Manoj Kumar: પીએમ મોદીએ મનોજ કુમારની યાદોને સલામ કરી, અદ્રશ્ય ફોટા સાથે સંવેદના વ્યક્ત કરી
Manoj Kumar: મનોજ કુમારના નિધનથી ભારતીય સિનેમામાં એક યુગનો અંત આવ્યો. ૮૭ વર્ષની ઉંમરે, તેમણે ૪ એપ્રિલ ૨૦૨૫ ના રોજ મુંબઈની કોકિલાબેન હોસ્પિટલમાં અંતિમ શ્વાસ લીધા. તેઓ લાંબા સમયથી હૃદયની સમસ્યા અને લીવર સિરોસિસ જેવા ગંભીર રોગોથી પીડાતા હતા અને તેમને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા. તેમના નિધનથી માત્ર બોલિવૂડમાં જ નહીં પરંતુ સમગ્ર દેશમાં શોકની લહેર ફેલાઈ ગઈ છે, કારણ કે તેમણે ભારતીય સિનેમામાં પોતાના માટે એક અનોખું સ્થાન બનાવ્યું હતું.
જીવન યાત્રા:
મનોજ કુમારનો જન્મ 24 જુલાઈ 1937 ના રોજ રાજસ્થાનના જોધપુરમાં થયો હતો. તેમનું સાચું નામ “હરિકૃષ્ણ ગિરિ ગોસ્વામી” હતું, પરંતુ તેમણે તેમના ફિલ્મી કારકિર્દીની શરૂઆતમાં તેનું નામ બદલીને “મનોજ કુમાર” રાખ્યું. ૧૯૫૭માં, તેમણે ફિલ્મ “ફેશન” દ્વારા હિન્દી સિનેમામાં પ્રવેશ કર્યો, પરંતુ ત્યાં સુધી તેઓ પ્રખ્યાત થયા ન હતા. તેમની ખરી ઓળખ ત્યારે થઈ જ્યારે તેમણે “માસ્ટર સાહબ” (૧૯૬૦), “સચ્ચા ઝૂઠા” (૧૯૭૦) અને ખાસ કરીને “શહીદ” (૧૯૬૫) જેવી ફિલ્મોથી બોલિવૂડમાં પોતાની સ્થાપના કરી.
દેશભક્તિના પ્રતીકો:
મનોજ કુમાર મુખ્યત્વે દેશભક્તિ આધારિત ફિલ્મો માટે જાણીતા હતા. તેમની સૌથી પ્રખ્યાત ફિલ્મ “શહીદ” (૧૯૬૫) હતી, જેમાં તેમણે સ્વતંત્રતા સેનાની ભગતસિંહની ભૂમિકા ભજવી હતી. આ ફિલ્મને ભારતીય સિનેમાની સૌથી ઐતિહાસિક ફિલ્મોમાંની એક ગણવામાં આવે છે. આ પછી તેણે ‘ઉપકાર’ (1967), ‘પૂરબ ઔર પશ્ચિમ’ (1970), અને ‘રોટી, કપડા ઔર મકાન’ (1974) જેવી ફિલ્મોમાં પણ દેશભક્તિનો સંદેશો આપ્યો હતો. આમાંની ઘણી ફિલ્મો હજુ પણ લોકોના હૃદયમાં જીવંત છે, ખાસ કરીને તેમના દેશભક્તિના ગીતો જેમ કે “ભારત કા રહેનેવાલા હૂં” અને “મેરે દેશ કી ધરતી સોના ઉગલે”, જે સ્વતંત્રતા દિવસ અને પ્રજાસત્તાક દિવસે દરેક જગ્યાએ સાંભળવામાં આવે છે.
ફિલ્મ નિર્માણ અને લેખન:
મનોજ કુમાર માત્ર એક અભિનેતા જ નહોતા, તેઓ એક ઉત્તમ ફિલ્મ નિર્માતા, દિગ્દર્શક અને લેખક પણ હતા. તેમણે ફિલ્મ દિગ્દર્શનમાં પણ પોતાને સાબિત કર્યા અને પોતાની ઘણી ફિલ્મોનું દિગ્દર્શન કર્યું. તેમણે માત્ર “ઉપકાર” (૧૯૬૭), “પોસ્ટમોર્ટમ” (૧૯૬૮), અને “કિશન કન્હૈયા” (૧૯૭૪) જેવી ફિલ્મોનું દિગ્દર્શન જ કર્યું નહીં, પરંતુ આ ફિલ્મો દ્વારા તેમના વિચારો અને સંદેશાઓને રૂપેરી પડદે પણ પહોંચાડ્યા.
પુરસ્કારો અને સન્માન:
મનોજ કુમારને તેમના યોગદાન બદલ ઘણા પુરસ્કારોથી નવાજવામાં આવ્યા હતા. ભારત સરકાર દ્વારા તેમને પદ્મશ્રી (૧૯૯૨) અને પદ્મ ભૂષણ (૨૦૧૬) થી નવાજવામાં આવ્યા છે. આ ઉપરાંત, તેમને ફિલ્મફેર એવોર્ડ્સ અને રાષ્ટ્રીય ફિલ્મ એવોર્ડ્સ સહિત અનેક ફિલ્મ પુરસ્કારો પણ મળ્યા.
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીનો શોક સંદેશ:
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ પણ મનોજ કુમારના નિધન પર શોક વ્યક્ત કર્યો અને તેમને શ્રદ્ધાંજલિ આપી. તેમણે ટ્વિટર પર લખ્યું, “બોલિવૂડના દિગ્ગજ અભિનેતા અને ફિલ્મ નિર્માતા મનોજ કુમારજીના નિધનના સમાચાર સાંભળીને મને ખૂબ જ દુઃખ થયું છે. તેઓ ભારતીય સિનેમાના એક પ્રતિક હતા, જેમણે દેશભક્તિની ભાવના જગાડતી ફિલ્મો દ્વારા લાખો લોકોના હૃદયમાં રાષ્ટ્રીય ગૌરવ જગાડ્યું.”
પ્રધાનમંત્રી મોદીએ મનોજ કુમાર સાથેની કેટલીક અદ્રશ્ય તસવીરો પણ શેર કરી, જેમાંના એકમાં બંને કોઈ વિષય પર ચર્ચા કરતા જોવા મળે છે.
Deeply saddened by the passing of legendary actor and filmmaker Shri Manoj Kumar Ji. He was an icon of Indian cinema, who was particularly remembered for his patriotic zeal, which was also reflected in his films. Manoj Ji's works ignited a spirit of national pride and will… pic.twitter.com/f8pYqOxol3
— Narendra Modi (@narendramodi) April 4, 2025
તેમના યોગદાનની યાદો:
મનોજ કુમારના નિધનથી સિનેમા જગતે એક મહાન કલાકાર ગુમાવ્યો છે. તેમના દ્વારા બનાવેલા પાત્રો, ગીતો અને ફિલ્મો આજે પણ ભારતીય સિનેમાનો એક ભાગ છે. તેમના દેશભક્તિના ગીતો, ખાસ કરીને “મેરે દેશ કી ધરતી” અને “ભારત કા રહેંવાલા હૂં”, આજે પણ દરેક ભારતીયના હોઠ પર છે. તેમની ફિલ્મી સફર, તેમની મહેનત અને સમાજને તેમણે આપેલા સંદેશાઓ હંમેશા યાદ રહેશે.
ફિલ્મ ઉદ્યોગમાં તેમના યોગદાનને હંમેશા આદર અને આદર સાથે યાદ કરવામાં આવશે.
