Chanakya Niti: પોતાના અને પરાયાંઓને કેવી રીતે ઓળખવા, આચાર્ય ચાણક્યએ સાચો રસ્તો બતાવ્યો
ચાણક્ય નીતિ: ચાણક્ય નીતિમાં લખ્યું છે કે નજીકના મિત્રોથી લઈને મિત્રો સુધી, આ પરિસ્થિતિઓમાં દરેકને સમજી શકાય છે.
Chanakya Niti: આચાર્ય ચાણક્યએ સમયાંતરે સમાજના વિવિધ સંજોગો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું અને લોકોને તેમના જીવન જીવવા માટે યોગ્ય દિશા બતાવવા માટે ઘણી નીતિઓ આપી. ચાણક્યની નીતિઓ આજે પણ એટલી જ સુસંગત છે જેટલી તે સમયે હતી. આચાર્ય ચાણક્ય દ્વારા આપવામાં આવેલી આ નીતિઓમાં, તેમણે સંબંધીઓથી લઈને મિત્રો સુધી દરેકની કસોટી કરવા માટે કેટલાક સૂત્રો આપ્યા છે, જેમાં તેમણે પોતાના લોકો અને અજાણ્યા લોકો વચ્ચે તફાવત કરવાનું શીખવ્યું છે. ચાલો ચાણક્ય નીતિના આ શ્લોક દ્વારા જાણીએ કે આપણી અને બીજાની ઓળખ કેવી રીતે કરવી.
શ્લોક:
जानीयात् प्रेषणे भृत्यान् बान्धवान् व्यसनागमे.
मित्रं चापत्तिकाले तु भार्यां च विभवक्षये..
અર્થ:
સેવકની પરખ કોઈ મહત્વપૂર્ણ કાર્યમાં, બંધુ-બંધુઓની પરખ વિપત્તિ દરમિયાન અને બિનમુલ્યતા હોતી વખતે સ્ત્રી (પત્ની)ની પરખ ધનની નાશ પછી થાય છે.
સેવક (નૌકર) ની પરખ:
ચાણક્ય નીતિ અનુસાર, કઈ નૌકરનો સાચો સ્વભાવ ત્યારે પરખવામાં આવે છે, જ્યારે તેને કોઈ મહત્વપૂર્ણ અને પડકારજનક કાર્ય સોંપવામાં આવે છે. આ એ સમય હોય છે, જ્યારે તેની ઈમાનદારી અને નિષ્ઠાનો ખરેખર મૂલ્યાંકન કરવામાં આવી શકે છે. કારણ કે જ્યારે જવાબદારી આપવામાં આવે છે, ત્યારે તેની કાર્યશૈલી અને ઈમાનદારીનો પ્રકટ થવાનો સમય છે.
વિપત્તિમાં સગા-સંબંધીઓ અને રિશ્તેદારોની પરખ:
ચાણક્ય મુજબ, સગા-સંબંધીઓ અને રિશ્તેદાર એ સમયે સાચે ઓળખાય છે, જ્યારે જીવનમાં વિપત્તિ આવે છે. જ્યારે તમે કોઈ કઠણાઈ અથવા ગંભીર રોગનો સામનો કરી રહ્યા હો, ત્યારે એ સ્પષ્ટ થાય છે કે કોણ ખરેખર તમારા સાથે ઉભા છે અને કોણ નથી. વિપત્તિના સમયમાં જ સાચા સંબંધોની ઓળખ થાય છે.
ધનના અભાવમાં પત્નીના પ્રેમનો પરખ:
આચાર્ય ચાણક્યે પત્નીઓ વિશે પણ આ સલાહ આપી છે કે જ્યારે વ્યક્તિ પાસે પૈસા નથી હોય અથવા તેની સ્થિતિ બગડી જાય, ત્યારે જ પત્નીની સાચી ઓળખ થાય છે. જ્યારે પુરુષની આર્થિક સ્થિતિ ખરાબ થઈ જાય છે અથવા તે અચાનક આર્થિક સંકટમાંથી પસાર થાય છે, ત્યારે એ જ સમય હોય છે જ્યારે પત્નીની નિષ્ઠા અને તેના સચ્ચા પ્રેમનો મૂલ્યાંકન કરવામાં આવી શકે છે.
