Mahakumbh 2025: મહાકુંભમાં અખાડા શું છે, તેનું નામ કોણે આપ્યું?
મહાકુંભનું આયોજન 12 વર્ષમાં એકવાર કરવામાં આવે છે. આ વર્ષે મહાકુંભ 13મી જાન્યુઆરીથી શરૂ થઈ રહ્યો છે. આ મેળો 26મી ફેબ્રુઆરીના રોજ પૂર્ણ થશે. આ મહાકુંભમાં અખાડાઓના સંતો મોટી સંખ્યામાં ભાગ લે છે. શું તમે જાણો છો કે આ અખાડા કોણે બનાવ્યા? જો તમે નથી જાણતા તો ચાલો જાણીએ તેની સાથે જોડાયેલી મહત્વની વાતો.
Mahakumbh 2025: આ વખતે ઉત્તર પ્રદેશના પ્રયાગરાજમાં મહાકુંભનું મોટા પાયે આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. ધાર્મિક માન્યતા છે કે મહાકુંભમાં સ્નાન કરવાથી વ્યક્તિ તમામ પાપોમાંથી મુક્ત થઈને મોક્ષની પ્રાપ્તિ કરે છે. મહાકુંભમાં મોટી સંખ્યામાં લોકો સ્નાન કરવા આવે છે. આવી સ્થિતિમાં ખૂબ જ ખાસ નજારો જોવા મળે છે. મહાકુંભનો સંબંધ સમુદ્રમંથન સાથે છે. દંતકથા અનુસાર, સમુદ્ર મંથનમાંથી અમૃતનું વાસણ નીકળ્યું હતું, જેને કુંભનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. મહાકુંભમાં ઋષિ-મુનિઓના ઘણા અખાડા જોઈ શકાય છે. તમામ અખાડાઓ તેમની મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.
કેટલા અખાડા છે?
દેશભરમાં કુલ અખાડાઓની સંખ્યા 13 છે. તમારી જાણકારી માટે તમને જણાવી દઈએ કે આ તમામ અખાડા ઉદાસીન, શૈવ અને વૈષ્ણવ સંપ્રદાયના તપસ્વીઓના છે. 7 અખાડા શૈવ સન્યાસી સંપ્રદાયના અને 3 અખાડા બૈરાગી વૈષ્ણવ સંપ્રદાયના છે. આ ઉપરાંત ઉદાસીન સંપ્રદાયના 3 અખાડા છે.
અખાડા શેનું પ્રતીક છે?
મહાકુંભમાં અખાડાઓના ઋષિ-મુનિઓ પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરવા પહોંચે છે. જોકે અખાડા શબ્દનો ઉપયોગ તે જગ્યા માટે થાય છે જ્યાં કુસ્તીબાજો લડે છે, પરંતુ મહાકુંભના સંતોના સમૂહને અખાડા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. અખાડાઓને હિંદુ ધર્મમાં ધાર્મિકતા અને આધ્યાત્મિક અભ્યાસનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે.
આ અખાડા કોણે બાંધ્યા?
હિંદુ માન્યતાઓ અનુસાર, આદિ શંકરાચાર્યએ શસ્ત્રોનું વધુ જ્ઞાન ધરાવતા સંતો માટે હિંદુ ધર્મના રક્ષણ માટે ઘણી સંસ્થાઓ બનાવી. આ સંસ્થાઓ અખાડા તરીકે ઓળખાતી હતી. કહેવાય છે કે અખાડાઓનો ઈતિહાસ ઘણો જૂનો છે.
શાહી સ્નાન ક્યારે છે?
- 14 જાન્યુઆરી 2025 – મકરસંક્રાંતિ
- 29 જાન્યુઆરી 2025 – મૌની અમાવસ્યા
- 3 ફેબ્રુઆરી 2025 – બસંત પંચમી
- 12 ફેબ્રુઆરી 2025 – માઘી પૂર્ણિમા
- 26 ફેબ્રુઆરી 2025 – મહાશિવરાત્રી
એવી ધાર્મિક માન્યતા છે કે મહાકુંભમાં શાહી સ્નાન કરવાથી તમામ પ્રકારના પાપ ધોવાઈ જાય છે અને જીવનના દુ:ખ અને પરેશાનીઓમાંથી મુક્તિ મળે છે. મહાકુંભમાં શાહી સ્નાનનું વિશેષ મહત્વ છે. શાહી સ્નાનમાં સંતો પહેલા સ્નાન કરે છે. આ પછી સામાન્ય લોકો સ્નાન કરે છે.
