક્વાર્ટરના આર્થિક વિકાસ દરના સત્તાવાર ડેટાની પણ ચર્ચા થઈ રહી છે કારણ કે તે આરબીઆઈના અંદાજ કરતા ઘણો ઓછો છે. રિઝર્વ બેંકે અનુમાન લગાવ્યું હતું કે ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં ભારતનો આર્થિક વિકાસ દર 7.1 ટકા રહેવાનો છે.
આ 2 પરિબળોએ વિકાસ દરને અસર કરી
આ અંગે શક્તિકાંત દાસે કહ્યું- રિઝર્વ બેંકે પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળા માટે 7.1 ટકા વૃદ્ધિ દરનો અંદાજ મૂક્યો હતો. જોકે, નેશનલ સ્ટેટિસ્ટિક્સ ઓફિસ દ્વારા જાહેર કરાયેલા પ્રથમ એડવાન્સ અંદાજમાં વૃદ્ધિ દર 6.7 ટકા હતો. વપરાશ, રોકાણ, ઉત્પાદન, સેવાઓ અને બાંધકામ જેવા જીડીપી વૃદ્ધિને આગળ ધપાવતા મુખ્ય પરિબળોનો વિકાસ દર 7 ટકાથી વધુ રહ્યો છે. માત્ર બે પરિબળોએ વિકાસ દરમાં ઘટાડો કર્યો અને તે છે સરકારી ખર્ચ અને કૃષિ.
આગામી ત્રિમાસિક ગાળામાં આર્થિક વૃદ્ધિ ઝડપી બનશે
રાજ્યપાલ દાસે કહ્યું- સરકારી ખર્ચમાં ઘટાડાનું કારણ સંભવતઃ પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળા દરમિયાન લાગુ કરવામાં આવેલી ચૂંટણી આચારસંહિતા છે. અમે આશા રાખીએ છીએ કે આગામી ત્રિમાસિક ગાળામાં સરકારી ખર્ચમાં તેજી આવશે અને તેનાથી આર્થિક વૃદ્ધિને જરૂરી ટેકો મળશે. પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં કૃષિનો વિકાસ દર માત્ર 2 ટકા હતો. સારા ચોમાસાને કારણે તેમાં પણ સુધારો થવાની ધારણા છે. એકંદરે, આગામી ક્વાર્ટરમાં આર્થિક વિકાસ દરમાં સુધારો થવાની ધારણા છે.
