Interest rate: 2024 માટે ખારીફ ડુંગળીનું ઉત્પાદન 135% વધુ હોવાની સંભાવના, વાવેતર વિસ્તાર પણ વધી શકે
Interest rate: બટાટા, ટામેટાં અને ડુંગળીના છૂટક ભાવ છેલ્લા સપ્તાહમાં 20-25% ઘટ્યા છે, જોકે ગયા ડિસેમ્બર કરતા હજુ પણ વધુ છે. વેપારીઓનું કહેવું છે કે છેલ્લા છ મહિનામાં ભાવમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે અને તેથી ગયા વર્ષના સ્તરે પહોંચવામાં સમય લાગશે. જાન્યુઆરીના મધ્ય સુધીમાં, ભાવ વર્તમાન સ્તરોથી વધુ ઘટશે અને તે ગયા વર્ષની સમકક્ષ હોઈ શકે છે, જે આગામી મહિનાઓમાં ખાદ્ય ફુગાવામાં મધ્યસ્થતા તરફ દોરી શકે છે. આનાથી ફેબ્રુઆરીમાં યોજાનારી પોલિસી મીટિંગમાં RBI MPCને વ્યાજ દરોમાં ઘટાડો કરવાની વિન્ડો મળી શકે છે, ચાલો તમને એ પણ જણાવીએ કે બટાકા, ડુંગળી અને ટામેટાંના ભાવને લઈને કેવા પ્રકારના ડેટા જોવા મળી રહ્યા છે.
બટાટા અને ટામેટાના ભાવમાં ઘટાડો
સૌથી પહેલા જો બટાકાની વાત કરીએ તો ભાવમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. જેનું મુખ્ય કારણ બટાકાના પાકના વિસ્તારમાં વધારો છે. દેશના સૌથી મોટા ઉત્પાદક ઉત્તર પ્રદેશમાં નવા પાકનું આગમન મજબૂત છે, અને કોલ્ડ સ્ટોરેજ કે જેમણે ભાવમાં વધુ વધારો કરવા માટે જૂનો સ્ટોક રાખ્યો હતો તેઓને હવે તેને ફડચામાં લેવાની ફરજ પડી છે. આઝાદપુર માર્કેટ ટામેટા એસોસિયેશનના સભ્ય અશોક કૌશિકે જણાવ્યું હતું કે મધ્ય પ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર, રાજસ્થાન અને ઉત્તર પ્રદેશમાં ટામેટાંના વધુ ઉત્પાદન અને દેશભરની મંડીઓ (જથ્થાબંધ બજારો)માં આવકમાં સુધારો થવાને કારણે ટામેટાના ભાવમાં ઘટાડો થયો છે.
ઉત્તર પ્રદેશ કોલ્ડ સ્ટોરેજ એસોસિએશનના પ્રમુખ અરવિંદ અગ્રવાલે જણાવ્યું હતું કે 2025માં બટાકાના ભાવ નીચા સ્તરે રહેશે કારણ કે ઉત્પાદન મજબૂત થવાની ધારણા છે અને પશ્ચિમ બંગાળમાં વિસ્તાર વધશે. પશ્ચિમ બંગાળ કોલ્ડ સ્ટોરેજ એસોસિએશનના સભ્ય પટિત પબન દેએ જણાવ્યું કે, પશ્ચિમ બંગાળમાં આ વર્ષે બટાકાના વિસ્તારમાં 10%નો વધારો થયો છે. રાજ્યમાં 4.7 લાખ હેક્ટરમાં બટાટાનું વાવેતર થાય છે. ગયા વર્ષે ઉત્તર પ્રદેશમાં 160 લાખ ટન બટાકાનું ઉત્પાદન થયું હતું, જ્યારે બંગાળમાં 90 લાખ ટન કંદનું ઉત્પાદન થયું હતું.
ડુંગળીના ભાવ કેટલા છે
બીજી તરફ, નવેમ્બર મહિનામાં પાંચ વર્ષની સર્વોચ્ચ સપાટીએ પહોંચી ગયેલા ડુંગળીના ભાવ દેશભરમાં નવા પાકની વધતી જતી આવક સાથે ઘટવા લાગ્યા છે. મહારાષ્ટ્રના બેન્ચમાર્ક લાસલગાંવ હોલસેલ માર્કેટમાં ડુંગળીનો સરેરાશ ભાવ છેલ્લા પખવાડિયામાં 36 ટકા ઘટીને 1 ડિસેમ્બરના રોજ પ્રતિ કિલો રૂ. 37 હતો જે સોમવારે રૂ. 23.5 પ્રતિ કિલો હતો. નવેમ્બર દરમિયાન સારી ગુણવત્તાવાળી ડુંગળીના મહત્તમ ભાવ જથ્થાબંધ બજારમાં 50 રૂપિયા પ્રતિ કિલો અને છૂટક વેપારમાં 80 રૂપિયા પ્રતિ કિલોની આસપાસ સતત રહ્યા હતા.
ગયા ડિસેમ્બરમાં છૂટક સ્તરે ડુંગળીનો ભાવ 22 રૂપિયા પ્રતિ કિલો હતો. ટૂંકી શેલ્ફ લાઇફ સાથે ડુંગળીની વધતી જતી ઉપલબ્ધતાને કારણે જાન્યુઆરીમાં ડુંગળીના ભાવ દબાણ હેઠળ રહેવાની ધારણા છે. ઉદ્યોગના અનુમાન મુજબ, અંતમાં ખરીફ ડુંગળીનું ઉત્પાદન ગયા વર્ષની સરખામણીએ 135 ટકા વધુ રહેવાની ધારણા છે, જ્યારે રવી પાક હેઠળ વાવેલો વિસ્તાર, જે માર્ચમાં લણવામાં આવશે અને આવતા વર્ષ માટે સંગ્રહિત થશે, તે પણ વધવાની ધારણા છે.
ફુગાવાનો દર કેટલો હોઈ શકે?
ક્રિસિલના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી ધરમકીર્તિ જોશીએ જણાવ્યું હતું કે ભારતમાં ટામેટાં, બટેટા અને ડુંગળી સૌથી વધુ વપરાતી શાકભાજી છે. આ ત્રણેયના ભાવ છેલ્લા કેટલાક સમયથી ઉંચા રહ્યા છે. ચોથા ક્વાર્ટરમાં શાકભાજીનો ફુગાવો ધીમે ધીમે ઘટશે. અમારો અંદાજ છે કે એકંદર ફુગાવો 4.5 ટકાથી ઓછો રહેશે. ભાવમાં ઘટાડા અંગે ટિપ્પણી કરતા અર્થશાસ્ત્રી દીપાંકર દાસગુપ્તાએ ઇન્ડિયન સ્ટેટિસ્ટિકલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટના ભૂતપૂર્વ પ્રોફેસર જણાવ્યું હતું કે TOP (ટામેટા, ડુંગળી, બટેટા)ના ભાવમાં ઘટાડો થવાને કારણે ફુગાવો હળવો થવાની મને અપેક્ષા છે. ફોર્મલ સેક્ટરમાં કામ કરતા ગ્રાહકોને ઘણી રાહત મળશે. પરંતુ વર્તમાન ભાવો, ઘટ્યા પછી પણ, અનૌપચારિક ક્ષેત્રમાં કામ કરતા લોકો માટે એક મોટો માથાનો દુખાવો છે.
વ્યાજ દરો ઘટશે?
વ્યાજદરમાં ઘટાડો ન કરવા પાછળ ખાદ્ય મોંઘવારી સૌથી મોટું કારણ માનવામાં આવતું હતું. સપ્ટેમ્બર મહિનામાં ખાદ્ય મોંઘવારી દર 9.24 ટકા જોવા મળ્યો હતો. જ્યારે ઓક્ટોબર મહિનામાં ખાદ્ય ફુગાવો વધીને 9.69 ટકા થયો હતો. તે જ સમયે, ખાદ્ય મોંઘવારી માત્ર નવેમ્બર મહિનામાં 9 ટકા પર રહી છે. ડિસેમ્બર મહિનામાં ખાદ્ય ફુગાવો 6 થી 7 ટકા અને જાન્યુઆરી મહિનામાં ખાદ્ય ફુગાવો 5 ટકાથી નીચે રહેવાની ધારણા છે. જેના કારણે ફેબ્રુઆરીમાં યોજાનારી પોલિસી બેઠકમાં RBI MPCના વ્યાજ દરોમાં ઘટાડો કરી શકે છે. આ ઘટાડો 0.25 ટકા જોવા મળી શકે છે.
