હોળી ક્યારે છે? હોલિકા દહનની ચોક્કસ તારીખ અને શુભ સમય જાણો
હોલિકા દહનનો દિવસ ચોટી હોળી તરીકે પણ ઓળખાય છે. હોળીકા દહનના બીજા દિવસે હોળીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે, જેમાં લોકો એકબીજાને રંગ અને અબીર લગાવે છે. આ વર્ષે હોળીનો તહેવાર 18 માર્ચે ઉજવવામાં આવશે. હોળીનો તહેવાર દેશના જુદા જુદા પ્રદેશોમાં અલગ-અલગ રીતે ઉજવવામાં આવે છે.
હોળી એક એવો તહેવાર છે જેની દરેક વ્યક્તિ રાહ જુએ છે. આ તહેવાર દર વર્ષે ચૈત્ર માસના કૃષ્ણ પક્ષની પ્રતિપદાના દિવસે આવે છે. હોળીથી જ વસંતઋતુની શરૂઆત થાય છે. હોળીકા દહનના બીજા દિવસે હોળી ઉજવવામાં આવે છે અને લોકો એકબીજાને રંગ અને અબીર લગાવે છે. આ વર્ષે હોલિકા દહન 17મી માર્ચે થશે અને તેના એક દિવસ પછી એટલે કે 18મી માર્ચે (2022ની હોળી) રંગોની હોળી રમવામાં આવશે.
હોલિકા દહન 2022 શુભ મુહૂર્ત – હોલિકા દહન આ વર્ષે ગુરુવાર, 17 માર્ચ 2022ના રોજ કરવામાં આવશે. હોલિકા દહનની પૂજાનો શુભ સમય 9.20 થી 10.31 મિનિટનો રહેશે. આવી સ્થિતિમાં લોકોને હોલિકા દહનની પૂજા માટે માત્ર એક કલાકનો સમય મળશે. હોલિકા દહન પૂર્ણિમાની તારીખે સૂર્યાસ્ત પછી કરવું જોઈએ, પરંતુ જો આ દરમિયાન ભદ્રકાળ હોય તો હોલિકા દહન ન કરવું જોઈએ. ભદ્રકાળ પૂર્ણ થયા પછી જ હોલિકા દહન કરવું જોઈએ. હિંદુ શાસ્ત્રોમાં ભદ્રકાળને અશુભ માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભદ્રકાળ દરમિયાન કરવામાં આવેલ કોઈપણ કાર્ય સફળ થતું નથી અને અશુભ ફળ આપે છે.
વિવિધ પ્રદેશોમાં હોળીનો તહેવાર- દેશના વિવિધ પ્રદેશોમાં હોળીનો તહેવાર અલગ-અલગ રીતે ઉજવવામાં આવે છે. મધ્ય પ્રદેશના માલવા પ્રદેશમાં હોળીના પાંચમા દિવસે રંગપંચમી ઉજવવામાં આવે છે, જે મુખ્ય હોળી કરતાં વધુ જોરથી રમવામાં આવે છે. હોળી બ્રજ પ્રદેશમાં સૌથી વધુ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. ખાસ કરીને બરસાનાની લથમાર હોળી ખૂબ પ્રખ્યાત છે. મથુરા અને વૃંદાવનમાં પણ હોળી 15 દિવસ સુધી ઉજવવામાં આવે છે. મહારાષ્ટ્રમાં રંગપંચમીના દિવસે સૂકો ગુલાલ વગાડવામાં આવે છે. હોળી પર છત્તીસગઢમાં લોકગીતો પ્રચલિત છે.
હોળી કથા – દંતકથા અનુસાર, પ્રાચીન સમયમાં હિરણ્યકશિપુ નામનો એક રાક્ષસ રાજા હતો. તેણે અહંકારી બનીને પોતાના ભગવાન હોવાનો દાવો કર્યો હતો. એટલું જ નહીં, હિરણ્યકશિપુએ રાજ્યમાં ભગવાનનું નામ લેવા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. પરંતુ હિરણ્યકશિપુનો પુત્ર પ્રહલાદ ભગવાનનો ભક્ત હતો. તે જ સમયે, હિરણ્યકશિપુની બહેન હોલિકાને અગ્નિમાં ભસ્મ ન થવાનું વરદાન આપવામાં આવ્યું હતું. એકવાર હિરણ્યકશિપુએ હોલિકાને પ્રહલાદને ખોળામાં લઈને અગ્નિમાં બેસવાનો આદેશ આપ્યો. પરંતુ અગ્નિમાં બેસતા જ હોલિકા બળી ગઈ અને પ્રહલાદ બચી ગયો. અને ત્યારથી ભગવાન ભક્ત પ્રહલાદની યાદમાં હોલિકા દહન થવા લાગ્યું.
બીજી માન્યતા અનુસાર, હોળીનો તહેવાર રાધા-કૃષ્ણના પવિત્ર પ્રેમની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે. દંતકથા અનુસાર, એકવાર બાલ ગોપાલે માતા યશોદાને પૂછ્યું કે તે રાધા જેવી ગોરી કેમ નથી. આના પર યશોદાએ મજાકમાં કહ્યું કે રાધાના ચહેરા પર રંગ લગાવવાથી રાધાનો રંગ પણ કન્હૈયા જેવો થઈ જશે. આ પછી કાન્હાએ રાધા અને ગોપીઓ સાથે રંગોથી હોળી રમી અને ત્યારથી તેને રંગોના તહેવાર તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
