Qatar: ભારત કતારનો ત્રીજો સૌથી મોટો વેપારી ભાગીદાર બન્યો, બંને દેશો વચ્ચે આ માલની આયાત અને નિકાસ
Qatar: કતારે મંગળવારે કહ્યું કે તે ભારત સાથે નવા દ્વિપક્ષીય રોકાણ પ્રમોશન અને સુરક્ષા કરાર માટે વાટાઘાટો ઝડપી બનાવવા માટે પગલાં લેવા તૈયાર છે. કતારના વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રી શેખ ફૈઝલ બિન થાની બિન ફૈઝલ અલ થાનીએ જણાવ્યું હતું કે ભારત તેનો ત્રીજો સૌથી મોટો વેપારી ભાગીદાર બની ગયો છે. તેમણે કહ્યું કે બંને દેશોના વ્યવસાયોએ રોકાણ અને ઔદ્યોગિક સહયોગને વધુ મજબૂત બનાવવા માટે સીમાઓ પાર કરવાની જરૂર છે. “અમે અમારા રોકાણ પદ્ધતિને આધુનિક બનાવી છે,” ફૈઝલ અલ થાનીએ ઉદ્યોગ સંસ્થા કન્ફેડરેશન ઓફ ઇન્ડિયન ઇન્ડસ્ટ્રી (CII) ના ઇન્ડિયા કતાર બિઝનેસ ફોરમ કોન્ફરન્સમાં જણાવ્યું હતું. અમે ભારતીય રોકાણકારો અને ઉદ્યોગસાહસિકોને કતારના અર્થતંત્રની સાચી સંભાવના શોધવા માટે આમંત્રણ આપીએ છીએ. અમે નવા દ્વિપક્ષીય રોકાણ પ્રમોશન અને સુરક્ષા કરાર માટે વાટાઘાટોને વેગ આપવા માટે પગલાં લેવા તૈયાર છીએ. કતારના વાણિજ્ય મંત્રી એક વ્યાપારી પ્રતિનિધિમંડળ સાથે અહીં આવ્યા છે. તેઓ કતારના અમીર શેખ તમીમ બિન હમાદ અલ-થાની સાથે છે, જેઓ ગઈકાલે બે દિવસની મુલાકાતે અહીં પહોંચ્યા હતા.
આયાત અને નિકાસ શું છે તે જાણો છો?
એપ્રિલ, ૨૦૦૦ થી સપ્ટેમ્બર, ૨૦૨૪ દરમિયાન ભારતને કતાર તરફથી ૧.૫ બિલિયન ડોલરનું વિદેશી પ્રત્યક્ષ રોકાણ (FDI) મળ્યું. ભારત અને કતાર વચ્ચેનો દ્વિપક્ષીય વેપાર 2022-23માં $18.77 બિલિયનથી ઘટીને 2023-24માં $14 બિલિયન થવાનો અંદાજ છે. કતારની ભારતમાં થતી મુખ્ય નિકાસમાં LNG, LPG, રસાયણો અને પેટ્રોકેમિકલ્સ, પ્લાસ્ટિક અને એલ્યુમિનિયમ ઉત્પાદનોનો સમાવેશ થાય છે, જ્યારે ભારતમાં થતી તેની મુખ્ય નિકાસમાં અનાજ, તાંબાના ઉત્પાદનો, લોખંડ અને સ્ટીલ ઉત્પાદનો, શાકભાજી, ફળો, મસાલા, પ્રોસેસ્ડ ફૂડ ઉત્પાદનો, ઇલેક્ટ્રિકલ અને અન્ય મશીનરી, પ્લાસ્ટિક ઉત્પાદનો, બાંધકામ સામગ્રી, કાપડ અને વસ્ત્રો, રસાયણો, કિંમતી પથ્થરો અને રબરનો સમાવેશ થાય છે. કતાર LNG અને LPGનો સૌથી મોટો સપ્લાયર છે. આ ઉપરાંત, ભારત કતારથી ઇથિલિન, પ્રોપીલીન, એમોનિયા, યુરિયા અને પોલિઇથિલિનની પણ આયાત કરે છે. વેપાર સંતુલન કતારની તરફેણમાં રહે છે.
વેપારને વધુ પ્રોત્સાહન આપવાની જરૂર છે: ગોયલ
આ પ્રસંગે વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રી પીયૂષ ગોયલે જણાવ્યું હતું કે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં આપણે બંને દેશો વચ્ચે ઊર્જા વેપાર તરફ ઝુકાવ જોઈ રહ્યા છીએ અને અન્ય ઉત્પાદનોના વેપારને પણ પ્રોત્સાહન આપવાની જરૂર છે. તેમણે કહ્યું, “અમે હવે એક નવા ભવિષ્ય તરફ જોઈ રહ્યા છીએ જ્યાં અમે અમારા વ્યવસાયનો આધાર ઊર્જાથી દૂર જઈશું અને નવા યુગની ટેકનોલોજી તરફ આગળ વધીશું, પછી ભલે તે આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI), ઇન્ટરનેટ ઓફ થિંગ્સ (IoT), ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટિંગ હોય કે સેમિકન્ડક્ટર હોય.” ગોયલે જણાવ્યું હતું કે બંને દેશો વચ્ચેના વેપાર સંબંધોનું પરિવર્તન ત્રણ સ્તંભો પર આધારિત હશે – ટકાઉપણું, ઉદ્યોગસાહસિકતા અને ઊર્જા. તેમણે કતારના વ્યવસાયોને ભારતમાં રોકાણની તકો શોધવા માટે પણ આમંત્રણ આપ્યું. આ કાર્યક્રમમાં બે સમજૂતી કરાર (MoU) પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. આમાંથી, એક ઉદ્યોગ સંગઠનો CII (ભારતીય ઉદ્યોગ સંઘ) અને QBA (કતાર બિઝનેસ એસોસિએશન) વચ્ચે અને બીજી ‘ઇન્વેસ્ટ કતાર’ અને ‘ઇન્વેસ્ટ ઇન્ડિયા’ વચ્ચે થઈ. મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે કતાર નેશનલ બેંક ગુજરાતના ગિફ્ટ સિટીમાં એક ઓફિસ સ્થાપવાની યોજના બનાવી રહી છે.
ભારત પાસે પૂરતો વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડાર છે.
ભારતમાં તેની હાજરી વધારી રહી છે. કતાર સાથે વેપાર સોદાની શક્યતા વિશે પૂછવામાં આવતા ગોયલે કહ્યું, “હંમેશા તમામ પ્રકારની ચર્ચાઓ થતી રહે છે. અમે મુક્ત વેપાર કરાર (FTA) માટે GCC (ગલ્ફ કોઓપરેશન કાઉન્સિલ) સાથે ચર્ચા કરી રહ્યા છીએ. ઘણીવાર ઘણા GCC દેશોએ ભારત સાથે દ્વિપક્ષીય કરારો કરવાની ચર્ચા પણ કરી છે. અમે બંને માટે ખુલ્લા છીએ. GCC ના છ સભ્ય દેશો બહેરીન, કુવૈત, ઓમાન, કતાર, સાઉદી અરેબિયા અને સંયુક્ત આરબ અમીરાત (UAE) છે. ભારતનો UAE સાથે પહેલાથી જ FTA છે. ઓમાન સાથે સમાન કરાર માટે વાટાઘાટો અંતિમ તબક્કામાં છે. રૂપિયાના અવમૂલ્યન અંગે ગોયલે કહ્યું કે ભારતનું ચલણ ઉભરતા બજારોમાં સારું પ્રદર્શન કરી રહ્યું છે. તેમણે કહ્યું, “ભારતનો વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડાર પૂરતો છે. તો ચિંતા કરવાની કોઈ વાત નથી.”
