GST પ્રાદેશિક અધિકારીઓ કોઈપણ મોટા ઔદ્યોગિક ગૃહ અથવા મોટી બહુરાષ્ટ્રીય કંપની સામે સીધી તપાસ શરૂ કરી શકશે નહીં. જો કોઈ ગેરરીતિ જોવા મળે અને તપાસની જરૂર હોય, તો તેઓએ પ્રથમ તેમના પ્રાદેશિક પ્રિન્સિપાલ ચીફ કમિશનરની મંજૂરી લેવી પડશે. તેઓએ પ્રથમ વખત માલ/સેવાઓ પર ડ્યુટી વસૂલવા માટે પણ આ મંજૂરી લેવી પડશે. આવો જાણીએ આ નિયમ કેમ બનાવવામાં આવ્યો છે.
GST પ્રાદેશિક અધિકારીઓએ હવે કોઈપણ મોટા ઔદ્યોગિક ગૃહ અથવા મોટી બહુરાષ્ટ્રીય કંપની સામે તપાસ શરૂ કરતા પહેલા તેમના પ્રાદેશિક પ્રિન્સિપલ ચીફ કમિશનરની મંજૂરી લેવી પડશે. તેઓએ પ્રથમ વખત માલ/સેવાઓ પર ડ્યુટી વસૂલવા માટે પણ આ મંજૂરી લેવી પડશે. સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ પરોક્ષ કર અને કસ્ટમ્સ (CBIC) એ સેન્ટ્રલ GST (CGST) અધિકારીઓ માટે માર્ગદર્શિકા જારી કરી છે.
તપાસ પહેલા મંજૂરી લેવાનો નિયમ કેમ?
CBIC માર્ગદર્શિકા મુજબ, જ્યારે રાજ્ય GST અને DGGI અધિકારીઓ દ્વારા કરદાતાની તપાસ કરવામાં આવી રહી હોય, ત્યારે પ્રિન્સિપલ કમિશનર કરદાતાના સંબંધમાં તમામ કેસોની પ્રક્રિયા એક ઓફિસ દ્વારા કરવામાં આવે તેવી શક્યતાને ધ્યાનમાં લેશે. માર્ગદર્શિકામાં કર સત્તાવાળાઓ માટે તપાસ શરૂ કર્યાના એક વર્ષમાં તપાસ પૂર્ણ કરવા માટે સમય મર્યાદા પણ નિર્ધારિત કરે છે.
CBICએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે લિસ્ટેડ કંપની અથવા પીએસયુના સંદર્ભમાં તપાસ શરૂ કરવા અથવા તેમની પાસેથી વિગતો મેળવવા માટે, CGST સત્તાવાળાઓએ એન્ટિટીના નિયુક્ત અધિકારીને સમન્સ મોકલવાને બદલે સત્તાવાર પત્ર જારી કરવો જોઈએ. બોર્ડે કહ્યું કે આ પત્રમાં તપાસના કારણોની વિગત હોવી જોઈએ અને વાજબી સમયગાળામાં દસ્તાવેજો રજૂ કરવાની માંગ કરવી જોઈએ.
ઉપલબ્ધ માહિતી ન પૂછવાની સલાહ
CBIC માર્ગદર્શિકા એ પણ જણાવે છે કે ટેક્સ સત્તાવાળાઓએ કરદાતા પાસેથી માહિતી માંગવી જોઈએ નહીં જે GST પોર્ટલ પર પહેલેથી જ ઑનલાઇન ઉપલબ્ધ છે. માર્ગદર્શિકામાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે દરેક તપાસ પ્રિન્સિપાલ કમિશનરની મંજૂરી પછી જ શરૂ કરવી જોઈએ.
જો કે, ચાર કેટેગરીમાં તપાસ શરૂ કરવા અને પગલાં લેવા માટે પ્રાદેશિક પ્રિન્સિપલ ચીફ કમિશનરની પૂર્વ લેખિત મંજૂરીની જરૂર પડશે. આ ચાર કેટેગરીમાં કોઈપણ ક્ષેત્ર/સામાન/સેવા પર પ્રથમ વખત કર/ડ્યુટી લાદવા માંગતા અર્થઘટનના કિસ્સાઓનો સમાવેશ થાય છે.
આ સિવાય મોટા ઔદ્યોગિક ગૃહો અને મોટા બહુરાષ્ટ્રીય કોર્પોરેશનોને સંડોવતા કેસો, સંવેદનશીલ કેસો અથવા રાષ્ટ્રીય મહત્વના કેસો અને GSTકાઉન્સિલ સમક્ષ પહેલાથી જ છે તેવા કેસો તેમાં સામેલ છે.