AI is weakening human intelligence: AIના વધતા પ્રભાવથી માનવ બુદ્ધિ પર અસર, વૈજ્ઞાનિકો ચિંતિત
AI is weakening human intelligence: કેટલાક સમયથી આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI) વિશે અનેક ચર્ચાઓ થતી રહે છે, જેમાં એ વાતને લઈને અનુમાન લગાવવામાં આવે છે કે AI મનુષ્યોને પાછળ છોડી દેશે અને ભવિષ્યમાં તેનું પ્રભુત્વ સ્થાપિત થશે. કેટલાક લોકોને આ બીલકુલ શક્ય લાગે છે, જ્યારે અન્ય વૈજ્ઞાનિકો એ માની રહ્યા છે કે AI માનવ મગજના મહત્વપૂર્ણ કાર્યો પર કાબુ મેળવતા, આપણને મૂર્ખ અથવા અબુદ્ધ બનાવશે. તેમનું માનવું છે કે, AI સાથે આગળ વધતા માનવ મગજની ક્ષમતા ગુમાવશે અને ટૂંક સમયમાં એ સમય આવશે જ્યારે AI માણસને બિનજરૂરી બનાવી દેશે.
મગજની શક્તિ ઓછી થશે
વિશ્વવિખ્યાત વૈજ્ઞાનિકોનું કહેવું છે કે AI સતત વધુ બુદ્ધિશાળી બની રહ્યું છે. માણસો ફક્ત જોતા રહેશે, પરંતુ વધુ કાર્યક્ષમ અને વિચારશીલ થવામાં તેઓ માટે કોઈ જગ્યા નહીં રહી. કેટલાક વૈજ્ઞાનિકોએ કહ્યું છે કે માનવીઓ, ખાસ કરીને જ્યારે તેઓ જનરેટિવ AIનો ઉપયોગ કરે છે, તેમના મગજની શક્તિ ગુમાવી રહ્યા છે. AI હવે માનવિય હસ્તક્ષેપ વિના નવી સામગ્રી પણ બનાવી શકે છે.
બુદ્ધિ ઘટી રહી છે
આ પરિપ્રેક્ષ્યમાં “ફ્લાયન એફેક્ટ” વિષે જણાવ્યું છે. તેમણે આ પ્રકારની ઘટતી બુદ્ધિનો વિશ્લેષણ કર્યો છે. છેલ્લા કેટલાક દાયકાઓમાં, IQ પરીક્ષાઓમાં લોકો વધુ ગુણ મેળવનાર હતા. પરંતુ હવે આ વલણ બદલાઈ ગયું છે. આજે, IQ સ્કોર્સ ઘટી રહ્યા છે, અને એનો અર્થ એ છે કે લોકો દર વર્ષે વધુ અને વધુ મૂર્ખ બનતા જઈ રહ્યા છે.
હવે, આપણે નકામા થઈ રહ્યા છીએ
વૈજ્ઞાનિકોએ હવે આ ઘટતી બુદ્ધિની પ્રક્રિયાને એક આંતરરાષ્ટ્રીય દૃષ્ટિકોણથી જોવાનું શરૂ કર્યું છે. 1949થી IQ પરીક્ષાઓ શરૂ થયાના પછી, ઇન્ટરનેટના પ્રચલન પછી, IQ સ્કોર સતત ઘટી રહ્યા છે. નોબેલ વિજેતા અને ગુગલ ડીપમાઇન્ડના સહ-સ્થાપક સર ડેમિસ હાસાબિસે દાવો કર્યો છે કે, આગળના દાયકામાં AI માણસોને નકામા બનાવી શકે છે.
માનવ બુદ્ધિ પર અસર
અભ્યાસોએ આ પણ દર્શાવ્યું છે કે AI પર વધતી નિર્ભરતા અને IQ સ્કોરના ઘટતા સંકેતો વચ્ચે સારા સંબંધ છે. AI સાથેનો સંલગ્નતા, શીખવાની ક્ષમતા અને વિવેચનાત્મક વિચારસરણીને અસર પામી રહી છે. કોર્નેલ યુનિવર્સિટીના મનોવિજ્ઞાની રોબર્ટ સ્ટેમબર્ગે દાવો કર્યો છે કે AI પહેલેથી માનવ બુદ્ધિને નબળી પાડી ચૂકી છે.
સોશિયલ મીડિયા અને AIના પ્રભાવ
સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડના કોલોનમાં SBS સ્વિસ બિઝનેસ સ્કૂલના માઈકલ ગેર્લિચે 666 બ્રિટિશ નાગરિકોની વિવેચનાત્મક વિચારસરણી પર અભ્યાસ કર્યો. તેમનું કહેવું છે કે AI અને સોશિયલ મીડિયા વચ્ચે મજબૂત સંબંધ છે, જે માનવ મગજના વિકસિત થવામાં અવરોધક બની રહ્યો છે. સોશિયલ મીડિયા પર પ્રસિદ્ધ સંદેશાઓ સરળતાથી સમજાઈ જાય છે, પરંતુ તે માનસિક રીતે ઊંડા વિચાર માટે પ્રેરણા આપતા નથી.
અનુમાન છે કે, આવનારા દિવસોમાં આનો વધુ ખતરનાખ પ્રભાવ પડતો રહેશે, જે માનવીઓની બુદ્ધિ અને વિચારસરણી માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે.
