Garuda Purana: અંતિમ સંસ્કાર સૌથી મહત્વપૂર્ણ સંસ્કાર માનવામાં આવે છે. આ વ્યક્તિનો છેલ્લો અને સૌથી મહત્વપૂર્ણ સંસ્કાર છે. ગરુણ પુરાણ અનુસાર, મૃત્યુ પછી મૃતદેહને અગ્નિદાહ આપવાનો કાયદો છે. પરંતુ ત્યાં શિશુઓ અને સાધુઓને દફનાવવાની પરંપરા છે, જેના કારણે લોકોના મનમાં વારંવાર સવાલ ઉઠે છે કે આવું કેમ થાય છે? તો ચાલો જાણીએ –
હિંદુ ધર્મમાં જીવનના દરેક ચક્રનું પોતાનું સ્થાન છે. અંતિમ સંસ્કારને 16 સંસ્કારોમાંથી એક ગણવામાં આવે છે, તે વ્યક્તિના છેલ્લા અને સૌથી મહત્વપૂર્ણ સંસ્કાર છે. ગરુણ પુરાણ અનુસાર મૃત્યુ પછી મૃતદેહને અગ્નિદાહ આપવાનો કાયદો છે, પરંતુ શિશુ અને સાધુને દફનાવવાની પરંપરા છે, જેના કારણે લોકોના મનમાં વારંવાર સવાલ ઉઠે છે કે આવું કેમ થાય છે? તો ચાલો તેને વિગતવાર જાણીએ
શા માટે બાળકોને દફનાવવામાં આવે છે?
ગરુણ પુરાણ અનુસાર, જો ગર્ભમાં રહેલું બાળક અથવા 2 વર્ષથી ઓછી ઉંમરનું બાળક મૃત્યુ પામે છે, તો તેને બાળી નાખવાની મંજૂરી નથી. એવું માનવામાં આવે છે કે જો નાની ઉંમરમાં મૃત્યુ થાય છે, તો આત્માને હવે શરીર સાથે કોઈ લગાવ નથી રહેતો અને ન તો તેને શરીરથી કોઈ લાભ મળે છે. આ કારણે આત્મા તરત જ શરીર છોડી દે છે. આ જ કારણ છે કે નવજાત બાળકને દફનાવવામાં આવે છે.
સંતો અને ઋષિઓને શા માટે અગ્નિસંસ્કાર આપવામાં આવતા નથી?
ગરુણ પુરાણ મુજબ ઋષિ-મુનિઓ પણ બળતા નથી, કારણ કે સંતપુરુષોની આત્મા શરીરમાં રહીને પણ સાંસારિક સુખોનો ત્યાગ કરે છે. આસક્તિ અને મોહથી પણ દૂર રહે છે. આ સિવાય તે તપસ્યા અને ઉપાસના કરીને પણ પોતાની ઈન્દ્રિયોને જીતી લે છે. આ કારણથી તેમના મૃતદેહને દફનાવવાની પરંપરા છે.
