નવી દિલ્હી : જો તમે ચેક દ્વારા ચૂકવણી કરો છો, તો પછી કોઈપણ વ્યક્તિને ચેક આપતાં પહેલા વધુ સાવચેત રહો. ભારતીય રિઝર્વ બેન્ક (RBI) એ 1 ઓગસ્ટથી બેન્કિંગ નિયમોમાં કેટલાક ફેરફાર કર્યા છે. કેન્દ્રીય બેંકે હવે રાઉન્ડ ધ ક્લોક બલ્ક ક્લિયરિંગ સુવિધા આપવાનો નિર્ણય કર્યો છે. આ મહિનાથી નેશનલ ઓટોમેટેડ ક્લિયરિંગ હાઉસ (NACH) ચોવીસ કલાક કામ કરી રહ્યું છે.
હવે NACH આખો દિવસ કામ કરતું હોવાથી, ચેક દ્વારા ચુકવણી કરતી વખતે તમારે વધુ સાવચેત રહેવાની જરૂર છે. કારણ કે ચેક ક્લીયરિંગ માટે જઈ શકે છે અને તેને બિન-કાર્યકારી દિવસો, રજાઓ પર પણ કેશ કરી શકાય છે. તેથી, ચેક આપતા પહેલા, ખાતરી કરો કે બેંક ખાતામાં પૂરતી રકમ છે, નહીં તો તમારો ચેક બાઉન્સ થઈ જશે. જો ચેક બાઉન્સ થાય છે, તો તમારે દંડની રકમ ચૂકવવી પડશે.
NACH શું છે?
NACH એ બલ્ક પેમેન્ટ સિસ્ટમ છે જે નેશનલ પેમેન્ટ કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયા (NPCI) દ્વારા સંચાલિત છે. તે ડિવિડન્ડ, વ્યાજ, પગાર અને પેન્શનની ચુકવણી જેવી બહુવિધ ક્રેડિટ ટ્રાન્સફરની સુવિધા પૂરી પાડે છે. તે વીજળી, ગેસ, ટેલિફોન, પાણી, લોનના હપ્તા, મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં રોકાણ અને વીમા પ્રિમીયમ સંબંધિત ચૂકવણીના સંગ્રહની સુવિધા પણ પૂરી પાડે છે.
મોટી રકમના ચેક માટે ચુકવણીનો નવો નિયમ
RBI એ ચેક આધારિત વ્યવહારોની સલામતી વધારવા માટે આ વર્ષે જાન્યુઆરીમાં ‘હકારાત્મક પગાર પ્રણાલી’ (Positive Pay system) રજૂ કરી હતી. આ અંતર્ગત, 50,000 રૂપિયાથી વધુની ચુકવણી માટે વિગતોની પુન-ચકાસણીની જરૂર પડી શકે છે. આ પ્રક્રિયા અંતર્ગત, ચેક આપનાર વ્યક્તિ જારી કરેલા ચેક સંબંધિત વિગતો ફરી દાખલ કરે છે. જેમાં ચેક નંબર, ચેક ડેટ, ચેક મેળવનાર વ્યક્તિનું નામ, એકાઉન્ટ નંબર, રકમ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.