Vitamin D Deficiency: વિટામિન Dની ઉણપથી હાડકાં કેમ નબળા પડે છે? વધતી ઉંમર સાથે તેનું શું કનેક્શન છે?
Vitamin D Deficiency: વિટામિન Dની અવગણના આપણા હાડકાં માટે ગંભીર ખતરો બની શકે છે, ખાસ કરીને જેમ જેમ આપણે વૃદ્ધ થઈએ છીએ. જેમ જેમ આપણે મોટા થઈએ છીએ તેમ તેમ શરીરમાં ઘણા ફેરફારો થાય છે અને હાડકાંની મજબૂતાઈ પર પણ અસર પડે છે. વિટામિન ડીની ઉણપ આ સમસ્યાઓને વધુ તીવ્ર બનાવે છે.
વિટામિન D શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે?
અમારા દાદીમા ઘણીવાર કહેતા કે જો તમે તડકામાં બેસો તો તમારા હાડકાં મજબૂત રહેશે. ત્યારે આ બધી બાબતો સરળ લાગતી હતી, પરંતુ વધતી ઉંમર સાથે જ્યારે ઘૂંટણમાં દુખાવો થાય છે, પીઠ વાંકા થાય છે અથવા નાની ઈજાઓને કારણે હાડકાં તૂટી જાય છે, ત્યારે આપણને ખ્યાલ આવે છે કે શરીરને કેટલાક જરૂરી પોષક તત્વો મળી રહ્યા નથી.
ડૉ.ના મતે, હાડકાંને મજબૂત બનાવવા માટે વિટામિન ડી એટલું જ મહત્વપૂર્ણ છે જેટલું કેલ્શિયમ. કારણ કે આ વિટામિન શરીરમાં કેલ્શિયમના શોષણમાં મદદ કરે છે. જો શરીરમાં વિટામિન ડીની ઉણપ હોય, તો ખાવામાં આવતું કેલ્શિયમ પણ હાડકાં સુધી પહોંચી શકતું નથી, જેના કારણે તેઓ નબળા પડવા લાગે છે.
ઉંમર વધે તેમ શું થાય છે?
વધતી ઉંમર સાથે, શરીરની વિટામિન ડી ઉત્પન્ન કરવાની ક્ષમતા કુદરતી રીતે ઓછી થવા લાગે છે. વૃદ્ધ લોકો ઘણીવાર તડકામાં ઓછો સમય વિતાવે છે અને તેમની શારીરિક પ્રવૃત્તિઓ પણ ઓછી થાય છે. જો આહાર અસંતુલિત હોય, તો આ ઉણપ વધુ ગંભીર બની જાય છે. આ જ કારણ છે કે 40 વર્ષની ઉંમર પછી સાંધાનો દુખાવો, ઘૂંટણની નબળાઈ અને પીઠનો દુખાવો સામાન્ય બની જાય છે.
વિટામિન Dની ઉણપના લક્ષણો
- સ્નાયુ નબળાઇ અને દુખાવો
- ચાલવામાં અસંતુલન
- પીઠ કે કરોડરજ્જુમાં સતત દુખાવો
- નાની ઈજાઓમાં પણ હાડકાં તૂટવા
- થાક અને નબળાઈ
આ લક્ષણોને ઉંમરની અસર સમજીને અવગણશો નહીં, કારણ કે જો સમયસર સારવાર ન કરવામાં આવે તો સ્થિતિ ગંભીર બની શકે છે.
ઉકેલ શું છે?
- સૂર્યપ્રકાશ લો: દરરોજ ૧૫-૨૦ મિનિટ સુધી સવારના હળવા સૂર્યપ્રકાશમાં બેસવું એ વિટામિન ડી મેળવવાનો સૌથી સરળ રસ્તો છે.
- સંતુલિત આહાર લો: દૂધ, દહીં, ઈંડા, માછલી અને મશરૂમ જેવા ખોરાકમાં વિટામિન ડી ભરપૂર માત્રામાં હોય છે.
- સપ્લિમેન્ટ લો: જો કુદરતી ઉપચારોથી પણ વિટામિન ડીની ઉણપ દૂર ન થાય, તો ડૉક્ટરની સલાહથી વિટામિન Dના સપ્લિમેન્ટ લેવી જોઈએ.
- નિયમિત ચેકઅપ કરાવો: સમય સમય પર તમારા વિટામિન ડીના સ્તરની તપાસ કરાવતા રહો, ખાસ કરીને જો તમને પહેલાથી જ હાડકા સંબંધિત કોઈ સમસ્યા હોય.