Saphala Ekadashi 2024: શું સફલા એકાદશી ખરેખર તમામ કાર્યોને સફળ બનાવે છે? મહત્વ અને વાર્તા જાણો
સફલા એકાદશી 2024: સફલા એકાદશીનું વ્રત કરવાથી તમામ કાર્યોમાં સફળતા મળે છે. સફલા એકાદશીનું શું મહત્વ અને કથા છે, તેના ફળ સ્વરૂપે શું પુણ્ય પ્રાપ્ત થાય છે.
Saphala Ekadashi 2024: આ વર્ષે, સફલા એકાદશીનું વ્રત 26 ડિસેમ્બર 2024, ગુરુવારના રોજ કરવામાં આવશે. ગુરુવાર અને એકાદશી બંને શ્રી હરિને અતિ પ્રિય છે. આવી સ્થિતિમાં, આ વર્ષની છેલ્લી એકાદશી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે, એવું કહેવાય છે કે સફલા એકાદશીનું વ્રત તમામ કાર્યોને સફળ બનાવે છે. ચાલો જાણીએ સફલા એકાદશીની કથા.
સફલા એકાદશીની કથા
પ્રાચીન સમયમાં ચંપાવતી નગરીમાં મહિષમાન નામનો રાજા હતો, તેને ચાર પુત્રો હતા. લમ્પક નામનો તેનો મોટો પુત્ર એક મહાન પાપી અને દુષ્ટ હતો. તે હંમેશા તેના પિતાના પૈસા અન્ય મહિલાઓ અને વેશ્યાઓની મુલાકાત પાછળ ખર્ચતો હતો. તે દેવતાઓ, બ્રાહ્મણો, વૈષ્ણવો વગેરેની ટીકા કરવામાં ખૂબ આનંદ લેતો હતો.
તેના દુષ્કૃત્યોથી બધા લોકો ખૂબ જ દુ:ખી થયા, પરંતુ રાજકુમાર હોવાને કારણે, દરેકને તેના અત્યાચારો ચૂપચાપ સહન કરવાની ફરજ પડી અને રાજાને ફરિયાદ કરવાની કોઈની હિંમત ન હતી, પરંતુ દુષ્ટતા લાંબા સમય સુધી છુપાયેલી રહી નહીં. એક દિવસ રાજા મહિષમાનને લંપકના દુષ્કર્મની ખબર પડી.
ત્યારે રાજા ખૂબ ગુસ્સે થયો અને તેણે લમ્પકને તેના રાજ્યમાંથી હાંકી કાઢ્યો. જલદી તેના પિતાએ તેને છોડી દીધો, બાકીના બધાએ પણ લંપકનો ત્યાગ કર્યો. હવે તે વિચારવા લાગ્યો કે મારે શું કરવું જોઈએ? મારે ક્યાં જવું જોઈએ? અંતે તેણે રાત્રે પિતાના રાજ્યમાંથી ચોરી કરવાનું નક્કી કર્યું.
તે દિવસ દરમિયાન રાજ્યની બહાર રહેવા લાગ્યો અને રાત્રે તેના પિતાના શહેરમાં જઈને ચોરી અને અન્ય દુષ્કર્મો કરવા લાગ્યો. રાત્રે તે જઈને શહેરના રહેવાસીઓને મારતો અને ત્રાસ આપતો. જંગલમાં તે નિર્દોષ પ્રાણીઓ અને પક્ષીઓને મારીને ખાતો હતો. અમુક રાત્રે જ્યારે તે શહેરમાં ચોરી વગેરે કરતા પકડાઈ જતો ત્યારે રાજાના ડરથી રક્ષકો તેને છોડી દેતા.
કહેવાય છે કે ક્યારેક અજાણતા પણ કોઈ જીવ ઈશ્વરની કૃપાનો પદાર્થ બની જાય છે. આવું જ કંઈક લમ્પાક સાથે પણ થયું. તે જે જંગલમાં રહેતો હતો તે પણ ભગવાનને ખૂબ પ્રિય હતું. એ જંગલમાં એક પ્રાચીન પીપળનું ઝાડ હતું અને બધા એ જંગલને દેવતાઓનું રમતનું મેદાન માનતા હતા. મહાન પાપી લંપક જંગલમાં એ જ પીપળના ઝાડ નીચે રહેતો હતો.
થોડા દિવસો પછી, પોષ મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની દશમીના રોજ, કપડા વિના હોવાને કારણે તીવ્ર ઠંડીને કારણે લંપક બેભાન થઈ ગયો. ઠંડીને કારણે તેને રાત્રે ઊંઘ ન આવી અને તેના હાથ-પગ અકડાઈ ગયા. એ રાત બહુ મુશ્કેલીથી વીતી ગઈ પણ સૂરજ ઊગ્યો ત્યારે પણ તેની બેભાન ન થઈ. તે જેવો હતો તેવો પડ્યો રહ્યો. એ પાપી સફલા એકાદશીની બપોર સુધી બેભાન જ રહ્યો.
સૂર્યના તાપને કારણે જ્યારે તેને થોડી હૂંફ મળી ત્યારે તેને બપોર પછી ક્યાંક હોશ આવી ગયો અને તે કોઈક રીતે પોતાની જગ્યાએથી ઊભો થઈ ગયો અને ખોરાકની શોધમાં જંગલમાં ભટકવા લાગ્યો. તે દિવસે તે શિકાર કરવામાં અસમર્થ હતો, તેથી તે જમીન પર પડેલા ફળો સાથે પીપળના ઝાડ નીચે ગયો. ભૂખ્યા હોવા છતાં, તે તે ફળો ખાઈ શકતા ન હતા, કારણ કે કેટલીક જગ્યાએ તે જીવંત પ્રાણીઓને મારીને તેમનું માંસ ખાતા હતા અને અન્ય સ્થળોએ તે ફળો ખાતા હતા. તેને ફળ ખાવાનું બિલકુલ ગમતું ન હતું, તેથી તેણે તે ફળો પીપળના ઝાડના મૂળ પાસે રાખ્યા અને ઉદાસ થઈને કહ્યું – ‘હે ભગવાન! આ ફળ તમને જ સમર્પિત છે.
તમે આ ફળોથી સંતુષ્ટ થાઓ. આટલું કહીને તે રડવા લાગ્યો અને રાત્રે સૂઈ ન શક્યો. તે આખી રાત રડતો રહ્યો. આ રીતે, તે પાપીએ અજાણતા એકાદશીનું વ્રત કર્યું હતું અને તે મહાન પાપીના આ વ્રત અને રાત્રિ જાગરણથી ભગવાન શ્રી હરિ ખૂબ જ પ્રસન્ન થયા હતા અને તેના તમામ પાપોનો નાશ થયો હતો. સવાર પડતાં જ અનેક સુંદર વસ્તુઓથી સજ્જ એક દિવ્ય રથ આવીને તેની સામે ઊભો રહ્યો. તે જ સમયે આકાશમાંથી અવાજ આવ્યો – ‘હે રાજકુમાર! ભગવાન નારાયણના પ્રભાવથી તમારા બધા પાપો નાશ પામ્યા છે, હવે તમે તમારા પિતા પાસે જાઓ અને રાજ્ય મેળવો.
જ્યારે લમ્પકે આ અવાજ સાંભળ્યો ત્યારે તે ખૂબ જ પ્રસન્ન થયો અને બોલ્યો – હે પ્રભુ ! તને સલામ!’ એમ કહીને તેણે સુંદર વસ્ત્રો પહેર્યા અને પછી પિતા પાસે ગયો. પિતા પાસે પહોંચ્યા પછી તેણે તેના પિતાને આખી વાત કહી. પુત્રના મોઢેથી આખી વાત સાંભળીને પિતાએ તરત જ પોતાનું સમગ્ર રાજ્ય પુત્રને સોંપી દીધું અને પોતે જંગલમાં ચાલ્યા ગયા. હવે લંપક શાસ્ત્રો અનુસાર શાસન કરવા લાગ્યો. તેમની પત્ની, પુત્ર વગેરે પણ શ્રી વિષ્ણુના મહાન ભક્ત બન્યા.
વૃદ્ધાવસ્થામાં પહોંચીને, તેણે રાજ્ય તેના પુત્રને સોંપ્યું અને ભગવાનની પૂજા કરવા માટે જંગલમાં ગયો અને અંતે સર્વોચ્ચ પદ પ્રાપ્ત કર્યું. હે પાર્થ! જે લોકો આ સફળા એકાદશીનું ભક્તિભાવથી વ્રત કરે છે, તેમના તમામ પાપોનો નાશ થાય છે અને અંતે તેઓને મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે. હે અર્જુન! જે લોકો આ સફલા એકાદશીનું મહત્વ નથી સમજી શકતા તેમને પૂંછડી અને શિંગડા વગરના પ્રાણી ગણવા જોઈએ. સફલા એકાદશીનું મહાત્મ્ય વાંચવા કે સાંભળવાથી વ્યક્તિને રાજસૂય યજ્ઞ જેવું જ ફળ મળે છે.”
