RBI: RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ બુધવારે (9 ઓક્ટોબર) ત્રણ દિવસની બેઠકના પરિણામોની જાહેરાત કરશે.
RBI: ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) આ અઠવાડિયે તેની દ્વિમાસિક નાણાકીય નીતિ સમીક્ષા બેઠકમાં મુખ્ય વ્યાજ દર રેપોમાં ઘટાડો કરે તેવી શક્યતા નથી. નિષ્ણાતોએ આ અભિપ્રાય વ્યક્ત કર્યો છે. તેમનું કહેવું છે કે રિટેલ ફુગાવો હજુ પણ ચિંતાનો વિષય છે અને મધ્ય પૂર્વની કટોકટી વધુ ખરાબ થવાની સંભાવના છે, જે ક્રૂડ ઓઈલ અને કોમોડિટીના ભાવ પર ભાર મૂકશે. આ મહિનાની શરૂઆતમાં, સરકારે મોનેટરી પોલિસી કમિટી (MPC) – રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) ની રેટ-સેટિંગ કમિટીનું પુનર્ગઠન કર્યું. ત્રણ નવા નિયુક્ત બાહ્ય સભ્યો સાથે પુનઃરચિત સમિતિ સોમવારે તેની પ્રથમ બેઠક શરૂ કરશે.
9 ઓક્ટોબરે નિર્ણય આવશે
MPCના અધ્યક્ષ RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ બુધવારે (9 ઓક્ટોબર) ત્રણ દિવસની બેઠકના પરિણામોની જાહેરાત કરશે. ભારતીય રિઝર્વ બેંકે ફેબ્રુઆરી 2023 થી રેપો રેટને 6.5 ટકા પર યથાવત રાખ્યો છે. નિષ્ણાતો માને છે કે ડિસેમ્બરમાં જ આમાં થોડી છૂટછાટનો અવકાશ છે. કન્ઝ્યુમર પ્રાઇસ ઇન્ડેક્સ (CPI) આધારિત છૂટક ફુગાવો ચાર ટકા (બે ટકા ઉપર કે નીચે) રહે તેની ખાતરી કરવા માટે સરકારે કેન્દ્રીય બેંકને કામ સોંપ્યું છે. વર્તમાન પરિપ્રેક્ષ્યમાં, નિષ્ણાતો માને છે કે RBI કદાચ યુએસ ફેડરલ રિઝર્વને અનુસરશે નહીં, જેણે બેન્ચમાર્ક દરોમાં 0.5 ટકાનો ઘટાડો કર્યો છે.
RBIના વલણમાં બદલાવની ઓછી આશા
આરબીઆઈ કેટલાક અન્ય વિકસિત દેશોની મધ્યસ્થ બેંકોને પણ અનુસરશે નહીં, જેમણે વ્યાજ દરમાં ઘટાડો કર્યો છે. બેન્ક ઓફ બરોડાના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી મદન સબનવીસે જણાવ્યું હતું કે, “અમે રેપો રેટ અથવા MPCના વલણમાં કોઈ ફેરફારની અપેક્ષા રાખતા નથી. કારણ કે સપ્ટેમ્બર અને ઓક્ટોબરમાં ફુગાવો પાંચ ટકાથી ઉપર રહેશે અને વર્તમાન નીચો ફુગાવો બેઝ ઇફેક્ટને કારણે છે. “આ ઉપરાંત, કોર ફુગાવો ધીમે ધીમે વધી રહ્યો છે.” સબનવીસે કહ્યું કે વધુમાં, તાજેતરનો ઈરાન-ઈઝરાયેલ સંઘર્ષ વધુ ઊંડો થઈ શકે છે અને અહીં અનિશ્ચિતતા છે. તેથી, નવા સભ્યો માટે પણ યથાસ્થિતિ સૌથી સંભવિત વિકલ્પ છે.
જીડીપી અંદાજમાં કોઈ ફેરફારની અપેક્ષા નથી
ફુગાવાના અનુમાનમાં 0.1-0.2 ટકાનો ઘટાડો થઈ શકે છે અને ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (GDP) અંદાજ બદલાય તેવી શક્યતા નથી. સેન્ટ્રલ બેંકે છેલ્લે ફેબ્રુઆરી, 2023માં રેપો રેટ વધારીને 6.5 ટકા કર્યો હતો અને ત્યારથી, તેણે દરને સમાન સ્તરે રાખ્યો છે. ICRAના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી અદિતિ નાયરે જણાવ્યું હતું કે, પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં GDP વૃદ્ધિ MPCના અંદાજ કરતાં નીચી રહેવાની અને બીજા ક્વાર્ટરમાં છૂટક ફુગાવાના અનુમાનને જોતાં, અમે માનીએ છીએ કે ઓક્ટોબર 2024ની નીતિ સમીક્ષામાં વલણમાં સુધારો કરવામાં આવશે. તેને ‘તટસ્થ’માં બદલવું યોગ્ય છે. તેમણે કહ્યું કે આ પછી ડિસેમ્બર, 2024 અને ફેબ્રુઆરી, 2025માં રેપો રેટમાં 0.25 ટકાનો ઘટાડો થઈ શકે છે. સિગ્નેચર ગ્લોબલ (ઈન્ડિયા) લિ. સ્થાપક અને ચેરમેન પ્રદીપ અગ્રવાલે જણાવ્યું હતું કે રિયલ એસ્ટેટ ઉદ્યોગ અને ડેવલપર સમુદાયની સાથે ઘર ખરીદનારાઓ વ્યાજદરમાં કાપની અપેક્ષા રાખી રહ્યા છે, પરંતુ સેન્ટ્રલ બેંક સંભવતઃ સતત દસમી વખત વ્યાજ દરો યથાવત રાખશે.
