Mahabharat Katha: ઋષિ ભારદ્વાજના વીર્યથી ભરેલા પાત્રમાંથી દ્રોણાચાર્યનો જન્મ કેવી રીતે થયો, જાણો આખી વાર્તા
મહાભારત કથા: ઋષિ ભારદ્વાજ તેમના સમયના મહાન ઋષિઓમાંના એક હતા. દ્રોણાચાર્યના વીર્યથી ભરેલા પાત્રમાંથી જન્મની વાર્તા એક એવી ઘટના છે જેના પર વિશ્વાસ કરવો મુશ્કેલ હોઈ શકે છે, પરંતુ હવે વિજ્ઞાન પણ આવી ઘટનાઓમાં વિશ્વાસ કરે છે.
Mahabharat Katha: મહાભારતમાં ઘણા લોકો જૈવિક રીતે જન્મ્યા ન હતા. તેમાં કર્ણ અને આચાર્ય દ્રોણાચાર્યનો પણ સમાવેશ થાય છે. દ્રોણાચાર્યનો જન્મ વીર્યથી ભરેલા પાત્રમાંથી થયો હતો. કેટલાક લોકો આ વાસણને દાન માને છે, કેટલાક કળશ માને છે અને કેટલાક વાટકો માને છે. તેમને પ્રખ્યાત મહર્ષિ ભારદ્વાજના અનયોજિત પુત્ર કહેવામાં આવતા હતા. તેણે પોતાનું વીર્ય એક વાસણમાં રાખ્યું, જેમાંથી દ્રોણનો જન્મ થયો. વિજ્ઞાન એમ પણ કહે છે કે માનવ શુક્રાણુને 40 વર્ષ સુધી સાચવીને તેમાંથી બાળક ઉત્પન્ન કરી શકાય છે.
મહર્ષિ ભારદ્વાજ પ્રાચીન ભારતમાં ખૂબ જ પ્રખ્યાત હતા. શ્રી રામ પણ તેમની સલાહનું પાલન કરતા હતા. તે ગુરુના પુત્ર અને કુબેરના મામા હતા. ચરક સંહિતા અનુસાર, ભારદ્વાજે આયુર્વેદ અને વ્યાકરણનું જ્ઞાન ઇન્દ્ર પાસેથી મેળવ્યું હતું. મહાકાવ્યોમાં, ભારદ્વાજને ભૂતકાળ, વર્તમાન અને ભવિષ્યના દ્રષ્ટા, એક મહાન ચિંતક અને જ્ઞાની પુરુષ માનવામાં આવતા હતા.
રામાયણ કાળની જેમ, મહાભારત કાળ દરમિયાન પણ ભારદ્વાજ સંપૂર્ણ પ્રભાવ સાથે હાજર હતા. મહાભારતમાં તેમનો ઉલ્લેખ સપ્તર્ષિઓમાંના એક તરીકે કરવામાં આવ્યો છે. મહાભારતના મુખ્ય પાત્ર આચાર્ય દ્રોણ તેમના અયોનિજ પુત્ર હતા. હવે ચાલો તમને એ વાર્તા જણાવીએ જે મહાભારત સહિતના પૌરાણિક ગ્રંથોમાં પણ છે.
અપ્સરાને જોઈને મહર્ષિ ભારદ્વાજ મોહિત થઈ ગયા.
એવું કહેવાય છે કે મહર્ષિ ભારદ્વાજે અપ્સરા ઘૃતચીને ગંગામાં સ્નાન કરતી જોઈ હતી. તે ભ્રમિત થઈ ગયો. તેણે સ્ખલન પામેલા વીર્યને યજ્ઞના વાસણમાં રાખ્યું. યજ્ઞ કળશને દ્રોણ પણ કહેવામાં આવે છે. આ વીર્યમાંથી થોડા સમય પછી એક બાળકનો જન્મ થયો, જે દ્રોણ હતો. પછીથી જ્યારે તેઓ જાણીતા આચાર્ય બન્યા, ત્યારે તેમને દ્રોણાચાર્ય કહેવા લાગ્યા. ઘૃતાચીને તેની માતા તરીકે ઓળખવામાં આવી.
મહાભારત યુદ્ધ પછી કેટલા યોદ્ધાઓ બચી ગયા, તેમાંથી કેટલા કૌરવ પક્ષના મહાન યોદ્ધાઓ હતા?
દ્રોણના જન્મની બીજી વાર્તા
જોકે, દ્રોણના જન્મ વિશે બીજો અભિપ્રાય એ છે કે જ્યારે ભારદ્વાજ અપ્સરા ઘૃતચી પ્રત્યે આકર્ષાયા, ત્યારે તેમણે તેમની સાથે શારીરિક સંબંધ બાંધ્યો. તેમનાથી દ્રોણનો જન્મ થયો. દ્રોણના નામનો અર્થ વાસણ, ડોલ અથવા કંપ થાય છે.
અપ્સરા ઘૃતચી એટલે કે દ્રોણની માતા કોણ હતી?
હવે અપ્સરા ઘૃતાચી વિશે પણ જાણીએ. ઘૃતાચી એક પ્રખ્યાત અપ્સરા હતી, જે ઋષિ કશ્યપ અને પ્રધાની પુત્રી હતી. તેના જીવનમાં ઘણા પ્રતિષ્ઠિત પુરુષો આવ્યા, અને તેમના જોડાણથી તેણે ઘણા પુત્રો અને પુત્રીઓને જન્મ આપ્યો.
પૌરાણિક પરંપરા મુજબ, ઘૃતાછીને રુદ્રશ્વથી 10 પુત્રો, કુષણાભથી 100 પુત્રીઓ, ચ્યવનના પુત્ર પ્રમિતિથી કુરુ નામનો પુત્ર અને વેદ વ્યાસથી શુકદેવનો જન્મ થયો. ભારદ્વાજથી દ્રોણાચાર્યના જન્મની વાર્તા ઉપર પહેલાથી જ કહેવામાં આવી છે.
દ્રોણાચાર્ય એક મહાન ધનુર્ધારી હતા.
દ્રોણાચાર્ય વિશ્વના શ્રેષ્ઠ ધનુર્ધારી હતા. પિતા ભારદ્વાજ મુનિના આશ્રમમાં રહેતા હતા ત્યારે તેઓ ચાર વેદ અને શસ્ત્રોના જ્ઞાનમાં નિપુણ બન્યા હતા. દ્રોણનો જન્મ ઉત્તરાખંડની રાજધાની દેહરાદૂનમાં થયો હોવાનું કહેવાય છે, જેને આપણે દેહરાદ્રોન (માટીનો વાટકો) પણ કહેતા હતા. વેદ અને વેદાંગોમાં પારંગત અને તપસ્યાથી સમૃદ્ધ દ્રોણની ખ્યાતિ થોડા જ સમયમાં દૂર દૂર સુધી ફેલાઈ ગઈ.
દ્રોણાચાર્યના લગ્ન કૃપાચાર્યની બહેન કૃપા સાથે થયા હતા, જેનાથી તેમને અશ્વત્થામા નામનો પુત્ર થયો, જે આજે પણ જીવંત હોવાનું કહેવાય છે. તેઓ કૌરવો અને પાંડવોના ગુરુ હતા. અર્જુન તેમનો પ્રિય શિષ્ય હતો.
યુદ્ધમાં કૌરવો પક્ષે લડ્યા
દ્રોણાચાર્ય હૃદયથી પાંડવો સાથે હતા, છતાં હસ્તિનાપુરના સિંહાસન પ્રત્યેની તેમની ફરજને કારણે, તેમને કૌરવો વતી મહાભારત યુદ્ધમાં ભાગ લેવો પડ્યો. યુદ્ધના 15મા દિવસે, દ્રોણ અને તેમના પુત્ર અશ્વત્થામાએ પાંડવ સેના પર વિનાશ વેર્યો. પછી પાંડવો એક યોજના બનાવે છે અને દ્રોણને ફસાવે છે અને કપટથી તેને મારી નાખે છે.
વાસ્તવમાં ભીમ અશ્વત્થામા નામના હાથીને મારવા માટે આગળ વધે છે. પછી તે દાવો કરે છે કે તેણે અશ્વત્થામાને મારી નાખ્યો હતો. જ્યારે દ્રોણ યુધિષ્ઠિર પાસેથી આ વાતની ખાતરી કરવાનો પ્રયાસ કરે છે, ત્યારે યુધિષ્ઠિર જવાબ આપે છે, “અશ્વત્થામા મરી ગયો છે, હાથી.” તેનો હાથી બોલતાની સાથે જ એટલો બધો અવાજ થાય છે કે દ્રોણ આ છેલ્લો શબ્દ સાંભળી શકતા નથી.
પછી નિરાશ દ્રોણ પોતાના રથ પરથી નીચે ઉતરે છે, પોતાના શસ્ત્રો નીચે મૂકે છે અને બેસી જાય છે. પાંડવો આ તકનો ઉપયોગ કરીને તેમને પકડવા માંગતા હતા, પરંતુ ધૃષ્ટદ્યુમ્ન, જે તેમના પિતા અને ઘણા પાંચાલ યોદ્ધાઓના મૃત્યુથી ગુસ્સે થયા હતા, તેમણે આ તકનો લાભ લીધો. યુદ્ધના નિયમોનું ઘોર ઉલ્લંઘન કરીને, તેનું શિરચ્છેદ કરવામાં આવ્યું.
ગુડગાંવ સાથે શું સંબંધ છે?
ગુડગાંવ શહેર (શાબ્દિક રીતે ‘ગુરુનું ગામ’) ની સ્થાપના દ્રોણાચાર્ય દ્વારા રાજકુમારોને યુદ્ધ કળા શીખવવા માટે કરવામાં આવી હોવાનું માનવામાં આવે છે. તેમણે તેની શરૂઆત ગુરુગ્રામ તરીકે કરી હતી. ગુડગાંવ શહેરની અંદર ગુડગાંવ નામનું ગામ હજુ પણ અસ્તિત્વમાં છે. ૧૨ એપ્રિલ ૨૦૧૬ ના રોજ, ગુડગાંવનું નામ બદલીને ગુરુગ્રામ કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો.
સ્પર્મને કેટલાય વર્ષ સુધી સુરક્ષિત રાખી શકાય છે?
નેશનલ લાઇબ્રેરી ઓફ મેડિસિનની સાઇટ પર અનેક સંશોધનો ઉપલબ્ધ છે. આ અનુસાર, માનવ સ્પર્મને 20 વર્ષથી વધુ સમય સુધી સુરક્ષિત રાખી શકાય છે. આ રીતે સંગ્રહિત સ્પર્મથી બાળક જન્માવવાનો પણ અહેવાલ આવ્યો છે. આ પ્રયોગો પ્રાણીોથી લઈને માનવ પર પણ કરવામાં આવ્યા છે.
જાન્યુઆરી અને ડિસેમ્બર 1971 વચ્ચે, 52 થી 53 વર્ષની ઉંમરના એક વ્યક્તિએ પોતાના સ્પર્મને લાંબા સમય સુધી સંગ્રહિત રાખવા માટે ફ્રીઝ કરવાનો વિનંતી કર્યો. જ્યારે તેને એક મહિલાને ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવ્યો, ત્યારે તેમાંથી તેને બે સ્વસ્થ છોકરીઓ જન્મી. એક રિપોર્ટમાં આ પણ જણાવવામાં આવ્યું છે કે લગભગ 40 વર્ષ (39 વર્ષ, 10 મહિના અને 40 વર્ષ, 9 મહિના) સુધી માનવ સ્પર્મને સંગ્રહિત રાખવામાં આવે તો ICSI-IVF પદ્ધતિ દ્વારા તેમાં બાળક જન્માવવાની ક્ષમતા રહે છે.
