Forex Reserve: ભારતના વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં છઠ્ઠા સપ્તાહમાં ઘટાડો, 10 મહિનાના નીચલા સ્તરે પહોંચ્યો
Forex Reserve: ભારતના વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડારમાં સતત છઠ્ઠા સપ્તાહે ઘટાડો થયો છે. ૧૦ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૫ ના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહમાં, આ અનામત ઘટીને ૬૨૫.૯ અબજ ડોલર થઈ ગયું, જે છેલ્લા ૧૦ મહિનામાં સૌથી નીચું સ્તર છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) ના ડેટા અનુસાર, આ ઘટાડો $8.7 બિલિયન હતો, જે છેલ્લા બે મહિનામાં સૌથી મોટો સાપ્તાહિક ઘટાડો છે.
ઘટાડાનાં મુખ્ય કારણો
વિદેશી ચલણ સંપત્તિમાં ઘટાડો (FCA):
આ સમયગાળા દરમિયાન FCA માં $9.5 બિલિયનનો ઘટાડો જોવા મળ્યો, જે આ ઘટાડાનું મુખ્ય કારણ છે.
ભારતીય રૂપિયાની નબળાઈ:
- રૂપિયાના સતત ઘટાડાને કારણે વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડાર પર દબાણ વધ્યું.
સોનાના ભંડારમાં વધારો - જોકે, આ સમયગાળા દરમિયાન ભારતના સોનાના ભંડારના મૂલ્યમાં $792 મિલિયનનો વધારો થયો, જેનાથી આંશિક રાહત મળી.
અનામતમાં ઐતિહાસિક ઘટાડો
- સપ્ટેમ્બર 2024 ના અંતમાં ભારતનો વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડાર $705 બિલિયનના રેકોર્ડ ઉચ્ચ સ્તરે હતો.
- પરંતુ અત્યાર સુધીમાં તેમાં લગભગ ૮૦ અબજ ડોલરનો ઘટાડો થયો છે.
- ભારતીય રૂપિયાનું અવમૂલ્યન
- શુક્રવાર, 17 જાન્યુઆરીના રોજ ભારતીય રૂપિયો અમેરિકન ડોલર સામે 6 પૈસા નબળો પડીને 86.61 રૂપિયા પ્રતિ ડોલર પર બંધ થયો.
- સાપ્તાહિક ધોરણે, આ 0.74% નો ઘટાડો છે, જે છેલ્લા 18 મહિનામાં સૌથી મોટો ઘટાડો છે.
- ૧ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૪ થી રૂપિયો ૩.૨% નબળો પડ્યો છે.
૧૦ અઠવાડિયા સુધી સતત ઘટાડો
આ સતત 10મું અઠવાડિયું છે જ્યારે રૂપિયામાં ઘટાડો થયો છે.
આરબીઆઈ વ્યૂહરચના
ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) વિદેશી હૂંડિયામણ અનામતની સ્થિરતા જાળવવા અને બજારમાં અતિશય અસ્થિરતાને રોકવા માટે તેના અનામતનો કાળજીપૂર્વક ઉપયોગ કરી રહી છે.
IMF રિઝર્વ ટ્રાન્ચે પોઝિશન (RTP):
ભારતના વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડારમાં IMF ના RTPનો પણ સમાવેશ થાય છે, જે દેશની નાણાકીય સ્થિરતાને અસર કરે છે.
વૈશ્વિક નાણાકીય વાતાવરણની અસર
અમેરિકન ડોલરના મજબૂત થવા અને મૂડી પ્રવાહમાં ઘટાડાને કારણે રૂપિયા અને વિદેશી હૂંડિયામણ અનામત પર નકારાત્મક અસર પડી છે.
નિષ્કર્ષ
વૈશ્વિક આર્થિક પડકારો વચ્ચે, ભારતના વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડાર અને રૂપિયાની સ્થિતિ આગામી સમયમાં મહત્વપૂર્ણ રહેશે. આ પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરવા માટે RBI એક સક્રિય વ્યૂહરચના પર કામ કરી રહી છે.
