અમેરિકાથી શરૂ થયેલી બેંકિંગ ક્રાઇસિસ યુરોપમાં આગળ વધી રહી છે. યુરોપમાં અન્ય બેંકની ક્રેડિટ ડિફોલ્ટ થઈ રહી છે, જેનું નામ ડોઇશ બેંક છે. જેના કારણે તેના શેરમાં ભારે ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. બેંક દ્વારા ઇન્સોર કરાયેલ ક્રેડિટનો ડિફોલ્ટ રેટ વધીને ચાર વર્ષની ઊંચી સપાટીએ પહોંચી ગયો છે. ક્રેડિટ સુઈસ બાદ હવે ડોઈશ બેંક ઇન્વેસ્ટર્સનું ટેન્શન વધારી રહી છે. બેંકના ક્રેડિટ ડિફોલ્ટ સ્વેપમાં વેગ આવ્યા બાદ આ બેંકના શેર 24 માર્ચે 14 ટકાથી વધુ ઘટ્યા હતા. તે જ સમયે, 25 માર્ચે, શેર 6.5 ટકા ઘટીને બંધ થયા હતા.
ક્રેડિટ ડિફોલ્ટ સ્વેપ અપ
ડોઇશ બેંકની સીડીએસ એ એક પ્રકારનો વીમો છે, જે કોઈપણ ડિફોલ્ટ સામે કંપનીઓના બોન્ડધારકોને કવર પૂરું પાડે છે. સ્ટાન્ડર્ડ એન્ડ પુઅર્સ માર્કેટ ઇન્ટેલિજન્સ પાસેથી મળેલી માહિતી અનુસાર, ડોઇશ બેન્કના ક્રેડિટ ડિફોલ્ટ સ્વેપમાં 200 બેસિસ પોઈન્ટનો વધારો કરવામાં આવ્યો છે, જે 2019ની શરૂઆતથી સૌથી વધુ છે. થોડા દિવસો પહેલા, બેંકના ક્રેડિટ ડિફોલ્ટ સ્વેપમાં 142 પોઈન્ટનો વધારો નોંધવામાં આવ્યો હતો.
બદલાવ પછી પણ સ્થિતિમાં સુધારો થયો નથી
નિષ્ણાતો કહે છે કે છેલ્લા કેટલાક સમયથી ઇન્વેસ્ટર્સની નજર ડોઇશ બેંક પર ટકેલી છે. જે રીતે ક્રેડિટ સુઈસ બેંક ક્રાઇસિસમાં ફસાઈ ગઈ હતી, આ બેંક પણ તે જ રસ્તે આગળ વધી રહી છે. ડોઇશ બેંકમાં ઘણા ફેરફારો થયા છે અને નેતૃત્વમાં પણ ફેરફાર કરવામાં આવ્યા છે, જેથી તેના કામકાજમાં સુધારો કરી શકાય. પરંતુ પરિસ્થિતિ સુધરી ન હતી. હવે બેંક ડૂબવાના માર્ગે આગળ વધી રહી છે.
અમેરિકામાં ઘેરી બનતી ક્રાઇસિસ
અમેરિકામાં બે બેંકોને તાળાં લાગી ગયા છે અને આ સંકટનો પડછાયો અન્ય ઘણી બેંકો પર પણ ઘેરાયેલો જણાય છે. એવી આશંકા છે કે સિલિકોન વેલી બેંક અને સિગ્નેચર બેંકના ડૂબ્યા બાદ અમેરિકાની બેંકિંગ ક્રાઇસિસ ઘણી વધુ બેંકોને પોતાની ઝપેટમાં લઈ શકે છે. યુરોપની ક્રેડિટ સુઈસ બેંક ક્રાઇસિસમાં ફસાઈ ગઈ અને વેચાઈ ગઈ. યુનિયન બેંક ઓફ સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ (USB) એ નાણાકીય ક્રાઇસિસનો સામનો કરી રહેલી સ્વિસ બેંક ક્રેડિટ સુઈસને હસ્તગત કરવાની જાહેરાત કરી છે.
વ્યાજદરમાં વધારાને કારણે સ્થિતિ વધુ વણસી
સિલિકોન વેલી બેંકના ડૂબવા પાછળનું કારણ વ્યાજ દરોમાં વધારો જણાવવામાં આવી રહ્યું છે. થોડા દિવસો પહેલા ચીનની સેન્ટ્રલ બેંકે કહ્યું હતું કે અમેરિકાની સિલિકોન વેલી બેંકનું ડૂબવું એ દર્શાવે છે કે વિકસિત દેશોમાં વ્યાજ દરોની અર્થવ્યવસ્થા પર કેવી અસર પડી છે.
એવી આશંકા છે કે જો પરિસ્થિતિમાં સુધારો નહીં થાય તો અમેરિકાની લગભગ 110 બેંકો સિલિકોન વેલી બેંક અને સિગ્નેચર બેંક જેવી સંકટમાં ફસાઈ શકે છે. બેન્કિંગ ક્રાઇસિસના ઉકેલ માટે અમેરિકાના ફેડરલ રિઝર્વે બેન્કોને $250 બિલિયનની નાણાકીય સહાય પૂરી પાડી છે.