ભગવાન રામ અને તેમના ત્રણ ભાઈઓ ભરત, લક્ષ્મણ અને શત્રુઘ્ન વિશે તો બધા જાણે છે પરંતુ શું તમે જાણો છો કે તેમની એક બહેન પણ હતી. જેમના લગ્ન શ્રૃંગી ઋષિ સાથે થયા હતા. બાદમાં તે તેના પતિ શ્રીંગી ઋષિ સાથે જંગલમાં રહેવા લાગી. આ બહેનનું નામ શાંતા હતું. યુપીના બસ્તી જિલ્લાના હરૈયા તાલુકામાં શ્રીંગી નારી નામનું એક મંદિર છે, જેના દર્શન માટે દરરોજ મોટી સંખ્યામાં ભક્તો ઉમટી પડે છે.
પુત્રી શાંતાએ વનમાં જઈને તપસ્યા કરી
ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર, અયોધ્યાના રાજા દશરથનું પ્રથમ સંતાન ભગવાન રામની બહેન શાંતા હતી. જ્યારે તે મોટી થઈ અને દશરથને કોઈ પુત્ર ન થયો, ત્યારે તે વિચલિત થઈ ગયો. પિતાની આ વિચલિતતાને જોઈને તેમની પુત્રી શાંતા પોતાના પરિવારના વિકાસ માટે જંગલમાં ગઈ અને ત્યાં રહીને તપસ્યા કરવા લાગી. આ દરમિયાન તેમની મુલાકાત શ્રૃંગી ઋષિ સાથે થઈ. બાદમાં બંનેએ લગ્ન કરી લીધા અને શ્રૃંગી નારી ધામની સ્થાપના કરીને ત્યાં રહેવા લાગ્યા.
શ્રૃંગી ઋષિએ ધામમાં પુત્રેષ્ટિ યજ્ઞ કર્યો
કહેવાય છે કે મહર્ષિ વશિષ્ઠના કહેવાથી શ્રીંગી ઋષિએ બસ્તીના માખોડા ધામમાં પુત્રેષ્ટિ યજ્ઞ કરાવ્યો હતો. આ યજ્ઞમાં રાજા દશરથ ઉપરાંત તેમની ત્રણ રાણીઓ કૌશલ્યા, કૈકેયી અને સુમિત્રા પણ સામેલ હતી. શ્રૃંગી ઋષિના યજ્ઞ અને દેવી શાંતાની તપસ્યાના પરિણામે રાજા દશરથના ઘરે રામ, લક્ષ્મણ, ભરત અને શત્રુઘ્ન સહિત ચાર પુત્રોનો જન્મ થયો. જેણે રઘુકુળના કુળને તો વધાર્યું જ, પરંતુ પૃથ્વી પરથી અનેક દુષ્ટોનો સંહાર કર્યો.
દરરોજ હજારો ભક્તો પહોંચે છે
શ્રૃંગી ઋષિનું આ શૃંગીનારી ધામ હવે બસ્તી જિલ્લામાં આવે છે. જ્યાં દરરોજ હજારો ભક્તો દર્શન કરવા પહોંચે છે. ધામના પૂજારી દિનેશ પાંડેનું કહેવું છે કે અહીં આવવાથી જ બધી ઈચ્છાઓ પૂરી થાય છે. જે લોકોના લગ્નમાં અડચણો આવી રહી છે, તેઓ અહીં આવીને વ્રત માંગે છે. તે ઓછા સમયમાં પૂર્ણ થઈ જાય છે. જે લોકો બાળકોનું સુખ મેળવી શકતા નથી તેઓ પણ મોટી સંખ્યામાં દર્શન માટે આ સ્થળે પહોંચે છે.
