Onion Price: ખેડૂતોને રાહત, સરકારે ડુંગળી પરની 20% નિકાસ ડ્યુટી દૂર કરવાનો નિર્ણય લીધો
Onion Price: ડુંગળીના ભાવમાં ઘટાડા બાદ ખેડૂતોના હિતોને ધ્યાનમાં રાખીને, સરકારે ડુંગળીની નિકાસ પર 20 ટકા નિકાસ ડ્યુટી પાછી ખેંચવાનો નિર્ણય લીધો છે. આ નિર્ણય ૧ એપ્રિલ, ૨૦૨૫ થી અમલમાં આવશે. હાલમાં, સરકાર દેશમાંથી થતી ડુંગળીની નિકાસ પર 20 ટકા નિકાસ કર વસૂલ કરે છે.
સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ઇન્ડાયરેક્ટ ટેક્સીસ એન્ડ કસ્ટમ્સ દ્વારા જારી કરાયેલા એક નોટિફિકેશનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે કેન્દ્ર સરકારે જાહેર હિતમાં ડુંગળી પરની નિકાસ ડ્યુટી “શૂન્ય” કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ સૂચના 1 એપ્રિલ, 2025 થી અમલમાં આવશે. હકીકતમાં, દેશમાં ડુંગળીના ભાવમાં થયેલા ભારે વધારાને ધ્યાનમાં રાખીને કેન્દ્ર સરકારે ડિસેમ્બર 2023 માં ડુંગળીની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. ત્યારબાદ, મે 2024 માં, ડુંગળીને વિદેશમાં વેચવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી, જેની લઘુત્તમ નિકાસ કિંમત મર્યાદા $550 પ્રતિ ટન અને 40 ટકા નિકાસ ડ્યુટી હતી. સપ્ટેમ્બર 2024 માં લઘુત્તમ નિકાસ ભાવ નાબૂદ કરવામાં આવ્યો હતો અને નિકાસ ડ્યુટી પણ ઘટાડીને 20 ટકા કરવામાં આવી હતી, જેને હવે સંપૂર્ણપણે નાબૂદ કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
નિકાસ પ્રતિબંધ હોવા છતાં, નાણાકીય વર્ષ 2023-24 દરમિયાન કુલ ડુંગળીની નિકાસ 17.17 લાખ ટન અને નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં (18 માર્ચ સુધી) 11.65 લાખ ટન રહી હતી. સરકારના જણાવ્યા અનુસાર, સપ્ટેમ્બર 2024 માં માસિક ડુંગળી નિકાસનો જથ્થો 72 હજાર ટનથી વધીને જાન્યુઆરી 2025 માં 1.85 લાખ ટન થયો છે. ગ્રાહક બાબતોના મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે, આ નિર્ણય ખેડૂતોને પોષણક્ષમ ભાવ સુનિશ્ચિત કરવા અને ગ્રાહકો માટે ડુંગળીના ભાવ નિયંત્રણમાં રાખવાની સરકારની પ્રતિબદ્ધતાનો વધુ એક પુરાવો છે. રવિ પાકના સારા આગમનની અપેક્ષાને પગલે જથ્થાબંધ અને છૂટક ભાવમાં ઘટાડો થયો છે.
વર્તમાન મંડીના ભાવ પાછલા વર્ષોના સમાન સમયગાળાના સ્તર કરતા વધારે હોવા છતાં, અખિલ ભારતીય ભારિત સરેરાશ મોડેલના ભાવમાં 39 ટકાનો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. તેવી જ રીતે, છેલ્લા એક મહિનામાં સમગ્ર ભારતમાં સરેરાશ છૂટક ભાવમાં 10 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. કૃષિ મંત્રાલયનો અંદાજ છે કે આ વર્ષે રવિ સિઝનમાં ડુંગળીનું ઉત્પાદન 227 લાખ ટન થશે, જે ગયા વર્ષના 192 લાખ ટન કરતા 18 ટકા વધુ છે. ભારતના કુલ ઉત્પાદનમાં ૭૦-૭૫ ટકા હિસ્સો ધરાવતું રવિ ડુંગળી ઓક્ટોબર-નવેમ્બરમાં ખરીફ પાકના આગમન સુધી બજાર સ્થિરતા માટે મહત્વપૂર્ણ છે. મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે, “આ સિઝનમાં વધુ ઉત્પાદનની અપેક્ષાને કારણે આગામી મહિનાઓમાં ભાવમાં વધુ ઘટાડો થઈ શકે છે.
