UP History: 6 વાર નામ બદલ્યા પછી બનાવાયું ભારતનું ‘ઉત્તર પ્રદેશ’, 1950માં મળ્યું ‘UP’
UP History: આ તે સમય હતો જ્યારે બ્રિટિશ શાસને ભારતના વિવિધ ભાગો પર કબજો કરવાનું શરૂ કર્યું હતું. ઉત્તર પ્રદેશના વિસ્તારને ‘સેડેડ એન્ડ કન્સેડેડ પ્રોવિન્સ’ નામ આપવામાં આવ્યું હતું, જે આ પ્રદેશના અંગ્રેજોના કબજાને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
બ્રિટિશ વહીવટીતંત્રે આગ્રા ખાતેના તેના મુખ્ય મથકના નામ પરથી તેને ‘આગ્રા પ્રેસિડેન્સી’ તરીકે ઓળખાવ્યું હતું. આ નામ વહીવટી હેતુઓ માટે અને વિસ્તારના મહત્વને પ્રતિબિંબિત કરવા માટે આપવામાં આવ્યું હતું.
આ સમયે, વહીવટીતંત્રે તેને ભૌગોલિક રીતે ‘ઉત્તર-પશ્ચિમ પ્રાંત’ તરીકે ઓળખાવ્યો હતો. તેનો હેતુ તેને દેશના અન્ય ભાગોથી અલગ ઓળખ આપવાનો હતો.
અવધ અને આગ્રાને જોડીને તેનું નામ ‘યુનાઈટેડ પ્રોવિન્સ ઓફ આગ્રા અને અવધ’ રાખવામાં આવ્યું. આ નામ દ્વારા પ્રદેશની એકતા અને સાંસ્કૃતિક વિવિધતાને ઉજાગર કરવામાં આવી હતી.
આ નામ બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન અપનાવવામાં આવ્યું હતું, જે સરળ અને ટૂંકા સ્વરૂપમાં હતું. સ્વતંત્ર શાસનના પ્રારંભિક સમયગાળામાં પણ આ નામ ચાલુ રહ્યું.
બંધારણ અમલમાં આવ્યા પછી અને ભારત પ્રજાસત્તાક બન્યું, આ પ્રદેશનું નામ ‘ઉત્તર પ્રદેશ’ રાખવામાં આવ્યું. નામ હિન્દીમાં હતું અને તે વિસ્તારની સ્થાનિક ઓળખને પ્રકાશિત કરતું હતું.
સ્થાનિક વસ્તીની માંગ પર, 2007માં ઉત્તરાંચલનું નામ બદલીને ‘ઉત્તરાખંડ’ રાખવામાં આવ્યું, જે પ્રદેશની સાંસ્કૃતિક અને ઐતિહાસિક વારસાને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
