Radha Ashtami 2024: ભગવાન કૃષ્ણની પ્રિય રાધા રાણી, મોક્ષ પ્રદાન કરે છે
જો કોઈ શ્રી કૃષ્ણ સાથે પ્રેમમાં પડે છે તો તે પ્રેમ પોતે શ્રી રાધા છે. શ્રી કૃષ્ણથી છૂટા પડવાથી દુઃખ થાય અને આંસુ વહેવા લાગે તો એ આંસુ શ્રી રાધા છે. જીવની અંદરની લાગણીઓ રાધા છે. જે શ્રી કૃષ્ણના વાસ્તવિક તત્ત્વને પોતાની અનુભૂતિના પાત્રમાં સાચવી શકે છે તે શ્રી રાધા છે. રાધા શબ્દ ધારાનો વિરોધી છે.
જે જીવનો અંત રાધા છે અને તેને પામવાનું સાધન પણ રાધા છે અને નામ રાધા છે. મંત્ર પણ ‘રાધા’ છે અને મંત્ર આપનાર ગુરુ પણ રાધા છે. જેનું સર્વસ્વ રાધા છે અને જીવ અને આત્મા પણ રાધા છે, આવા જીવોને પામવા માટે કંઈ બાકી રહેતું નથી. એ લોકોએ બધું જ હાંસલ કર્યું છે. ગર્ગ સંહિતાની વાર્તા છે કે શ્રી કૃષ્ણ ગોલોકમાં રાધા રાણીને પૂછે છે, પ્રિયાજી, શું તમે પૃથ્વી પર જશો? પ્રિયાજીએ કહ્યું કે હું એ દુનિયામાં જવા માંગતી નથી જ્યાં ગિરિરાજ, યમુના અને ગોલોક રાજ કરે છે.
राधा साध्यम साधनम् यस्य राधा मंत्रो राधा मंत्र दात्री च: राधा।
सर्वम् राधा जीवनम यस्य राधा, राधा राधा वाचिकिम तस्य शेषम्।।
શ્રી રાધારાણીની વાસ્તવિક પ્રાગટ્ય રાવળ ગામમાં થઈ હતી.
શ્રી રાધા કોણ છે, રાધા રાણીનું રૂપ શું છે, આ પ્રશ્નોના જવાબ રાધા રાની પોતે અથવા તેમના અભિન્ન સ્વરૂપ શ્રી કૃષ્ણ આપી શકે છે. બ્રિજના લોકો માત્ર એક જ વાત જાણે છે કે જો કોઈ શ્રી કૃષ્ણના પ્રેમમાં પડે તો તે પ્રેમ પોતે જ રાધા રાણી ગણાય. શ્રી કૃષ્ણથી છૂટા પડવાથી દુઃખ થાય અને આંસુ વહેવા લાગે તો સમજવું કે એ આંસુ રાધા રાણીના છે. જીવની અંદર જે લાગણીઓ છે, તે લાગણીઓ છે રાધા રાણી. શ્રી કૃષ્ણના સાચા તત્ત્વને જે પોતાની લાગણીના પાત્રમાં સાચવી શકે છે તે છે શ્રી રાધા રાણી.
રાધા શબ્દ ધારાનો વિરોધી છે.
રાધાના પ્રવાહમાં બ્રિજવાસી વહે છે, જેના વંદન છે રાધા, રાધા સ્મરણ છે, રાધા એ સમર્પણ છે. આપણી ઇન્દ્રિયોને જીવનના પ્રવાહમાં વાળવાની અને શ્રી કૃષ્ણના ચરણોમાં અર્પણ કરવાની શક્તિને રાધા કહે છે. પુરાણોમાં શ્રી રાધાના 16 પ્રખ્યાત નામો છે. તે સંપૂર્ણપણે સ્વયંસ્ફુરિત, સ્વ-સંપૂર્ણ છે, તેથી તેણીને ‘રાધા’ કહેવામાં આવી. ‘રા’ એટલે આપવું અને ‘ધા’ એટલે નિર્વાણ. તેથી, તે એક છે જે મોક્ષ અને નિર્વાણ આપે છે, તેથી તે રાધા છે. તે રાસેશ્વર શ્રી શ્યામસુંદરના શ્રેષ્ઠ અડધા છે.
રાસની તમામ લીલાઓ તેમની મધુર ઐશ્વર્યનો પ્રકાશ છે, તેથી તેમને રાસેશ્વરી કહેવામાં આવે છે. તે નિત્ય રાસમાં રહે છે, તેથી તેને રાસવાસિની કહેવામાં આવે છે. તે તમામ રસિક દેવીઓની રખાત છે, શ્રી રસિકશિરોમણી શ્રી કૃષ્ણ તેમને પોતાની રખાત માને છે, તેથી તેમને રસિકેશ્વરી કહેવામાં આવે છે. સર્વ વિશ્વના મહેશ્વર, સર્વવ્યાપી અને સર્વોપરી ભગવાન, શ્રી કૃષ્ણને તેમના જીવન કરતાં પણ પ્રિય છે, તેથી જ તેમને કૃષ્ણપ્રાણધિક કહેવામાં આવે છે. શ્રી કૃષ્ણ તેમને હંમેશા પ્રિય છે, તેથી તેમને ‘કૃષ્ણપ્રિયા’ કહેવામાં આવે છે. તે સારમાં શ્રી કૃષ્ણથી સંપૂર્ણપણે અવિભાજ્ય છે, સંપૂર્ણ રીતે શ્રી કૃષ્ણ સમાન છે અને પોતાની લીલા દ્વારા જ શ્રી કૃષ્ણનું સાચું સ્વરૂપ ધારણ કરવામાં સક્ષમ છે, તેથી તેને શ્રી કૃષ્ણ સ્વરૂપિણી કહેવામાં આવે છે.
એક સમયે તે શ્રી કૃષ્ણના ડાબા અડધા ભાગમાંથી પ્રગટ થઈ હતી, તેથી તેને કૃષ્ણવમંગસંભૂતા કહેવામાં આવે છે. ભગવતસ્વરૂપ પરમાનંદની રાશિ ચિન્હ પરમ સતી શિરોમણિના રૂપમાં મૂર્તિમંત છે, જે ભગવાનની અહલાદિની શક્તિના પરમ આનંદમય સ્વરૂપ છે, તેથી તેમનું નામ પરમાનંદરૂપિણી પ્રસિદ્ધ છે. મૂળ ‘કૃષ’ એટલે મોક્ષ, ‘ના’ એ ઉત્તમ સૂચક છે અને ‘આ’ એટલે જે આપે છે, આ રીતે તે શ્રેષ્ઠ મોક્ષ પ્રદાન કરે છે, તેથી તેને કૃષ્ણ કહેવામાં આવે છે. ‘વૃંદ’ શબ્દનો અર્થ થાય છે મિત્રોનો સમુદાય અને ‘A’ એટલે એકતા. તે સખી વૃંદની રખાત છે, તેથી તેને વૃંદા કહેવામાં આવે છે.
વૃંદાવન તેમનું મધુર સ્થાન છે, તેમનું તીર્થસ્થાન છે, તેથી તેમને વૃંદાવની કહેવામાં આવે છે. તેણીની રમૂજ વૃંદાવનમાં થાય છે, તેના કારણે સમગ્ર વૃંદાવનને આનંદ મળે છે, તેથી તેણીને વૃંદાવન વિનોદિની પણ કહેવામાં આવે છે. તેણીના નખ ચંદ્રની પંક્તિઓ જેવા સુશોભિત છે, તેણીનો ચહેરો પૂર્ણ ચંદ્ર જેવો છે, તેથી જ તેણીને ચંદ્રાવતી પણ કહેવામાં આવે છે અને તેના દિવ્ય શરીર પર અનંત ચંદ્રનું તેજ હંમેશા ચમકે છે, તેથી તેણીને ચંદ્રકાંતા કહેવામાં આવે છે. તેમના કમળના મુખ પર સેંકડો ચંદ્રનો પ્રકાશ ઝળહળતો રહે છે, તેથી તેમને શતચન્દ્રભન્ન કહેવામાં આવે છે. તેથી જ બ્રજના લોકો માને છે કે રાધા વિના કૃષ્ણ અડધા છે. કૃષ્ણ પ્રેમમયી રાધા, રાધાપ્રેમ માયો હરિ, જીવનેન ધને નિત્યમ રાધા કૃષ્ણગતિર્મમ.
