Fisheries Technology: ટેકનોલોજીથી માછલી ઉછેર અને પકડવાની રીતમાં ક્રાંતિકારી ફેરફાર! જાણો વિગત
Fisheries Technology: આબોહવા પરિવર્તનની અસર હવે ઘણા ક્ષેત્રોમાં સ્પષ્ટપણે દેખાય છે. તે ખાસ કરીને પશુપાલન (જીવંત પ્રાણીઓ) ને ખૂબ અસર કરી રહ્યું છે. માત્ર ગાય, ભેંસ, ઘેટાં અને બકરાં જ નહીં, પરંતુ મત્સ્યઉદ્યોગ અને માછીમારીને પણ અસર થઈ છે. તેની અસર સમુદ્ર, નદીઓ અને તળાવો પર દેખાઈ રહી છે. સમુદ્ર વિશે આવી રહેલા અહેવાલો ખૂબ જ ચોંકાવનારા છે. દરિયાની સપાટી વધી રહી છે. ચક્રવાતોની ઘટનાઓમાં વધારો થયો છે. સમુદ્રમાં ગરમીના મોજાઓની સંખ્યા વધી રહી છે. અલ નીનો (દક્ષિણ ઓસિલેશન) સામાન્ય બની ગયું હોય તેવું લાગે છે.
કોચી સ્થિત સેન્ટ્રલ મરીન ફિશરીઝ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ (CMFRI) ના અહેવાલો પણ દર્શાવે છે કે કોરલ રીફ મરી રહ્યા છે. તેની સૌથી મોટી અસર કોરલ રીફમાં અથવા તેની આસપાસ રહેતી માછલીઓ પર પડે છે. તે જ સમયે, મત્સ્યઉદ્યોગ નિષ્ણાતો કહે છે કે આની સીધી અસર દરિયામાં માછીમારી પર પડી રહી છે.
દરિયામાં માછલીઓના ચોક્કસ સ્થાનો વિશે માહિતી પ્રાપ્ત થઈ રહી છે
દરિયામાં માછીમારી કરતી વખતે અવકાશ ટેકનોલોજી માછીમારો માટે વરદાન સાબિત થઈ રહી છે. તેની મદદથી, માછીમારો દરિયામાં તે જ જગ્યાએ જઈને માછલી પકડી રહ્યા છે જ્યાં જરૂરી સંખ્યામાં માછલીઓ હોય છે. ઘણા વિભાગો આના પર સાથે મળીને કામ કરી રહ્યા છે.
દરિયાના પાણીનો રંગ જોઈને, માછીમારોને કહેવામાં આવે છે કે તેમને માછલીઓની ટોળીઓ ક્યાં મળશે. અવકાશ ટેકનોલોજી માછીમારોને માત્ર માછલી પકડવામાં જ નહીં પરંતુ તેમની સલામતીમાં પણ મદદ કરી રહી છે. ઓશન-સેટ ઉપગ્રહમાંથી સમુદ્રના રંગનું નિરીક્ષણ કરીને ડેટા મેળવવામાં આવે છે અને માછલીઓની ટોળીઓ ક્યાં જોવા મળે છે તેની માહિતી પૂરી પાડવામાં આવે છે. એટલું જ નહીં, માછીમારોને ટ્રાન્સપોન્ડર જેવા સાધનો મફતમાં આપવામાં આવી રહ્યા છે જેના દ્વારા દ્વિ-માર્ગી વાતચીત કરી શકાય છે.
અવકાશ ટેકનોલોજી પણ આ રીતે માછીમારોને મદદ કરી રહી છે
અવકાશ ટેકનોલોજી ભારતીય દરિયાઈ મત્સ્યઉદ્યોગ વ્યવસ્થાપન અને વિકાસમાં નોંધપાત્ર વધારો કરી શકે છે. સેટેલાઇટ રિમોટ સેન્સિંગ, પૃથ્વી નિરીક્ષણ, સેટેલાઇટ-આધારિત નેવિગેશન સિસ્ટમ્સ, GIS, સેટેલાઇટ કોમ્યુનિકેશન, ડેટા એનાલિટિક્સ અને AI એ કેટલીક તકનીકો છે જેણે માછીમારી ક્ષેત્રમાં પરિવર્તન લાવ્યા છે.
સેટેલાઇટ રિમોટ સેન્સિંગનો ઉપયોગ ઓશનસેટ અને INSAT જેવા ઉપગ્રહોનો ઉપયોગ કરીને સંભવિત માછીમારીના મેદાનો, ફાયટોપ્લાંકટનના ફૂલોને સમુદ્રના સ્વાસ્થ્ય, સમુદ્રનો રંગ, પ્રદૂષણ શોધવા માટે હરિતદ્રવ્યનું પ્રમાણ, સમુદ્ર સપાટીનું તાપમાન વગેરે ઓળખવા માટે થાય છે. માછીમારી કરતી વખતે સલામતી સુનિશ્ચિત કરવા માટે, INSAT, Ocean-sat, SAR, વગેરે જેવા ઉપગ્રહોનો ઉપયોગ દરિયાઈ પ્રવાહો, મોજાઓ અને ભારે હવામાન જોખમોનું નિરીક્ષણ કરવા માટે થાય છે.
