કોઈ પણ મનુષ્ય માટે જન્મથી મૃત્યુ સુધી 16 સંસ્કારો બનાવવામાં આવ્યા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે વ્યક્તિએ પોતાના જીવનકાળમાં આ 16 સંસ્કારો પૂર્ણ કરવા જોઈએ. બાળકના જન્મથી ઘરમાં ખુશીઓ આવે છે. નાના બાળકનું રડવું દરેકના ચહેરા પર સ્મિત લાવે છે. બાળકના જન્મની સાથે જ તેનું નામ રાખવા માટે લોકોમાં ફફડાટ ફેલાયો છે. હિન્દુ ધર્મમાં, બાળકના જન્મ પછી, બાળકનું નામ રાખવા માટે નામકરણ વિધિનું આયોજન કરવામાં આવે છે. તેને 16 સંસ્કારોમાં પાંચમું સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે. નામ કોઈપણ વ્યક્તિ માટે ખૂબ જ ખાસ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, નામ ઉતાવળમાં નહીં, ખૂબ કાળજીથી રાખવું જોઈએ. આવી સ્થિતિમાં, કેટલીક એવી બાબતો છે, જે નામકરણ દરમિયાન ધ્યાનમાં રાખવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
બાળકનું નામ નક્ષત્ર, ગ્રહોની દિશા, તારીખ જોઈને રાખવામાં આવે છે. તેના આધારે કુંડળી પણ તૈયાર કરવામાં આવે છે અને રાશિચક્ર નક્કી કરવામાં આવે છે. આ પછી જ બાળકનું નામ રાખવામાં આવે છે. બાળકના નામકરણના દિવસે હવનનું આયોજન કરવું જોઈએ. આ સાથે બ્રાહ્મણોને ભોજન કરાવવું જોઈએ.
નામકરણના દિવસે બાળકને સૂર્યના દર્શન કરાવો. પછી બાળકના દાદા-દાદી અને માતા-પિતા તેના જમણા કાનમાં મૂકવા માટેનું નામ ઉચ્ચાર કરે છે. પૂજા માટે વપરાતી થાળી નવી હોવી જોઈએ. ઘરે સાત્વિક ભોજન તૈયાર કરો.
બાય ધ વે, બાળકના નામકરણની વિધિ ઘરે જ થવી જોઈએ. જો કે સગવડતા અનુસાર મંદિરમાં હવન પણ કરી શકાય છે. નામકરણ વિધિ દરમિયાન પૂજાના કલશ પર ઓમ અને સ્વસ્તિકનું પ્રતિક બનાવો. બાળકને પૂજા સ્થળ પર લાવતા પહેલા તેની કમરની આસપાસ સૂતળી અથવા રેશમી દોરો બાંધો.
બાળકનું નામ રાખતી વખતે ધ્યાન રાખો કે અષ્ટમી, ચતુર્દશી, અમાવસ્યા અને પૂર્ણિમાના દિવસે કોઈપણ તહેવાર પર તેનું નામ ન રાખવું જોઈએ. તે જ સમયે, ચતુર્થી તિથિ, નવમી તિથિ, ચતુર્દશી તિથિ અને રિક્ત તિથિ પર બાળકનું નામ રાખવું પણ અશુભ માનવામાં આવે છે.
નામકરણ વિધિ 1,2,3,5,6,7,10,11,12,13 ના રોજ કરી શકાય છે, જો બાળકના નામકરણ માટે તારીખો પસંદ કરવાની હોય. બાળકનું નામ કુળદેવી અથવા દેવતાના નામ પર રાખવું શુભ માનવામાં આવે છે.
જન્મકુંડળી અને ગ્રહોની ચાલના આધારે આપવામાં આવેલ નામ બાળકના ચરિત્રને દર્શાવે છે. જો બાળકનું નામ ગ્રહોની સ્થિતિ સાથે મેળ ખાતું નથી, તો તે તેમના માટે ખરાબ નસીબ લાવી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં બાળકનું નામ રાખતી વખતે આ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે.
