Diwali 2024: રામના અયોધ્યા પાછા ફરવાની ઉજવણી કરવા માટે દિવાળી ઉજવવામાં આવે છે, તો પછી આ દિવસે લક્ષ્મીજીની પૂજા શા માટે?
દિવાળીના દિવસે શ્રી રામ વનવાસ પૂરો કરીને અયોધ્યા પરત ફર્યા, પરંતુ આ દિવસે લક્ષ્મીજીની પૂજા શા માટે કરવામાં આવે છે, તેની પાછળ શું છે કથા.
દિવાળી શા માટે ઉજવવામાં આવે છે તે વિશે ઘણી વાર્તાઓ પ્રચલિત છે. સ્કંદ, પદ્મ અને ભવિષ્ય પુરાણમાં દીપાવલીને લઈને અલગ-અલગ માન્યતાઓ છે. તેનું એક મુખ્ય કારણ એ છે કે જ્યારે શ્રી રામ કારતક અમાવસ્યાના દિવસે અયોધ્યા પાછા ફર્યા ત્યારે તેમના સ્વાગત માટે અસંખ્ય દીવા પ્રગટાવવામાં આવ્યા હતા.
ત્યારથી રોશનીનો તહેવાર શરૂ થયો અને દિવાળીની ઉજવણી થવા લાગી. આ વાર્તા તો બધા જાણે છે પણ દિવાળીનો મા લક્ષ્મી સાથે શું સંબંધ છે, શ્રી રામ દિવાળીના દિવસે અયોધ્યાથી પરત ફર્યા હતા પરંતુ આ દિવસે મા લક્ષ્મીની પૂજા શા માટે કરવામાં આવે છે.
શ્રી રામ ના પરત ફરવા પર દીવાઓ પ્રગટાવવામાં આવ્યા હતા
રામાયણ સાથે જોડાયેલી વાર્તાઓ અનુસાર, ત્રેતાયુગમાં કારતક મહિનાની અમાવાસ્યાના દિવસે ભગવાન શ્રી રામ માતા સીતા અને લક્ષ્મણ સાથે 14 વર્ષના વનવાસ પછી અયોધ્યા પરત ફર્યા હતા. તેમનું સ્વાગત કરવા માટે અયોધ્યાના લોકોએ દીવા પ્રગટાવ્યા હતા અને મીઠાઈઓ વહેંચી હતી. દર વર્ષે, આ દિવસને દીવા પ્રગટાવીને અને મીઠાઈઓ વહેંચીને શ્રી રામની પુનરાગમનની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.
દિવાળી પર શા માટે કરવામાં આવે છે લક્ષ્મી પૂજા?
માર્કંડેય પુરાણ કહે છે કે જ્યારે પૃથ્વી પર માત્ર અંધકાર હતો, ત્યારે એક દેવી તેજસ્વી પ્રકાશ સાથે કમળ પર બેઠેલી દેખાઈ. તે લક્ષ્મી હતી. તેના પ્રકાશથી વિશ્વનું સર્જન થયું હતું. તેથી આ દિવસે લક્ષ્મી પૂજનની પરંપરા છે.
શ્રીમદ ભાગવત પુરાણ કહે છે કે સમુદ્ર મંથનમાંથી આઠમા રત્ન તરીકે લક્ષ્મી સમુદ્રમાંથી પ્રગટ થયા હતા. તેથી, આ દિવસે લોકો તેમના ઘરને શણગારે છે અને દેવી લક્ષ્મીનું સ્વાગત કરે છે અને તેમની પૂજા કરે છે, કારણ કે દેવી ફક્ત તે જ ઘરમાં નિવાસ કરે છે જ્યાં સ્વચ્છતા, શાંતિ અને સુખનું વાતાવરણ હોય છે. તેથી, ઘરની સફાઈ અને સજાવટ કરીને દિવાળી ઉજવવાની પરંપરા છે. તેનાથી લક્ષ્મી પ્રસન્ન રહે છે અને લાંબા સમય સુધી ઘરમાં રહે છે એવું માનવામાં આવે છે કે લક્ષ્મી-વિષ્ણુના લગ્ન પણ દિવાળીની રાત્રે જ થયા હતા.
દિવાળી પર લક્ષ્મીની પૂજાનું મહત્વ
માતા લક્ષ્મીને ધન, ઐશ્વર્ય અને વૈભવની દેવી માનવામાં આવે છે. કારતક અમાવસ્યાની પવિત્ર તારીખે ધનની દેવીને પ્રસન્ન કરીને સમૃદ્ધિના આશીર્વાદ માંગવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જે લોકો આ દિવસે રાત્રે અથવા પ્રદોષ કાળમાં દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરે છે, તેમના ઘરમાં ક્યારેય પૈસાની કમી નથી આવતી.
