Masotiya village chili farming : મરચાની ખેતીથી બદલાઈ ગામની ઓળખ: રાજસ્થાનના ખેડૂતોની કરોડપતિ યાત્રા
મસોતિયા ગામના ખેડૂતો મરચાની ખેતીથી કરોડપતિ બની રહ્યા
બાંસવાડાની જમીન અને અનુકૂળ હવામાનના કારણે મસોતિયાના મરચાનું બમ્પર ઉત્પાદન થાય
Masotiya village chili farming : રાજસ્થાનના બાંસવાડામાં મુખ્યત્વે ઘઉં, મકાઈ, સોયાબીન, રીંગણ અને અન્ય શાકભાજીની ખેતી કરવામાં આવે છે, પરંતુ અહીં એક ગામ છે જ્યાં ખેડૂતો મુખ્યત્વે મરચાની ખેતી કરે છે અને આ ગામનું નામ જ મિર્ચી બની ગયું છે. અહીંનું મરચું એટલું સારું માનવામાં આવે છે કે અન્ય રાજ્યોમાંથી આવતા લોકો તેને અહીંથી ખરીદે છે. તે જ સમયે, ફાઇવ સ્ટાર હોટલ અને રેસ્ટોરન્ટના શેફ પણ આ ગામના મરચાને પ્રાધાન્ય આપે છે. આ ગામનું નામ મસોતિયા છે અને અહીં ઉગાડવામાં આવતા મરચા હવે ‘મસોતિયા મિર્ચી’ તરીકે ઓળખાય છે. અહીંનું મરચું ખૂબ જ મસાલેદાર હોય છે, જે ખાવાનો સ્વાદ વધારે છે.
મસોતિયામાં આઝાદી પહેલાથી જ મરચાની ખેતી ચાલી રહી
મસોતીયાં ગામ બાંસવાડા શહેરથી માત્ર 18 કિલોમીટર દૂર આવેલું છે, જ્યાં આઝાદી પહેલાથી જ મરચાંની ખેતી કરવામાં આવે છે અને તેના માટે ખૂબ જ ખ્યાતિ મેળવી રહ્યું છે. એ બીજી વાત છે કે રાજ્યના મેવાત, શેખાવતી અને મારવાડ પ્રદેશોમાં મરચાનો બહુ પાક નથી, પરંતુ તેમાંથી મસોતિયાના ખેડૂતો દ્વારા ઉગાડવામાં આવતા મરચાની એક અલગ ઓળખ છે. બાંસવાડાની જમીન ફળદ્રુપ હોવા ઉપરાંત મરચાંની ખેતી માટે હવામાન પણ અનુકૂળ છે. આ જ કારણ છે કે મસોતિયા ગામના લોકો મરચાની ખેતીમાંથી સારો એવો નફો કમાઈ રહ્યા છે.
250માંથી 180 પરિવારો મરચાની ખેતી કરે છે.
મસોતિયા ગામ બાંસવાડા શહેરથી ડુંગરપુર જતા રાજ્ય ધોરીમાર્ગની નજીક આવેલું છે. મસોતિયામાં ખેડૂતો અન્ય પાકોની સાથે મરચાની ખેતી કરે છે. આ પરંપરા અહીં 80 વર્ષથી વધુ સમયથી ચાલી રહી છે, જે હવે લગભગ આ ગામના ખેડૂતોના જીવનનો એક ભાગ બની ગઈ છે. આ ગામમાં લગભગ 250 ખેડૂત પરિવારો છે, જેમાંથી લગભગ 180 પરિવારો મરચાંની ખેતી કરે છે.
ખેડૂત એક સિઝનમાં કરોડપતિ બની જાય છે
ગામના સરપંચ વાલેગભાઈએ જણાવ્યું કે અહીંના ખેડૂતો પેઢી દર પેઢી મરચાની ખેતી કરે છે. અહીંની જમીનમાં મરચાનું બમ્પર ઉત્પાદન થયું છે. જો કોઈ ખેડૂત પાસે 20 વીઘા ખેતી હોય તો પણ તે અમુક વીઘામાં માત્ર મરચાની જ ખેતી કરે છે. મરચાની સિઝન સપ્ટેમ્બરથી ફેબ્રુઆરી સુધીની હોય છે અને આ મહિનામાં જ ખેડૂત મરચાની ખેતી કરીને કરોડપતિ બને છે.
બાંસવાડા મંડી સિવાય અહીંના મરચા અન્ય રાજ્યોમાં પણ વેચાય છે. એક વીઘા જમીનમાં 15 થી 20 ક્વિન્ટલ મરચાંનું ઉત્પાદન થાય છે, જે ખેડૂતોને મોટો નફો આપે છે.
ઉત્પાદન 7 થી 8 મહિના માટે ઉપલબ્ધ છે
ખેડૂતોએ જણાવ્યું કે ખેતરમાં વૃક્ષો વાવવાના બેથી અઢી મહિના પછી તેમને ઉપજ મળવા લાગે છે. તેઓ મહિનામાં બે વાર મરચાં તોડે છે. જો સારી વૃદ્ધિ હોય, તો ઉપજ 7 થી 8 મહિના સુધી ચાલુ રહે છે. એક વીઘા જમીનમાં મરચાંની ખેતીમાં તમામ ખર્ચ સહિત 40 હજાર રૂપિયાનો ખર્ચ થાય છે. આવી સ્થિતિમાં ખેડૂતોને એક વીઘામાંથી એકથી બે લાખ રૂપિયાનો નફો મળે છે.
ખેતીવાડી અધિકારીએ શું કહ્યું?
માહિતી આપતા મસોતિયાના એગ્રીકલ્ચર સુપરવાઈઝર અને મદદનીશ ખેતી અધિકારી પંકજ ચારપોતાએ જણાવ્યું હતું કે આ ગામના ખેડૂતોની સફળતા જોઈને અન્ય ગામોના ખેડૂતો પણ મરચાની ખેતીમાં હાથ અજમાવી રહ્યા છે. મસોતિયાના ખેડૂતોને મરચાની સારી આવક મળી રહી છે.
ખેતીવાડી અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે અહીંની રેતાળ-કાળી જમીન મરચાંની ખેતી માટે સારી છે અને વાતાવરણ પણ ભેજવાળું છે. જો શિયાળામાં હિમની સમસ્યા ન હોય તો બમ્પર ઉત્પાદન મળે છે. અહીંનું મરચું પેક કર્યા પછી 21 દિવસ સુધી બગડતું નથી, જેનો ઉપયોગ અથાણાં માટે થાય છે.
