US-China Trade War: ચીનનો બોઇંગ પર કડક પ્રહાર: વેપાર યુદ્ધના પડઘે નવા વિમાનોની ખરીદી પર પ્રતિબંધ
US-China Trade War: અમેરિકા-ચીન વચ્ચેનો વેપાર યુદ્ધ દિવસેને દિવસે વધુ ઘેરો બની રહ્યો છે. શી જિનપિંગ અને ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ વચ્ચેની દુશ્મનાવટનો ભોગ બંને દેશોની મોટી કંપનીઓ બની રહી છે. તાજેતરમાં, ચીનના એક કડક નિર્ણયથી અમેરિકન વિમાન ઉત્પાદક કંપની બોઇંગ ફરી મુશ્કેલીમાં મુકાઈ ગઈ છે.
હકીકતમાં, ચીને તેની એરલાઇન્સને બોઇંગ પાસેથી નવા વિમાનો ન ખરીદવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે, જેના કારણે મંગળવારે કંપનીના શેરમાં ભારે ઘટાડો જોવા મળ્યો. એવું માનવામાં આવે છે કે આ નિર્ણય અમેરિકા-ચીન વેપાર યુદ્ધને કારણે લેવામાં આવ્યો છે.
શું છે આખો મામલો?
એક અહેવાલ મુજબ, ચીને તેની એરલાઇન્સને કોઈપણ નવા બોઇંગ વિમાનની ડિલિવરી લેવા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. ચીન તરફથી કોઈ સત્તાવાર નિવેદન આવ્યું નથી, પરંતુ બ્લૂમબર્ગના અહેવાલે આ સમાચારને હવા આપી છે.
બોઇંગ શા માટે નિષ્ફળતાઓનો સામનો કરી રહ્યું છે?
બોઇંગ અમેરિકાનું સૌથી મોટું નિકાસકાર છે અને લગભગ 150,000 અમેરિકન કામદારોને રોજગારી આપે છે. પરંતુ કંપની છેલ્લા 6 વર્ષથી સંઘર્ષ કરી રહી છે અને 2018 થી તેને $51 બિલિયનનું નુકસાન થયું છે. ખાસ વાત એ છે કે કંપનીના બે તૃતીયાંશ વિમાન આંતરરાષ્ટ્રીય ગ્રાહકોને વેચાય છે, જેનું સૌથી મોટું બજાર ચીન છે.
બોઇંગનો અંદાજ છે કે આગામી 20 વર્ષમાં ચીનને લગભગ 8,830 નવા વિમાનોની જરૂર પડશે, પરંતુ આ નિર્ણય પછી બોઇંગને આ બજારમાંથી ભારે નુકસાન થઈ શકે છે.
શું વેપાર યુદ્ધ એકમાત્ર કારણ છે?
બોઇંગની મુશ્કેલીઓ ફક્ત વેપાર તણાવને કારણે નથી. 2018 અને 2019 માં બે જીવલેણ અકસ્માતો બાદ કંપનીને તેના સૌથી વધુ વેચાતા વિમાન 737 MAX ને ગ્રાઉન્ડ કરવું પડ્યું હતું. આ કારણે, ચીને આ વિમાનોને લાંબા સમય સુધી સેવામાં પાછા ફરવા દીધા ન હતા, જ્યારે અન્ય દેશોએ 2020 માં તેમને ફરીથી ઉડાનમાં લાવ્યા હતા.
બોઇંગ માટે ડિલિવરી કેમ મહત્વપૂર્ણ છે?
બોઇંગને વિમાનની ડિલિવરી પછી જ ચુકવણીનો મોટો હિસ્સો મળે છે. એનો અર્થ એ કે, જ્યાં સુધી ડિલિવરી નહીં થાય ત્યાં સુધી કોઈ કમાણી નહીં થાય. કંપનીના જણાવ્યા અનુસાર, 2024 ના અંત સુધીમાં તેની પાસે 55 વિમાનો સ્ટોકમાં છે, જેમાંથી મોટાભાગના ચીન અને ભારતના ગ્રાહકો માટે હતા, પરંતુ ડિલિવરી બંધ થવાને કારણે, આ સ્ટોક હવે કંપની પર બોજ બની ગયો છે.
વેપાર યુદ્ધની નવી લડાઈ
અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ચીની ઉત્પાદનો પર ૧૪૫ ટકા સુધીનો ટેરિફ લાદ્યા બાદ, ચીને પણ બદલો લેતા અમેરિકન ઉત્પાદનો પર ૧૨૫ ટકા સુધીનો ટેરિફ લાદ્યો. બોઇંગના મોંઘા વિમાનો પર આટલા ઊંચા કરવેરા હોવાને કારણે, ચીનમાં તેમનું વેચાણ લગભગ અશક્ય બની ગયું છે. સીએનએનના અહેવાલ મુજબ, બોઇંગને 2017 અને 2018માં ચીન પાસેથી 122 વિમાનોના ઓર્ડર મળ્યા હતા, જ્યારે છેલ્લા 6 વર્ષમાં તેને ફક્ત 28 ઓર્ડર મળ્યા છે, જેમાંથી મોટાભાગે કાર્ગો વિમાનો માટે હતા.