ભારતીય રાજનીતિમાં જ્યારે પણ ‘રામ’ નામનો ઉલ્લેખ થાય છે, ત્યારે ભગવા પક્ષ ભારતીય જનતા પાર્ટીની છબી મગજમાં આવે છે. પરંતુ ગુજરાતમાં કોંગ્રેસ હવે આ સ્ટીરિયોટાઇપને તોડવા માટેના પ્રયાસોમાં લાગી ગઈ હોય એમ જણાય છે.
કોંગ્રેસના હિન્દુત્વને ભાજપ આને મત મેળવવા માટે છેતરપિંડી ગણાવી રહી છે. વિશ્લેષકો તેને હાર્ડકોર હિન્દુત્વના જવાબમાં સોફ્ટ હિન્દુત્વનો એજન્ડા ગણાવી રહ્યા છે. કોંગ્રેસના નેતાઓ પણ આગ્રહ કરી રહી છે કે તેમના રામ ભાજપના રામ કરતા ઘણા અલગ છે.
વાસ્તવમાં, ભાજપની સામે કાઉન્ટ કરવા માટે કોંગ્રેસ રાજકીય રીતે બહુ વિલંબથી જ્ઞાન લાદ્યું છે. ગુજરાતમાં કોંગ્રેસની ‘રામભક્તિ’ દેખાઈ રહી હતી. ડિસેમ્બર 2018માં છત્તીસગઢની ભૂપેશ બઘેલ સરકાર આ સ્ટીરિયોટાઇપને તોડવા માટે તમામ પ્રયાસો કરી રહી હોય તેવું લાગી રહ્યું છે. અત્યાર સુધી, સરકારે રામ વન ગમન પથ પ્રોજેક્ટથી લઈને કૌશલ્ય મંદિર, ચાંદખુરીમાં દીપોત્સવ, રામ રથયાત્રા, નવધા માનસ મંડળોનો પ્રચાર અને શાળાઓમાં પ્રાર્થના દરમિયાન ‘રઘુપતિ રાઘવ રાજા રામ’ ભજન ગાવા જેવા ઘણા મોટા નિર્ણયો રામને સમર્પિત કર્યા છે.
ભાજપ આને મત મેળવવા માટે છેતરપિંડી ગણાવી રહી છે. વિશ્લેષકો તેને હાર્ડકોર હિન્દુત્વના જવાબમાં સોફ્ટ હિન્દુત્વનો એજન્ડા ગણાવી રહ્યા છે. પરંતુ કોંગ્રેસ તેને અહીંની સંસ્કૃતિમાં બંધાયેલ ‘સમાવેશક રામ’ કહી રહી છે.
રાજકીય નિષ્ણાતો આને હિન્દુત્વનો એજન્ડા માને છે. નિષ્ણાતો માને છે કે કોંગ્રેસને એવો ભ્રમ છે કે હિંદુત્વ વિના ચાલશે નહીં. તેથી કોંગ્રેસ હિન્દુત્વના સમગ્ર એજન્ડાને અનુસરી રહી છે. જો કે કોંગ્રેસને ફાયદો નહીં મળે. તેમનું માનવું છે કે કોંગ્રેસે એ સમજવાની જરૂર છે કે રોજગાર, શિક્ષણ, આરોગ્ય જેવા મોટા મુદ્દાઓ સિવાય હિન્દુત્વની રાજનીતિ કરવી તેના માટે ફાયદાકારક નથી. હિંદુત્વના નામે જેમને મત આપવાના છે તેઓ સીધો ભાજપને મત આપશે, તેમનું અનુકરણ કરતી પાર્ટીને કોઈ કેમ મત આપશે.
કોંગ્રેસનું કહેવું છે કે તેઓ જે કામ કરી રહ્યા છે તેને ભાજપ સાથે દુશ્મનાવટ તરીકે જોવું યોગ્ય નથી. કોંગ્રેસનું કામ અલગ છે અને ભાજપનું કામ સાવ અલગ છે.
કોંગ્રેસના નેતાઓ દાવો કરે છે કે, “ભાજપ હિન્દુઓના ધ્રુવીકરણ માટે રામ નામનો ઉપયોગ કરે છે. તેમની રામ ભક્તિ વિઘટન, દુશ્મનાવટ અને ભાઈ સાથે ભાઈ સાથે લડાઈ કરવાની છે, જ્યારે અમારી રામ ભક્તિ ગુજરાત અને દેશની સંસ્કૃતિને બચાવવા માટેની છે.
