Makhana cultivation tips : મખાનાની ખેતીમાં વધુ ઉપજ માટે દર 15 દિવસે કરો આ ખાસ છંટકાવ
Makhana cultivation tips : મખાના એક ખાસ પ્રકારનો જળચર પાક છે જેનો વિકાસ સતત પાણીમાં થાય છે. સામાન્ય રીતે મખાનાના ખેતરમાં ઓછામાં ઓછું 1 ફૂટ પાણી રહેવું આવશ્યક છે. પરંતુ, મખાનાના પાકને યોગ્ય પોષણ મળતું રહે તે માટે માત્ર પાણી પૂરતું નથી—પાકને મજબૂત અને વધુ ફળદાર બનાવવા માટે પાન ઉપર દવાનો છંટકાવ અત્યંત અગત્યનો છે.
ટ્રેડિશનલ ખાતર ન નાંખો, પાન પર દવાનો છંટકાવ કરો
ડૉ. અનિલ કુમાર, જે પૂર્ણિયા ખાતે ભોલા પાસવાન શાસ્ત્રી કૃષિ કોલેજમાં મખાનાના સંશોધક છે, તે જણાવે છે કે ખેડૂતોએ પરંપરાગત રીતે ખાતર પાણીમાં નાંખવાનું ટાળવું જોઈએ. કારણ કે મખાનાની ખેતી પાણીમાં થાય છે, એટલે ખાતર સીધું છોડ સુધી પહોંચી શકતું નથી. પરિણામે, પાકને યોગ્ય પોષણ મળતું નથી અને ઉત્પાદન ઘટી જાય છે.
ફોલિયર સ્પ્રે છે સૌથી અસરકારક ઉપાય
ફોલિયર સ્પ્રે એટલે પાંદડાની ઉપરની સપાટી પર દવાનો છંટકાવ. મખાનાના પાંદડા કાંટાળા હોય છે અને ઘન જાળીઓની જેમ ફેલાયેલા હોય છે, જેના કારણે ખેતરમાં જઈને દવાનો છંટકાવ કરવો મુશ્કેલ બને છે. આ સ્થિતિમાં, ડ્રોનની મદદથી છંટકાવ કરવો સૌથી સારો વિકલ્પ બની શકે છે. ખેડૂતોએ કૃષિ વિભાગનો સંપર્ક કરી આ સુવિધા મેળવી શકાય છે.
ફૂલો અને ફળો વધારવા માટે દવાનો પરિચય અને છંટકાવની રીત:
ટ્રાન્સપ્લાન્ટેશન (વિનાયત પછી) લગભગ 15 થી 20 દિવસમાં મખાનાના પાંદડામાં સડવાની સમસ્યા દેખાઈ શકે છે. તે અવસ્થામાં નીચે મુજબ દવાનો છંટકાવ કરો:
દવાનો દ્રાવણ બનાવવાની રીત:
લીમડાનું તેલ / લીમડા આધારિત દવા: 5 મિલી પ્રતિ લિટર પાણી
શેમ્પૂ: 1-2 કોથળી (દવા પાંદડાઓ પર ચોંટી રહે તે માટે)
આ દ્રાવણને સારી રીતે મિક્ષ કરીને પાંદડા પર છંટકાવ કરો. આ પગલું મખાનાને રોગોથી બચાવશે અને પોષક તત્વો વધુ સારી રીતે મળી શકશે.
પોષણ માટે ખાસ દવાઓનું મિશ્રણ:
દર 10-15 દિવસે નીચે મુજબ દવાનો સ્પ્રે કરો:
3 મિલી નેનો યુરિયા
5 મિલી ડી.એ.પી. (Diammonium Phosphate)
5 મિલી સાગરિકા (Samudrik Jaivik tonic)
15 ગ્રામ 05234 ખાતર
આ દ્રાવણને પાણીમાં ભેળવીને છંટકાવ કરવાથી:
પાંદડાની વૃદ્ધિ સુધરે છે
ફૂલ અને ફળોના આકારમાં વધારો થાય છે
દાણા વધુ મજબૂત અને ભારે બને છે
લાભો શું મળશે?
મખાનાની ઊપજમાં આશ્ચર્યજનક વધારો
મોટા કદના દાણા જે માર્કેટમાં વધુ ભાવ આપે
પાક રોગમુક્ત અને તંદુરસ્ત રહેશે
પાણીના યોગ્ય ઉપયોગ સાથે પોષણનું સમતુલન રહેશે
ટિપ: નિયમિતતા રાખો
દર 10 થી 15 દિવસના અંતરે આ પદ્ધતિનું પાલન કરવું. પાકના દરેક તબક્કે પાંદડા પર દવાનો છંટકાવ તમારા ખેતરને વધુ ઉત્પાદન અને ગુણવત્તાવાળા મખાના આપશે.