સાવન માસની પૂર્ણિમાએ રક્ષાબંધનની ઉજવણી કર્યા બાદ બીજા દિવસે ભાદ્રપદ માસની પ્રતિપદાના દિવસે ભુજરીયા ઉત્સવ ઉજવવામાં આવે છે. તેને કાજલીયા તહેવાર પણ કહેવાય છે. આ વર્ષે ભુજરિયા ઉત્સવ આજે એટલે કે 12મી ઓગસ્ટ 2022ના રોજ ઉજવવામાં આવશે. આ દિવસે લોકો એકબીજાને મળે છે અને ઘઉંના ભુજરીયા આપે છે અને ભુજરીયા ઉત્સવની શુભેચ્છા પાઠવે છે. આ તહેવાર સારા વરસાદ, લણણી અને જીવનમાં ઘણી બધી ખુશીઓ અને સમૃદ્ધિની કામના સાથે ઉજવવામાં આવે છે. તેથી, આ દિવસે, લોકો સંપત્તિથી ભરપૂર રહેવા માટે એકબીજાને શુભકામનાના સંદેશા આપે છે. બુંદેલખંડમાં આ તહેવાર ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે.
ભુજરિયા ઘઉં અને જવના અનાજમાંથી ઉગાડવામાં આવે છે. આ માટે સાવન મહિનાની અષ્ટમી અને નવમી પર વાંસની નાની ટોપલીઓમાં માટી નાખીને ઘઉં કે જવના દાણા વાવવામાં આવે છે. પછી તેમને દરરોજ પાણી આપવામાં આવે છે. લગભગ એક અઠવાડિયામાં, અંકુર ફૂટે છે અને તેમાં ભુજરિયા ઉગે છે. ભુજરિયા ઉત્સવના દિવસે એ જ ભુજરિયા એકબીજાને વહેંચવામાં આવે છે અને વડીલોના ચરણ સ્પર્શ કરીને આશીર્વાદ લેવામાં આવે છે. આ વર્ષે સારો વરસાદ અને લણણી થાય તે માટે આ ભુજની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે.
આ ભુજવાસીઓને પૂજન અર્પણ કરવામાં આવે છે અને ઈચ્છા કરવામાં આવે છે કે આ વર્ષે વરસાદ સારો થાય જેથી સારો પાક લઈ શકાય. આ ભુજરીયાઓ ચારથી છ ઈંચ લાંબા હોય છે અને નવા પાકનું પ્રતિક છે. ભુજરિયા વિશે એવી દંતકથા છે કે રાજા અલ્હાનો સંબંધ ઉદલની બહેન ચંદા સાથે છે. જ્યારે અલ્હાની બહેન ચંદા સાવન મહિનામાં શહેરમાં આવી ત્યારે લોકોએ તેનું કાજલીસ સાથે સ્વાગત કર્યું. ત્યારથી આ પરંપરા ચાલી આવે છે.
