Gold Price: વિશ્વભરમાં સોનાની કિંમત કેવી રીતે નક્કી થાય છે, ભાવમાં વધઘટ પાછળનું કારણ શું છે?
Gold Price: સોનાના ભાવમાં વધઘટ જોવા મળી રહી છે. આગામી તહેવારોની સિઝનમાં જ્વેલરીની ખરીદીમાં વધારો થશે, કિંમતી ધાતુમાં વધઘટને કારણે લોકોના મનમાં એક સવાલ ઉઠી રહ્યો છે કે સોનાના ભાવમાં શા માટે ફેરફાર થાય છે. આ સિવાય વિદેશમાં પણ સોનાના ભાવ કોણ નક્કી કરે છે? આ લેખમાં આવા પ્રશ્નોના જવાબો જાણો.
Gold Price: તહેવારોની સિઝન (ફેસ્ટિવ સિઝન 2024) ઓક્ટોબર મહિનાથી શરૂ થશે. આ લોન્ચિંગ સાથે સોનાની ખરીદીમાં વધારો થઈ શકે છે. જ્યારે પણ આપણે ઘરેણાં ખરીદવા જઈએ છીએ ત્યારે દુકાનદાર પાસેથી સોનાની કિંમત ચોક્કસપણે પૂછીએ છીએ. આવી સ્થિતિમાં, આપણે ઘણીવાર જોઈએ છીએ કે દરરોજ સોનાની કિંમતમાં થોડો ફેરફાર થાય છે. આજની અને આવતીકાલની કિંમતમાં 200 રૂપિયાનો તફાવત હોઈ શકે છે.
આવી સ્થિતિમાં મનમાં સવાલ ઉઠે છે કે સોનાના ભાવમાં કેમ વધઘટ થાય છે અને તેની કિંમત કોણ નક્કી કરે છે. અમે તમને આ લેખમાં સમાન પ્રશ્નોના જવાબો આપીશું.
સોનાની કિંમત કેવી રીતે નક્કી થાય છે?
દેશના કયા શહેરોમાં રૂ.નું કેટલું સોનું ઉપલબ્ધ થશે તે જ્વેલર્સ કઈ કિંમતે સોનું ખરીદે છે તેના પર આધાર રાખે છે. જ્વેલર્સ જે ભાવે સોનું ખરીદે છે તેને સ્પોટ રેટ કહેવામાં આવે છે. હવે મલ્ટી કોમોડિટી એક્સચેન્જ (MCX) પર સોનું જે ભાવે ટ્રેડ થઈ રહ્યું છે તેના આધારે હાજર ભાવ નક્કી કરવામાં આવે છે.
MCX પર સોનાની કિંમત કેવી રીતે નક્કી થાય છે?
હવે સવાલ એ થાય છે કે MCX પર સોનાની કિંમત કેવી રીતે નક્કી થાય છે. MCX પર સોનાની કિંમત નક્કી કરવા પાછળ ઘણા પરિબળો છે. ભારતીય બજારોમાં સોના અને અન્ય ધાતુઓની કિંમત વૈશ્વિક બજારમાં માંગ, પુરવઠાના આંકડા અને ફુગાવાને ધ્યાનમાં રાખીને નક્કી કરવામાં આવે છે.
MCX પર સોનાની કિંમત નક્કી કરતા પહેલા લંડન સ્થિત બુલિયન માર્કેટ એસોસિએશન સાથે સંકલન કરવામાં આવે છે. આ પછી જ સોનાની કિંમત નક્કી થશે. જો કે, એમસીએક્સ પર દર્શાવેલ સોનાની કિંમતમાં વેટ, લેવી અને ખર્ચનો પણ સમાવેશ થાય છે.
સોનાના ભાવને કઈ બાબતો અસર કરે છે?
સોનાના ભાવમાં થતી વધઘટને ઘણા પરિબળો અસર કરે છે. આમાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયો આર્થિક અને રાજકીય છે. હા, જો વૈશ્વિક સ્તરે કોઈ મોટો નિર્ણય કે ઘટના બને છે તો તેની અસર સોના પર પડે છે. ઉદાહરણ તરીકે, રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેના યુદ્ધ દરમિયાન, સોનાના ભાવમાં જબરદસ્ત વધારો થયો હતો.
ભારત અને વિશ્વમાં સોનાની કિંમત કેવી રીતે નક્કી થાય છે?
જો આપણે સોનાના ભાવની વાત કરીએ તો તમે ઘણીવાર સાંભળ્યું હશે કે દુબઈમાં સોનું સસ્તું છે. આવી સ્થિતિમાં ભારત કે અન્ય દેશોમાં સોનાના ભાવ કયા આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે તે પ્રશ્ન છે. જવાબ એ છે કે વિશ્વનું સૌથી મોટું બુલિયન બજાર સોનાની કિંમત નક્કી કરે છે.
2015 પહેલા સોનાની કિંમત માત્ર લંડનમાં જ નક્કી કરવામાં આવતી હતી, પરંતુ માર્ચ 2015થી લંડનમાં બુલિયન માર્કેટ એસોસિએશનનું એક નવું યુનિટ બનાવવામાં આવ્યું હતું. આ એકમ ICE વહીવટી બેન્ચમાર્ક દ્વારા સંચાલિત છે. આ સંસ્થા તમામ દેશોના સંગઠનો સાથે મળીને સોનાની હાજર કિંમત નક્કી કરે છે.
સોનાનો હાજર ભાવ શું છે?
સોનાના ઝવેરીઓ જે ભાવે સોનું ખરીદે છે તેને હાજર ભાવ કહેવાય છે. તે ભારતના કેટલાક શહેરોના બુલિયન એસોસિએશનના સભ્યો દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે. બજાર ખુલતાની સાથે જ સોનાની હાજર કિંમત નક્કી કરવામાં આવે છે. દરેક શહેરના બુલિયન વેપારીઓ ભાવ નક્કી કરે છે, તેથી તમામ શહેરોમાં તેમના ભાવ અલગ-અલગ હોય છે. આ સિવાય સોનાના કેરેટને કારણે તેમની કિંમતો પણ બદલાય છે.
