Pearl Millet Farming Tips : ઉનાળાની બાજરીની ખેતીમાં ખેડૂતોએ આ રીતે રાખવી કાળજી, મળશે ત્રણ ગણો ઉછાળો
Pearl Millet Farming Tips : ઉત્તર ગુજરાતમાં ઉનાળાની ઋતુમાં બાજરીનો પાક સૌથી વધુ વિસ્તાર ધરાવે છે. ખાસ કરીને મહેસાણા અને આજુબાજુના જિલ્લાઓમાં રેતાળ તથા ગોરાડુ જમીન માટે બાજરી યોગ્ય માની શકાય છે. ગરમ હવામાન બાજરીની વૃદ્ધિ માટે ઉત્તમ માહોલ ઉભો કરે છે, તેથી અનેક ખેડૂતોએ આ ઋતુમાં બાજરીનું વાવેતર પસંદ કર્યું છે.
ઉત્પાદનમાં વધારો માટે ખાતર અને પિયતનું મહત્વ
મહેસાણા કૃષિ વિજ્ઞાન કેન્દ્રના નિષ્ણાત શ્રી ભરતભાઈ પટેલના જણાવ્યા અનુસાર, જિલ્લામાં મુખ્યત્વે ખાધ બાજરી અને રજકા બાજરીનું વાવેતર થાય છે. બાજરી વાવ્યા પછી લગભગ 20-25 દિવસમાં પ્રથમ પિયત ફરજિયાત છે. આ સાથે પ્રતિ વિઘે 20-25 કિલો યુરિયા તથા 5 કિલો ઝિંક સલ્ફેટ આપવાથી પાકના ઉત્પાદનમાં નોંધપાત્ર વધારો થાય છે.
કેમિકલ ખાતરના વિકલ્પ તરીકે, ખેડૂતોએ 4-5 દિવસ જૂનું પશુપાલન છાણ પ્રતિ વિઘે 20-25 લિટર પ્રમાણમાં આપી શકાય છે. સાથે ઝિંક સલ્ફેટનો ઉપયોગ પણ કરવો જોઈએ. મહત્વપૂર્ણ છે કે પિયત સમયસર મળે, કારણ કે ઉનાળામાં પાણીની અછત પાકને અસર કરી શકે છે.
પાકના રોગ-જીવાત અને સાવચેતી અંગે માર્ગદર્શન
ઉનાળુ બાજરીમાં સામાન્ય રીતે રોગ કે જીવાત ઓછી જોવા મળે છે. પરંતુ જો જીવાતનો ઉપદ્રવ થાય તો ખેતી માટે સુરક્ષિત જંતુનાશક દવાઓનો ઉપયોગ કરી શકાશે. ઉનાળુ પાકમાં ખાસ કરીને પોટાશ આપવું અગત્યનું હોય છે, ખાસ કરીને જો વરસાદ ઓછો થાય તો. પોટાશના પ્રમાણથી પાક વાતાવરણની અણગમતી અસરોથી બચી શકે છે.
બમ્પર ઉતારની આશા: ચોમાસા સામે ત્રણ ગણો ઉછાળો
કૃષિ નિષ્ણાતો અનુસાર ઉનાળાની બાજરીમાં પાક ઉછાળો ચોમાસાની સરખામણીએ ત્રીગણો સુધી વધી શકે છે. ચોમાસામાં જ્યાં ખેડૂતોને 10-15 મણ/વિઘો ઉતાર મળે છે, ત્યાં ઉનાળામાં તે 30-35 મણ સુધી પહોંચી શકે છે. તેથી ખર્ચ ઓછી અને નફો વધુ હોવાથી ખેડૂતો ઉનાળુ વાવેતરને વધુ પસંદ કરી રહ્યા છે.
યોગ્ય સમય પર પિયત, યોગ્ય માત્રામાં ખાતર અને પ્રમાણભૂત રોગ-જીવાત નિયંત્રણ — આ ત્રણ બાબતોનું પાલન ખેડૂતોએ કરશે તો તેઓ ઉનાળુ બાજરીમાંથી શ્રેષ્ઠ ઉત્પાદન મેળવી શકે છે.
