ગાંધીનગર મોટી સંખ્યામાં મજૂરોને રોજગારી આપતા ગાર્મેન્ટ, પાવરલૂમ, હેન્ડીક્રાફ્ટ અને સ્પોર્ટ્સ ગૂડ્ઝ જેવાં સેક્ટર્સે જણાવ્યું છે કે, તેઓ કર્મચારીઓને એપ્રિલ અને મે મહિનાનો પગાર ચૂકવવાની સ્થિતિમાં નથી. આ સેક્ટર્સે સરકારને સૂચન કર્યું છે કે, પગાર ચૂકવવા માટે સરકાર અટલ બિમિત વ્યક્તિ કલ્યાણ યોજના (ABVKY) સ્કીમ, એમ્પ્લોયીસ સ્ટેટ ઇન્શ્યોરન્સ (ESI) અને લેબર ફંડ્સમાં રહેલાં નાણાંનો ઉપયોગ કરે.
મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટર અને નિકાસકારોએ જણાવ્યું છે કે, ઘણાં રાજ્યોએ પગારકાપ અને કર્મચારીને છૂટા કરવા પર પ્રતિબંધ મૂક્યા હોવાથી અનેક નાના એકમોએ તાળાં મારવાનો વારો આવે તેવી શક્યતા છે. પાવરલૂમ સેક્ટર સાથે સીધા સંકળાયેલા હોય તેવા મજૂરોની સંખ્યા લગભગ 50 લાખ છે જ્યારે હેન્ડીક્રાફ્ટ સેક્ટરમાંથી સીધી રોજગારી મેળવતા કામદારોની સંખ્યા 4,00,00 છે. આ સેક્ટર સાથે કુલ 40 લાખ લોકોની રોજગારી સંકળાયેલી છે.
“પગાર ચૂકવવા માટે અમે સરકાર સાથે સહમત છીએ પરંતુ અમારી પાસે ઓર્ડર્સ જ નથી તો ઉત્પાદન કોના માટે કરીશું, કોઈ ખરીદદાર તો હોવો જોઈએ ને? આવી સ્થિતિમાં આવતા બે મહિના સુધી તો બિઝનેસની ગાડી પાડે ચઢે તેવું લાગતું નથી અને આથી, એક મજૂરને ₹8,000-9,000નો લઘુતમ પગાર ચૂકવવો અતિમુશ્કેલ છે.” એમ પાવરલૂમ ડેવલપમેન્ટ એન્ડ એક્સપોર્ટ પ્રમોશન કાઉન્સિલ (PDEPC)ના ડિરેક્ટર પુરુષોત્તમ કે વાંગાએ જણાવ્યું હતું. ભારતના 24 લાખ પાવરલૂમમાંથી એકલા મહારાષ્ટ્રમાં જ 13 લાખ પાવરલૂમ છે, જેમાંથી 70 ટકા નાના યુનિટ છે. નાના યુનિટમાં 8-12 મજૂરો કામ કરતા હોય છે.
ગાર્મેન્ટ્સ એક્સપોર્ટ્સ એન્ડ મેન્યુફેક્ચરર્સ એસોસિયેશન (GEMA)એ જણાવ્યું છે કે, કોરોના વાઇરસ મહામારીને કારણે સમગ્ર દેશમાં ફરજિયાતપણે લાગુ થયેલા લોકડાઉનને લીધે જે અસર પડી છે તેના કારણે એપેરલ સેક્ટરમાં કામ કરતા મજૂરોને તે એપ્રિલ અને મે મહિનાનો પગાર ચૂકવી શકે એમ નથી. GEMAના પ્રેસિડન્ટ વિજય જિન્દાલે જણાવ્યું હતું કે, “અમારો ઇરાદો શ્રેષ્ઠ હોવા છતાં અમે એપ્રિલ અને મે મહિનાનો પગાર ચૂકવવાની પોઝિશનમાં નથી. ગાર્મેન્ટ ઉદ્યોગ મજૂર-કેન્દ્રી છે અને અમારે આવકમાંથી 30-35 ટકા રકમ તો પગાર ચૂકવવામાં વાપરવી પડે છે.”
મેન્યુફેક્ચરર એક્સપોર્ટર્સ જણાવે છે કે, કંપનીઓને ફરજિયાતપણે પગાર ચૂકવવાની સરકારી એડ્વાઇઝરીથી લેબર-ઇન્ટેન્સિવ ઉદ્યોગની કટોકટી ઘેરી બનશે અને પગાર ચૂકવવાની સક્ષમતા ન હોવાને કારણે યુનિટ બંધ કરવાનો વારો આવશે. ગુજરાતમાં પણ વિવિધ સેક્ટરોમાં કામ કરતા કામદારોને મે મહિનાનો પગાર મળી શકે તેમ નથી, કારણ કે એપ્રિલમાં ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થયો છે.