2000ની નોટો પાછી ખેંચવાથી મોટો ફાયદો, RBI એ મહત્વપૂર્ણ ડેટા શેર કર્યા.

2000 રૂપિયાની નોટોને ચલણમાંથી હટાવવાના નિર્ણયની અસર બજારમાં દેખાવા લાગી છે . તમને જણાવી દઈએ કે સેન્ટ્રલ બેંકે 19 મે, 2023 ના રોજ ચલણમાંથી 2,000 રૂપિયાની બેંક નોટો પાછી ખેંચવાની જાહેરાત કરી હતી. હવે આરબીઆઈએ તેના સારા લાભોની ગણતરી કરી છે. આરબીઆઈના ડેટા અનુસાર, ચલણમાં ચલણની વૃદ્ધિ 9 ફેબ્રુઆરીના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહમાં ઘટીને 3.7 ટકા થઈ છે જે એક વર્ષ અગાઉ 8.2 ટકા હતી. કરન્સી ઇન સર્ક્યુલેશન (CIC) એ ચલણમાં રહેલી નોટો અને સિક્કાઓનો સંદર્ભ આપે છે. તે જ સમયે, લોકો પાસે ઉપલબ્ધ ચલણ એ વર્તમાન નોટો અને સિક્કાઓનો સંદર્ભ આપે છે જે બેંકોમાં જમા કરવામાં આવેલી રોકડ ઓછી હોય છે.

બેંકોમાં થાપણોમાં વધારો થયો છે 

આરબીઆઈના જણાવ્યા અનુસાર જાન્યુઆરીમાં કોમર્શિયલ બેંકોમાં જમા રકમમાં બે આંકડાનો વધારો થયો છે. તેનું કારણ 2000 રૂપિયાની નોટો હટાવવાનું પણ છે. સેન્ટ્રલ બેંકના ડેટા અનુસાર, 9 ફેબ્રુઆરી, 2024ના રોજ રિઝર્વ કરન્સી (RM) ની વૃદ્ધિ ધીમી પડીને 5.8 ટકા થઈ હતી, જે એક વર્ષ અગાઉ 11.2 ટકા હતી. RMમાં RBI સાથેની બેંકોની થાપણો અને CIC સિવાયની મધ્યસ્થ બેંકમાંની અન્ય થાપણોનો સમાવેશ થાય છે. RBIના જણાવ્યા અનુસાર, RMના સૌથી મોટા સેગમેન્ટ CICની વૃદ્ધિ એક વર્ષ અગાઉ 8.2 ટકાથી ઘટીને 3.7 ટકા થઈ છે. તેનું કારણ દેખીતી રીતે 2,000 રૂપિયાની બેંક નોટો પાછી ખેંચી લેવામાં આવી છે.

8,897 કરોડ રૂપિયાની નોટો હજુ પણ લોકો પાસે છે

31 જાન્યુઆરી સુધીમાં, રૂ. 2,000 ની લગભગ 97.5 ટકા નોટો બેન્કિંગ સિસ્ટમમાં પાછી આવી હતી, અને આવી માત્ર રૂ. 8,897 કરોડની નોટો હજુ પણ લોકો પાસે છે. 19 મે, 2023 ના રોજ કારોબારની સમાપ્તિ સમયે ચલણમાં રૂ. 2,000ની બેંક નોટોનું કુલ મૂલ્ય રૂ. 3.56 લાખ કરોડ હતું. આવી નોટો ધરાવનાર જાહેર જનતા અને સંસ્થાઓને શરૂઆતમાં 30 સપ્ટેમ્બર, 2023 સુધીમાં તેને બદલી આપવા અથવા બેંક ખાતામાં જમા કરાવવા માટે કહેવામાં આવ્યું હતું. બાદમાં આ સમયમર્યાદા 7 ઓક્ટોબર, 2023 સુધી લંબાવવામાં આવી હતી. 8 ઑક્ટોબર, 2023થી, લોકોને RBIની 19 ઑફિસમાં ચલણ એક્સચેન્જ કરવાનો અથવા તેમના બેંક ખાતામાં સમાન રકમ જમા કરાવવાનો વિકલ્પ આપવામાં આવ્યો છે. 2000 રૂપિયાની નોટ નવેમ્બર 2016માં નોટબંધીની જાહેરાત બાદ રજૂ કરવામાં આવી હતી.